Παιδεία: "νέα" κυβέρνηση, ίδια πολιτική

Καμία αλλαγή δεν φαίνεται στην κυβερνητική πολιτική για την Παιδεία, με βάση τα όσα ανέφερε ο υπουργός Παιδείας κατά τη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή. Συνεχίζεται έτσι η νεοφιλελεύθερη πολιτική που εδώ και χρόνια σχεδιάζεται σε διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΟΟΣΑ. Είναι γνωστή, για παράδειγμα, η μελέτη που είχε παραδώσει επισήμως το 2011 ο γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ, Angel Gurría στην κυρία Διαμαντοπούλου, με τίτλο: "Καλύτερες Επιδόσεις και Επιτυχείς Μεταρρυθμίσεις στην Εκπαίδευση, Προτάσεις για την Εκπαιδευτική Πολιτική στην Ελλάδα". Αλλά και πολλές άλλες έρευνες και εκθέσεις του ίδιου οργανισμού για την ελληνική οικονομία με συγκεκριμένες και πολυσέλιδες υποδείξεις για την εκπαίδευση, που έχουν παραδοθεί τα προηγούμενα χρόνια στις ελληνικές κυβερνήσεις. Κοινός τόπος όλων αυτών των μελετών και των εκθέσεων που προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα για την ελληνική εκπαίδευση είναι η προσπάθεια να προσαρμόσουν την εκπαίδευση και τους εργαζόμενους σε αυτή, στις "νέες συνθήκες" που απαιτούν οι αγορές, δηλαδή στην ευελιξία, στην αποδοτικότητα, στην ανταγωνιστικότητα, στην επιχειρηματικότητα, στην απασχολησιμότητα, το κόστος κ.λπ.

Για τους εκπαιδευτικούς, τον ρόλο των οποίων εγκωμίασε ο υπουργός στη Βουλή, επιφυλάσσεται διαρκής επιμόρφωση. Επιμόρφωση όμως σχετική με το μάνατζμεντ της εκπαίδευσης, αν κρίνουμε απ' την πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση για τη διαδικασία απόκτησης πιστοποιητικού "διοικητικής και καθοδηγητικής επάρκειας" σε περιορισμένο αριθμό εκπαιδευτικών, κυρίως υψηλόβαθμων (KYA, ΦΕΚ 1915, Τ.Β'/15.6.2012). Σε κάθε περίπτωση, η μόρφωση και η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών δεν θα αποτελεί ελεύθερη επιλογή τους, αφού σήμερα στο πλαίσιο των μεγάλων μνημονιακών περικοπών, περικόπτονται όλες οι εκπαιδευτικές άδειες για μεταπτυχιακές σπουδές των εκπαιδευτικών και για πρώτη φορά ακόμη και των υποτρόφων του ΙΚΥ. Δίνεται βέβαια το δικαίωμα εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών για ολοκλήρωση μεταπτυχιακών σπουδών, κάτι που μόνο ως κακόγουστο αστείο μπορεί να αντιμετωπισθεί από τον ήδη πολύπαθο οικονομικά κλάδο των εκπαιδευτικών.
Με μεγάλη ένταση φαίνεται να σχεδιάζει η κυβέρνηση να προωθήσει την αξιολόγηση, διαδικασία που αποτελεί το εργαλείο για απολύσεις και τη συνολική μείωση της απασχόλησης στο Δημόσιο κατά 150 χιλιάδες εργαζόμενους μέχρι το 2015. Η αξιολόγηση και στην εκπαίδευση ως έννοια και πρακτική δεν είναι ουδέτερη, αφού προσδιορίζεται από συγκεκριμένους πολιτικούς και ιδεολογικούς όρους που συνδέονται με ερωτήματα για το "τι", το "πώς", "από ποιους" και "γιατί" αξιολογείται. Σήμερα εξυπηρετεί τον στόχο του κράτους να ελέγξει καλύτερα το αποτέλεσμα της εκπαίδευσης με βάση τις ανάγκες της αγοράς, να υποτάξει τον εκπαιδευτικό στις πολιτικές του επιλογές και να οδηγήσει χιλιάδες εκπαιδευτικούς στη μισθολογική και επαγγελματική καθήλωση και τελικά στην ενδεχόμενη απόλυση.
Για άλλη μια φορά τα τελευταία χρόνια και από βήματος της Βουλής επιχειρήθηκε ο εύκολος εντυπωσιασμός, με την κυβερνητική δέσμευση της υλοποίησης της ψηφιακής τάξης (!) με νέες τεχνολογίες όπως του ηλεκτρονικού βιβλίου. Το σημερινό δημόσιο σχολείο μπορεί να στεγάζεται σε παμπάλαια κτίρια, χωρίς χώρους άθλησης, χωρίς εκπαιδευτικούς, χωρίς υποδομές για τους μαθητές ΑμεΑ, χωρίς παιδοψυχολόγους, με 30 μαθητές και μαθήτριες ανά τάξη, από το 2013-2014 όμως θα είναι ψηφιακό, σύμφωνα με την κυβέρνηση. Όλοι όμως όσοι και όσοι βρίσκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν υπάρχει καμία προϋπόθεση να γίνει κάτι τέτοιο. Από έναν αριθμό αρκετά μεγαλύτερο των 120 χιλιάδων εκπαιδευτικών που συνολικά εργάζονται στην Α'θμια και στη Β'θμια εκπαίδευση, με προγραμματισμό επιμόρφωσης στις νέες τεχνολογίες που έχει ξεκινήσει πριν από μια δεκαετία, μόνο οι 15 χιλιάδες έχουν παρακολουθήσει το Β' επίπεδο επιμόρφωσης που αφορά τη χρήση των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση (στο Α' επίπεδο υπήρξε επιμόρφωση σε βασικές δεξιότητες στη χρήση Η/Υ).
Για την τριτοβάθμια εκπαίδευση η κυβέρνηση δεν έδωσε κανένα στίγμα για το πώς θα αντιμετωπίσει το μέγα αδιέξοδο των Πανεπιστημίων, που αντιμετωπίζουν τον άμεσο κίνδυνο μέσα στο καλοκαίρι να βρεθούν χωρίς διοικήσεις, χωρίς προϋπολογισμούς και χωρίς χρήματα. Στη συζήτηση στη Βουλή δεν δόθηκε καμιά εξήγηση και για την υπαγωγή της Γενικής Γραμματείας Έρευνας στο υπουργείο Ανάπτυξης. Η έρευνα όμως, ως η διαδικασία που προάγει τη γνώση στην επιστήμη και την τεχνολογία είναι αναπόσπαστο μέρος της αποστολής του πανεπιστημίου, άρα του υπουργείου Παιδείας.
Με αυτή την πολιτική της κατεδάφισης του δημόσιου σχολείου και του πανεπιστημίου, αναμένεται ότι και ο Σεπτέμβριος θα είναι ιδιαίτερα θερμός. Με την εκπαιδευτική κοινότητα να διεκδικεί τα αυτονόητα: την αξιοπρέπειά της και μια καλή δημόσια δωρεάν εκπαίδευση για όλες και όλους όσοι ζουν σε αυτή τη χώρα.

* Ο Χρήστος Πιλάλης είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ