Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2012

Οι συνέπειες της πολιτικής λιτότητας στην Ευρωζώνη με βάση το ΑΕΠ

ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοίνωσε στις 7.9.12 τα προσωρινά στοιχεία για το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας το Β΄ τρίμηνο του 2012 σε εκατ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές και σε σταθερές τιμές του 2005. Όπως σημείωσαν σχολιαστές της ανακοίνωσης αυτής (βλέπε και «Αυγή» της 8.9.12) το ΑΕΠ της χώρας το Β΄ τρίμηνο του 2012 σε σταθερές τιμές του 2005 θα έχει πάει πίσω μία ολόκληρη δεκαετία, δηλαδή θα είναι χαμηλότερο απ' ό,τι ήταν το Β΄ τρίμηνο του 2003.
Το επίπεδο του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές είναι ένα καίριας σημασίας κριτήριο για την εξέλιξη της οικονομίας ενός κράτους τα έτη λειτουργίας της Ευρωζώνης, δεδομένου ότι μια καθοδική πορεία του ΑΕΠ καθορίζει το ύψος της αύξησης της ανεργίας και απεικονίζει συνολικά τη μείωση: των μισθών και συντάξεων, του τζίρου των επιχειρήσεων, των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων κ.λπ. Είναι, επομένως, ενδιαφέρον να δούμε τι πρόκειται να συμβεί με βάση το κριτήριο αυτό, στα 12 κράτη - πρώτα μέλη της Ευρωζώνης το 2013, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια λειτουργίας της Ευρωζώνης, και ιδιαίτερα το 2008, εξαιτίας της πολιτικής που εφαρμόζεται έπειτα από εκείνο το έτος. Το θέμα αυτό εξετάζεται με βάση τα στοιχεία του πρώτου μέρους του Πίνακα που ακολουθεί, στο οποίο δίνεται το ΑΕΠ των 12 κρατών και του συνόλου τους (Ε.Ζ.12) σε εκατ. ευρώ σε σταθερές τιμές του 2005 την περίοδο 2000-2013. Τα στοιχεία για τα έτη 2000-2011 προέρχονται από τη βάση δεδομένων της Eurostat, ενώ εκείνα για τα έτη 2012 και 2013 είναι οι τελευταίες προβλέψεις (της άνοιξης του 2012) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ένα άλλο κριτήριο είναι η εξέλιξη του ποσοστού συμμετοχής του ΑΕΠ του καθενός κράτους στο συνολικό ΑΕΠ των 12 κρατών (όλα σε σταθερές τιμές). Η αύξηση ή η μείωση του ποσοστού αυτού δείχνει αν το 2013 η θέση ενός κράτους στο σύνολο των 12 θα έχει βελτιωθεί ή χειροτερεύσει. Το θέμα αυτό εξετάζεται στο δεύτερο μέρος του Πίνακα, στο οποίο δίνεται η ποσοστιαία κατανομή του συνολικού ΑΕΠ των 12 κρατών τα έτη 2000-2013. Το σκιασμένο έτος στο κάθε κράτος, πρώτο τμήμα του Πίνακα είναι εκείνο στο οποίο αναμένεται να πάει πίσω το ΑΕΠ του το 2013, και στο δεύτερο μέρος, το έτος στο οποίο θα πάει πίσω το ποσοστό συμμετοχής του στο συνολικό ΑΕΠ των 12.
Από το πρώτο μέρος του Πίνακα φαίνεται ότι το ΑΕΠ σε σταθερές τιμές αναμένεται το 2013:
- Σε 5 κράτη (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο και Αυστρία) να φτάσει στο υψηλότερο επίπεδό του την περίοδο 2000-2013.
- Στα υπόλοιπα κράτη το ΑΕΠ τους θα έχει πάει πίσω στο έτος: 2008 στην Ολλανδία και τη Φινλανδία, 2006 στην Ιρλανδία και την Ισπανία, 2004 στην Ιταλία, 2003 στην Ελλάδα και 2001 στην Πορτογαλία.
Από το δεύτερο μέρος του Πίνακα φαίνεται ότι για το ποσοστό συμμετοχής στο συνολικό ΑΕΠ σε σταθερές τιμές των 12 κρατών-πρώτων μελών της Ευρωζώνης (Ε.Ζ.12) το 2013:
- Στα 5 πρώτα και στα 2 δεύτερα στη σειρά κράτη πιο πάνω, ισχύει ό,τι αναφέρθηκε και για το ΑΕΠ τους σε σταθερές τιμές στο πρώτο μέρος του Πίνακα.
- Στα υπόλοιπα κράτη το ποσοστό συμμετοχής τους στο συνολικό ΑΕΠ των 12 το 2013 θα έχει πάει πίσω στο έτος: 2005 στην Ιρλανδία, 2003 στην Ισπανία και 2000 σε Ελλάδα, Ιταλία και Πορτογαλία.
Τα όσα αναφέρονται πιο πάνω για το έτος στο οποίο θα βρίσκονται (τα 5) ή θα πάνε πίσω (τα υπόλοιπα) με την εφαρμοζόμενη πολιτική σημαίνουν ότι και με τα δύο κριτήρια:
- Το Βέλγιο, η Γερμανία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο και η Αυστρία θα είναι τα μόνα κράτη που αποκόμισαν οφέλη, δεδομένου ότι η θέση τους ανάμεσα στα 12 κράτη το έτος 2013 αναμένεται να είναι καλύτερη απ' ό,τι όλα τα προηγούμενα έτη.
- Η Ολλανδία και η Φινλανδία θα έχουν υποστεί τις λιγότερες απώλειες, δεδομένου ότι η θέση τους το 2013 αναμένεται να έχει υποχωρήσει μόνο μέχρι το 2008.
- Η θέση στην οποία αναμένεται να βρεθούν το 2013 τα υπόλοιπά 5 κράτη θα είναι χειρότερη από εκείνη στο σκιασμένο έτος, τα έτη ανάμεσα σ' αυτό και το 2013 η θέση τους μπορεί να ήταν καλύτερη ή χειρότερη, ενώ θα είναι καλύτερη απ' όλα, πριν από το σκιασμένο έτη.
- Με το κριτήριο του ποσοστού συμμετοχής τους στο συνολικό ΑΕΠ των 12 η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιταλία θα έχουν πάει πίσω πριν από το 2000! (Για την περίοδο πριν από το 2000 και μέχρι το 1995 -μέχρι το οποίο υπάρχουν στοιχεία σε ευρώ- απαιτείται άλλο άρθρο).
Είναι σαφές από την ανάλυση αυτή ότι η πολιτική που εφαρμόζεται τα τελευταία έτη στην Ευρωζώνη δεν μπορεί να συνεχιστεί. Όπως έχουμε τονίσει σε πολλά προηγούμενα άρθρα μας, πρέπει να αντικατασταθεί με μια ριζικά διαφορετική πολιτική, οι δύο βασικοί πυλώνες της οποίας είναι: ο απευθείας δανεισμός των κρατών-μελών της Ευρωζώνης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι μεταβιβάσεις πόρων στα μη ευνοημένα κράτη από τη λειτουργία της από έναν κοινό προϋπολογισμό των κρατών-μελών της ίσο τουλάχιστον με το 25% του συνολικού ΑΕΠ τους.

*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου