Ο επικεφαλής της μελέτης δήλωσε: «Κάναμε ό,τι έπρεπε να έχουν κάνει οι κυβερνήσεις και οι βιομηχανίες εδώ και χρόνια. Για πρώτη φορά αξιολογήσαμε σε βάθος και για μεγάλη χρονική διάρκεια τις επιπτώσεις στην υγεία από την κατανάλωση ενός γενετικά τροποποιημένου τροφίμου και ενός ζιζανιοκτόνου». Αξίξει να σημειωθεί ότι οι υγειονομικές αρχές δεν είχαν ελέγξει για διάστημα μεγαλύτερο των τριών μηνών τις συνέπειες, την ώρα που η βιομηχανία των “μεταλλαγμένων” δραστηριοποιείται παγκόσμια εδώ και δεκαετίες.
Αρχή της προφύλαξης
Το ελάχιστο που δείχνει η δημοσιευθείσα έρευνα είναι ότι υπάρχει αδιαμφισβήτητη αναγκαιότητα ενδελεχούς μελέτης στην επίδραση όλων των Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών σε πιο μακροχρόνιο πλαίσιο, όπως και ότι όταν γίνεται διερεύνηση της τοξικότητας των φυτοφαρμάκων, είναι απαραίτητο να μελετάται ολόκληρο το δοκιμαζόμενο προϊόν και όχι μόνο κάποιο δραστικό συστατικό του.
Οι εξελίξεις δικαιολογούν τη θέση τη θέση που ως ΣΥΝ (μαζί με ΜΚΟ, καταναλωτικές οργανώσεις και επιστημονικούς φορείς) από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας είχαμε εκφράσει, ότι δηλαδή, μέχρι να σιγουρευτούμε πως δεν ενέχεται κανένας κίνδυνος, θα πρέπει να σταματήσουν οι αδειοδοτήσεις μεταλλαγμένων φυτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διεθνώς.
Όχι σε μαθητευόμενους μάγους
Εδώ και καιρό έχει αναπτυχθεί διεθνώς ένα ισχυρότατο ρεύμα αντίθεσης στους ΓΤΟ (επιστήμονες, ενώσεις καταναλωτών, οικολογικές οργανώσεις) με την επισήμανση των κινδύνων από την πραγματοποίηση τέτοιων “πειραμάτων” ιστορικής εμβέλειας και αγνώστων επιπτώσεων, πολλές από τις οποίες μπορεί να είναι μη αντιστρέψιμες. Οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν την εξάπλωση “μεταλλαγμένων” γονιδίων σε συγγενικά είδη, την ανάπτυξη νέων επιβλαβών ειδών που θα έχουν μετατραπεί σε πιο ανθεκτικά απέναντι στη δράση ζιζανιοκτόνων ή αντιβιοτικών, με προφανή απειλή για την ανθρώπινη υγεία. Πέρα από το τεράστιο ζήτημα της δημόσιας υγείας, συζητούνται ακόμα σε υπαρκτή βάση οι απειλές που εγείρονται κατά της βιοποικιλότητας, καθώς επίσης και το μονοπώλιο στο εμπόριο των σπόρων, καθώς οι ΓΤΟ που χρησιμοποιούνται από τους αγρότες γίνονται αντικείμενα “ευρεσιτεχνίας” και πωλούνται κατά αποκλειστικότητα από τους παραγωγούς ΓΤΟ, μαζί με τα αντίστοιχα ζιζανιοκτόνα κ.ο.κ.
Στον αντίποδα, οι παραγωγοί και έμποροι των Γ.Τ. ισχυρίζονται ότι δεν τίθεται ζήτημα ασφάλειας της δημόσιας υγείας, επικαλούμενοι το παράδειγμα εκατομμυρίων Αμερικανών που εδώ και πολλά χρόνια καταναλώνουν τέτοιου είδους προϊόντα. Πώς μπορεί όμως αυτός να είναι ένας γενικός κανόνας (που θα ισχύει για όλα τα μεταλλαγμένα), όταν αποδεικνύεται σε μελέτες με πειραματόζωα ότι οι “έλεγχοι ασφάλειας” είναι χρονικά ανεπαρκείς; Μπορούμε να αποκλείσουμε την απόκρυψη στοιχείων ερευνών από μακροχρόνια έκθεση ή από συγκεκριμένες ποικιλίες ΓΤΟ; Ας είμαστε ειλικρινείς και ταυτόχρονα καχύποπτοι. Οι ισχυροί οικονομικοί κολοσσοί έχουν τεράστια οικονομικά και όχι μόνο συμφέροντα, προκειμένου να πρωταγωνιστήσουν και να ελέγξουν τέτοιας τάξεως πειράματα, πειράματα που μελλοντικά θα μπορούν να ελέγχουν σημαντικότατο μέρος της αγροτικής παραγωγής παγκοσμίως!
Το επιχείρημα δε ότι οι ΓΤΟ θα λύσουν το παγκόσμιο διατροφικό πρόβλημα, καθώς θα μπορούν να προσαρμόζονται καλύτερα στα τοπικά οικοσυστήματα, δεδομένων των ραγδαίων αλλαγών που παρατηρούνται ένεκα και της κλιματικής αλλαγής, είναι, εκτός από αυθαίρετο και έωλο, και επικίνδυνο! Αγνοώντας, εσκεμμένα, ότι το πρόβλημα του υποσιτισμού μεγάλου τμήματος του παγκόσμιου πληθυσμού σήμερα δεν είναι πρόβλημα επάρκειας διατροφικών πόρων -αλλά κατανομής τους- προσπαθεί να ξεμπερδέψει με το τεράστιο θέμα της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της στο ζήτημα της διατροφής με την έκρηξη επισιτιστικών κρίσεων, με τρόπο το λιγότερο απλουστευτικό και αντιεπιστημονικό!
Ούτε στο χωράφι ούτε στο ράφι!
Η Ελλάδα είναι και πρέπει να παραμείνει ζώνη ελεύθερη από ΓΤΟ. Η κύρωση του “Πρωτοκόλλου της Καθαργενής για τη Βιοασφάλεια” (29.01.2004) απο τη Βουλή συγκαταλέγεται στα θετικά, αλλά είναι απαραίτητη η εμβάθυνση και η περαιτέρω επεξεργασία ενός νομοθετικού πλαισίου που θα απαγορεύει την καλλιέργεια και τη διακίνηση μεταλλαγμένων και θα εισάγει τη δημιουργία μηχανισμών ιχνηλασιμότητας και σήμανσης στα τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης. Ας σημειωθεί ότι, παρόλο που δεν καλλιεργούνται ΓΤΟ στην Ελλάδα, τα μεταλλαγμένα είναι ήδη στο πιάτο μας, καθώς πολλές από τις ζωοτροφές που χρησιμοποιούνται εμπεριέχουν ΓΤΟ. Αυτές τις ζωοτροφές, αν μη τι άλλο, επιβάλλεται να τις γνωρίζουμε!
Η έκταση αλλά και η φύση του κειμένου δεν επιτρέπουν πλήρη και επιστημονικό ορισμό. Μπορούμε όμως να έχουμε μια ιδέα για το τι είναι οι ΓΤΟ (γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί): πρόκειται για τα προϊόντα της γενετικής μηχανικής! Η γενετική μηχανική κατά έναν τρόπο "κόβει και ράβει" γονίδια από έναν οργανισμό σε έναν άλλο, συχνά μάλιστα σε μη συγγενικά είδη (από ζώα ή βακτήρια σε φυτά, από τον άνθρωπο σε φυτά), φιλοδοξώντας έτσι να ελέγξει την εξέλιξη και να δημιουργήσει φυτά και ζώα που δεν θα εμφανίζονταν ποτέ με φυσικό τρόπο. Χωρίς διάθεση υπερβολής, ο άνθρωπος σε αυτό το επιστημονικό πεδίο προσπαθεί να το παίξει ένας “μικρός θεούλης”! Ισορροπίες που έχουν σφυρηλατηθεί μέσα σε εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης και δυναμικής ισορροπίας της φύσης ανακατεύονται από τους μαθητευόμενους μάγους μέσα σε ένα εργαστήριο, οι οποίοι μεταφέρουν το “δημιούργημά τους” πολλές φορές στους αγρούς και από εκεί στο πιάτο μας!
Τα ζητήματα της διατροφικής ασφάλειας σπανίως καταλαμβάνουν κεντρική θέση στην ειδησεογραφία, όταν όμως αυτό συμβαίνει η είδηση δεν προκαλεί συνήθως τίποτα λιγότερο από αντιδράσεις ΣΟΚ. Ας δράσουμε και ας πάψουμε να ξαφνιαζόμαστε!
*Ο Κώστας Ζαχαριάδης είναι βιολόγος, μέλος του τμήματος οικολογίας του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου