Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος πλιάτσικου

Με την αποψινή παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στις προγραμματικές δηλώσεις της 4ης κατά σειρά μνημονιακής κυβέρνησης, ξεκινά και επισήμως ένα εκτεταμένο πρόγραμμα εκποίησης δημόσιας περιουσίας. Αυτή πρόκειται να πραγματοποιηθεί με συνοπτικές διαδικασίες και θα συμπεριλαμβάνει ακόμη και στρατηγικούς τομείς, όπως των μεταφορών και της ενέργειας. Το πρόγραμμα αυτό όμως παρουσιάζει πολλές “γκρίζες ζώνες”. Κυριότερες είναι η κερδοφορία (παρά την επί δεκαετίες κακοδιαχείρισή τους από τα κόμματα του Μνημονίου) πολλών από αυτές τις επιχειρήσεις, που θα μπορούσε να ενισχύσει την οικονομία, η κατεπείγουσα διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων, που εγκυμονεί κινδύνους διαφθοράς και σκανδάλων, αλλά και η καθήλωση των αξιών (αγοραίων, χρηματιστηριακών κ.λπ.) σε χαμηλότατα επίπεδα (ενδεικτικό είναι πως η μετοχή της ΔΕΗ έχει χάσει στο τελευταίο 12μηνο ποσοστό 74,22%, ενώ στο διετία η απώλεια υπερβαίνει το 90%) λόγω της ύφεσης, κάτι που σημαίνει πως ο πλούτος της χώρας απειλείται με λεηλασία έναντι “πινακίου φακής”.

Τις ακραίες νοεφιλελεύθερες προθέσεις της εξεδήλωσε η κυβέρνηση αναφορικά με τις ιδιωτικοποιήσεις πριν μάλιστα την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων από τον πρωθυπουργό, ήδη από τις συναντήσεις της με τους επικεφαλής της τρόικας.
Οι επικεφαλής των τριών μνημονιακών κομμάτων της συγκυβέρνησης, Αντώνης Σαμαράς, Ευάγγελος Βενιζέλος και Φώτης Κουβέλης, έχουν συμφωνήσει, σύμφωνα με τις ώς τώρα πληροφορίες, στην άμεση έναρξη των διαδικασιών για ιδιωτικοποιήσεις “τρανταχτών” ονομάτων του κρατικού πλούτου (σε αυτές τις επιχειρήσεις συμπεριλαμβάνονται μεταξύ των άλλων η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η ΔΕΠΑ, η ΔΕΣΦΑ, τα Κρατικά Λαχεία και οι τρεις θυγατρικές της Αγροτικής Τράπεζας: ΣΕΚΑΠ, Βιομηχανία Ζάχαρης και Γαλακτοκομική "Δωδώνη"). Επιπλέον, έχουν συμφωνήσει και για τις συμβάσεις παραχώρησης για λιμάνια, περιφερειακά αεροδρόμια και της Εγνατίας Οδού, ενώ οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί φαίνεται να έχουν συμφωνήσει και στην άμεση προώθηση συγχωνεύσεων ή καταργήσεων υπηρεσιών και φορέων του Δημοσίου.
Αναφορικά με το τι μέλλει γενέσθαι με τις κυριότερες από τις εκποιούμενες επιχειρήσεις, τα δεδομένα για κάθε μία από αυτές έχουν ως εξής:

ΟΣΕ - ΤΡΑΙΝΟΣΕ
Η πρώτη δημόσια επιχείρηση η οποία τέθηκε στο στόχαστρο αμέσως μετά την ορκομωσία της κυβέρνησης Σαμαρά ήταν η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η οποία προορίζεται να εκποιηθεί και ο ΟΣΕ, στον οποίο αναφέρθηκε ευθέως και ο Αντ. Σαμαράς στις προγραμματικές δηλώσεις. Ήδη το πακέτο ΟΣΕ - ΤΡΑΙΝΟΣΕ τέθηκε υπό “υψηλή εξέταση” στην συνάντηση που είχαν προχθές ο υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Κωστής Χατζηδάκης με τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι δύο πλευρές εξέτασαν μέχρι και το θέμα της μείωσης των αποδοχών των εργαζόμενων.
Υπενθυμίζεται ότι ο νόμος για την αναδιάρθρωση του Ομίλου ΟΣΕ προβλέπει την πώληση σε ξένο σιδηροδρομικό οργανισμό του 49% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με ταυτόχρονη εκχώρηση και του μάνατζμεντ της εταιρείας.


ΟΛΠ-ΟΛΘ

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ναυτιλίας έδειξε ήδη τις διαθέσεις της, καθώς, όπως διεμήνυσε ο Κ. Μουσουρούλης σε δηλώσεις του, μία μέρα μετά τη συνάντηση με τον επικεφαλής της Task Force  Χ. Ράιχενμπαχ, οι συμβάσεις παραχώρησης σε ΟΛΠ και ΟΛΘ θα προχωρήσουν ανεξαρτήτως αντιρρήσεων από τις διοικήσεις. Στη συνάντηση με τον Χ. Ράιχενμπαχ, ο υπουργός Ναυτιλίας μίλησε για παραχωρήσεις λιμενικών δραστηριοτήτων και όχι για παραχωρήσεις λιμανιών, ενώ συζητήθηκε και η παραχώρηση λιμενικών σταθμών κρουαζιέρας.

ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ
Η αναφορά που έκανε πρόσφατα ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Λαφαζάνης σε συνάντηση που είχε με τα διοικητικά συμβούλια σωματείων εργαζομένων στον ΔΕΣΦΑ για “εθνικό έγκλημα" είναι χαρακτηριστική της στρατηγικής σημασίας που έχει για την ελληνική οικονομία η επιχείρηση. Σημειώνεται ότι τόσο η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ) όσο και ο Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, που ανήκει στην πρώτη κατά 100%, αποτελούν ένα από τα πρώτα "φιλέτα" που προορίζονται προς πώληση. Μάλιστα, ο ΔΕΣΦΑ εμφάνισε τεράστια άνοδο της κερδοφορίας του κατά τη χρήση του 2011, καταγράφοντας καθαρά κέρδη που αυξήθηκαν κατά 150% σε σχέση με το 2010, τα οποία προήλθαν από “μεσαιωνικού τύπου” εργασιακές συνθήκες, που καθιστούν ελκυστική την επιχείρηση για τους ενδιαφερόμενους ιδιώτες.

ΑΤΕ

Ανάστατοι είναι τόσο ο αγροτικός κόσμος της χώρας όσο και οι περιφέρειες εν γένει, με την επαπειρούμενη πώληση μέσω fast track της "Δωδώνη", της ΕΒΖ και των θυγατρικών εταιρειών που έχει η Αγροτική και οι οποίες δεν προορίζονται μόνο για ιδιωτικοποίηση, αλλά και για “λουκέτο”. Υπενθυμίζεται, ότι εκφράζοντας την αντίθεσή του στην εκποίηση δημόσιας περιουσίας σε συνθήκες «fast track» και έναντι πινακίου φακής, ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας προειδοποίησε την κυβέρνηση «να μην προχωρήσει ελαφρά τη καρδία  στο δεύτερο μεγαλύτερο έγκλημα μετά την υπογραφή του Μνημονίου, που είναι η εκποίηση του δημόσιου πλούτου έναντι πινακίου φακής και ιδιαίτερα η εκποίηση εκείνων των παραγωγικών μονάδων που μπορούν να αποτελέσουν μοχλό της παραγωγικής ανασυγκρότησης της οικονομίας» και αναφέρθηκε ειδικά στην περίπτωση της ΕΒΖ, που, όπως είπε, αποτελεί τη μεγαλύτερη γεωργική βιομηχανία στη Β. Ελλάδα. Μάλιστα, στηλίτευσε το γεγονός ότι αποφασίστηκε να εκποιηθεί έναντι του ευτελούς τιμήματος των 40 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που μόνο τα δύο εργοστάσια θυγατρικής της στη Σερβία κοστολογούνται άνω των 150 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με τη "Δωδώνη Α.Ε.", μεθαύριο θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη στην οποία έχουν κληθεί να μετάσχουν ο περιφερειάρχης, οι βουλευτές, οι δήμαρχοι και οι μαζικοί φορείς της Ηπείρου, με στόχο την ανάκληση της διαδικασίας του διαγωνισμού πώλησης της γαλακτοβιομηχανίας από την ΑΤΕ.
Για την Αγροτική Τράπεζα, το σχέδιο του οικονομικού επιτελείου προβλέπει ότι σε πρώτη φάση θα ξεκινήσει η διαδικασία ιδιωτικοποίησης μέσω πώλησης ή κλεισίματος θυγατρικών εταιρειών που έχει η Αγροτική.
Οι θυγατρικές της Αγροτικής Τράπεζας βρίσκονται στην πρώτη θέση της λίστας των ιδιωτικοποιήσεων, αφού η κυβέρνηση εκτιμά ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να πωληθούν οι εταιρείες ΣΕΚΑΠ, Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης και "Δωδώνη" ενδεχομένως και μέσα στον Ιούλιο.

ΔΕΗ
Η επιχείρηση για την οποία οι πληροφορίες περί ιδιωτικοποίησης προκάλεσαν ίσως το μεγαλύτερο σοκ στην κοινή γνώμη ήταν η ΔΕΗ. Η μεθόδευση έγινε ευρέως αντιληπτή από την στιγμή που η επιχείρηση αναγκάστηκε να δανειστεί με το πρωτοφανές (στα όρια της τοκογλυφίας) επιτόκιο που έφτασε ακόμη και το... 11,9% (στο 9% το μεσοσταθμικό).
Ενδεικτικό πάντως του “αλαλούμ” που επικρατεί ως προς τη μεθόδευση του τρόπου ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ είναι ότι είτε επισήμως είτε με δηλώσεις σε ΜΜΕ είτε ακόμη και σε παρουσιάσεις προγραμμάτων, από μεν εκπροσώπους του ΠΑΣΟΚ έχει ακουστεί για πώληση μειοψηφικού πακέτου προς αναζήτηση στρατηγικού εταίρου, η δε Νέα Δημοκρατία με το Ζάππειο I έχει μιλήσει για πλήρη αποκρατικοποίηση της επιχείρησης, ενώ η ΔΗΜ.ΑΡ. έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο στρατηγικών συμμαχιών.

"Σχέδιο Αρχιμήδης"
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας μαζί με τον πρώην πρόεδρο της "Δράσης" Στέφανο Μάνο συνέστησαν πέρυσι την ΜΚΟ «Κρατική Ακίνητη Περιουσία και Αξιοποίηση» (ΚΑΠΠΑ), η οποία έχει εκπονήσει το επιχειρηματικό σχέδιο «Αρχιμήδης», παραλλαγή του σχεδίου Eureka, το οποίο προέβλεπε τη μεταβίβαση της ακίνητης περιουσίας του κράτους, αεροδρόμια, λιμάνια, ακίνητα κ.λπ. σε εταιρεία με αντάλλαγμα 125 δισ. ευρώ. Η πρόταση προβλέπει τη σύσταση ειδικής εταιρείας του Δημοσίου στην οποία θα προσφερθεί διευρυμένο χαρτοφυλάκιο ακινήτων και κινητών περιουσιακών στοιχείων, η οποία στην συνέχεια θα πωληθεί σε ευρωπαϊκό φορέα (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή το EFSF).
Ήδη ο Αντ. Σαμαράς αναφέρθηκε σε όχημα ειδικού σκοπού για τα ακίνητα "από Φάληρο μέχρι Σούνιο", ενώ το Ελληνικό θα είναι ο "πιλότος" για την ακίνητη περιουσία, και ΕΥΔΑΠ, περιφερειακά λιμάνια και αεροδρόμια θα είναι στις προτεραιότητες, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό.
Ειδική αναφορά, η οποία έκανε ιδιαίτερη αίσθηση, έγινε από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΗ, καθιστώντας σαφές ότι ενέργεια και συγκοινωνίες περιλαμβάνονται στα "φιλέτα" που θα εκποιηθούν.