Δευτέρα 2 Ιουλίου 2012

Μια κάποια -νεοφιλελεύθερη- λύση για κάποιους μήνες...

Βρυξέλλες.
Το 19ο, κατά τους τελευταίους 30 μήνες, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής για τη διάσωση της Ευρωζώνης από την κρίση χρέους δεν ήταν νέα αποτυχία. Απλώς δεν ήταν και καμιά πλήρης επιτυχία.
Υπάρχει μια κακή εικόνα της κατάστασης που θα δημιουργηθεί στην Ευρώπη με τις χθεσινές αποφάσεις: η Ευρωζώνη προσπαθεί να κάνει το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση ενός θεσμικού συστήματος πλήρως νεοφιλελεύθερης σύλληψης. Η Ελλάδα, ειδικότερα, τείνει να χάσει, αν και όταν εφαρμοσθούν οι νέοι κανόνες διάσωσης των ευρωπαϊκών τραπεζών, το διαπραγματευτικό πλεονεκτήμά της που συνίστατο στην "απειλή": "ή μας κάνετε το Μνημόνιο πιο ελαφρύ ή εμείς αποχωρούμε από την Ευρωζώνη", που θα σήμαινε παράλληλα και μια νομισματική - χρηματοπιστωτική κρίση ντόμινο με θύματα τις άλλες ασθενείς οικονομίες της Ένωσης και, τέλος, την ίδια την Ευρωζώνη. Τώρα η κρίση που θα προκαλούσε η ξαφνική αποχώρηση μιας χώρας - μέλους από την Ευρωζώνη θα μπορεί, θεωρητικά τουλάχιστον, να καλύπτεται από τις χρηματοδοτήσεις των άλλων, και ειδικότερα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ) που αρχίζει να λειτουργεί από 1ης Ιουλίου.

Βεβαίως, ο Μηχανισμός αυτός δεν είναι προικισμένος με τους αναγκαίους πόρους για να αντιμετωπίσει μια μείζονα, διαρκή και μαζική κρίση, αφού θα διαθέτει μόνο 500 δισ. ευρώ συν τα 200-250 δισ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ). Με 750 δισ. ευρώ δεν σώζεται η Ευρώπη.
Οι χθεσινές αποφάσεις του συμβουλίου κορυφής είναι μεν ένα βήμα προς την κατεύθυνση της ενοποίηση της, αλλά σε νεοφιλελεύθερο περίγραμμα. Και τούτο διότι:
* Όλες οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες που, λόγω μεγέθους, η κατάρρευσή τους μπορεί να οδηγήσει σε ντόμινο, θα τεθούν υπό την ασφυκτική παρακολούθηση Ειδικού, Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού για ολόκληρη την Ευρωζώνη, υπό τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).
* Ως προς τη χθεσινή απόφαση για την αγορά ομολόγων από τον ΕΜΣ στη δευτερογενή αγορά εκείνων των χωρών που βρίσκονται υπό πίεση των αγορών, υπάρχουν προϋποθέσεις πολύ σκληρές: η χώρα που ζητάει να προσφύγει στον ΕΜΣ οφείλει να τηρεί κατά γράμμα τους κανόνες περί δημοσιονομικής πειθαρχίας και όλους τους στόχους που της έχουν τεθεί στο πλαίσιο της νέας οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης.
* Με άλλα λόγια, οι χώρες οφείλουν, αν θέλουν τη στήριξή τους, με απόφαση του Eurogroup, να τηρούν τις συστάσεις που τους έχουν απευθυνθεί και όλες τις κοινοτικές δεσμεύσεις τους, περιλαμβανομένων των σχετικών χρονοδιαγραμμάτων, δυνάμει του ευρωπαϊκού εξαμήνου, του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και τις διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών.
* Όλοι οι σχετικοί όροι θα πρέπει να αποτυπώνονται, για να ισχύσουν, σε ένα ειδικό Μνημόνιο.
Οι σχολιαστές στις Βρυξέλλες αυτών των αποφάσεων επιμένουν ότι πρόκειται για εντελώς προσωρινές λύσεις, αφού το ΕΤΧΣ και το ΕΜΣ μαζί δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράζουν απεριόριστα ισπανικά και ιταλικά ομόλογα και να ανακεφαλαιώνουν τις τράπεζες αυτών των δύο χωρών. Ειδικά ο ΕΜΣ έχει μέγιστη ικανότητα χρηματοδότησης τα 500 δισ. ευρώ μαζί με τη χρηματοδοτική συμμετοχή σ' αυτόν της Ισπανίας και της Ιταλίας (αυτό κι αν είναι οξύμωρο). Έτσι, θα βρεθεί πολύ σύντομα χωρίς δεκάρα στα ταμεία του. Το αποτέλεσμα θα είναι να κληθεί να «σώσει» τον ΕΜΣ η ΕΚΤ.
Το ερώτημα που μένει αναπάντητο είναι πώς θα βρει η ΕΚΤ τα χρήματα για «σώσει», όχι πλέον τράπεζες ή χώρες, αλλά τον ΕΜΣ, τον Μηχανισμό δηλαδή που έχει ως αποστολή να... σώζει τις τράπεζες των χωρών που κινδυνεύουν. Μύλος. Οι ίδιοι σχολιαστές περιμένουν, μετά τις χθεσινές αποφάσεις του συμβουλίου κορυφής, να κάτσουν ήσυχες οι αγορές για τρεις - τέσσερις μήνες. Και μετά, ξανά τα ίδια.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου