Τρίτη 31 Ιουλίου 2012

Ευρωζώνη: Η αρχή του τέλους ή το ίδιο το τέλος;

Η Ελλάδα μπήκε άρον-άρον στο ευρώ χωρίς καμιά συζήτηση και με μια τόσο μεγάλη συναίνεση (ακόμα και από αριστερά) που προκαλούσε τρόμο!
Όσοι τότε, με όρους επίκαιρης ανάλυσης και άμεσης προοπτικής και όχι απλώς στη βάση «ιδεολογικών αρχών», αμφισβητούσαν την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ και την ίδια την Ευρωζώνη, δεν ακούγονταν καν ή θεωρούνταν «άνθρωποι των σπηλαίων»!

Ένα επίκαιρο παρελθόν!
Από το 1998, πολύ πριν τη συγκρότηση της Ευρωζώνης, έγραφα στο περιοδικό «Δίαυλος» επί λέξει για την επικείμενη διαμόρφωσή της:
«Ο τρόπος που οικοδομείται, κατά Μάαστριχτ και Άμστερνταμ, το 'ευρώ' δεν είναι τίποτα άλλο παρά αυτόματος μηχανισμός που υπαγορεύει στις εθνικές κυβερνήσεις να προχωρήσουν στην κοινωνική αποδόμηση της Ευρώπης, γεγονός που θα έχει όλο και πιο εκρηκτικές κοινωνικές επιπτώσεις στην Ελλάδα.

Τίποτα πιο ατεκμηρίωτο, επίσης, δεν υπάρχει από τους ισχυρισμούς ότι η προώθηση, μετά την ενιαία αγορά, του ενιαίου νομίσματος θα συμβάλει στην οικονομική σταθερότητα και προοπτική της Ένωσης. Αντιθέτως, τόσο τα υπέρμετρα άνισα επίπεδα ανάπτυξης και παραγωγικότητας ανάμεσα στα κράτη - μέλη και τις περιφέρειες, όσο και η σχετικά περιορισμένη κινητικότητα κεφαλαίων και πολύ περισσότερο η κινητικότητα εργασίας ανάμεσα στα κράτη μέλη, θα επιτείνουν, σε συνθήκες ενιαίου νομίσματος, τις ανισορροπίες και τις αποκλίσεις, θέτοντας σε δοκιμασία το ίδιο το 'ευρώ' και την ύπαρξή του. Και αυτό πολύ περισσότερο αν συνυπολογίσουμε τις υφέσεις και κάθε μορφής κρίσεις που κατά καιρούς ξεσπάνε στον καπιταλισμό, όσο και αν επιμελώς φροντίζουν να τις αγνοούν οι θιασώτες του 'ευρώ'.
Σε μια τέτοια περίπτωση, ούτε οι χώρες - μέλη μεμονωμένα ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύνολο θα έχουν τη δυνατότητα να αναθερμάνουν την οικονομία τους, ενώ δεν θα μπορεί να χαραχθεί ούτε ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική με πολιτικά κριτήρια και με στόχο την ανάκαμψη.
Αντιλαμβανόμεθα, λοιπόν, ότι σε μία τέτοια περίπτωση οι κρίσεις θα γίνονται πολύ πιο οδυνηρές και μακροχρόνιες, με καταστροφικές κοινωνικές επιπτώσεις, ενώ το 'ευρώ' θα κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα».
Νομίζω ότι όλα τούτα όχι μόνο επιβεβαιώνονται, αλλά μάλλον φαντάζουν ως να έχουν γραφεί σήμερα!

Η κρίση είναι ευρωζωνική!
Δυστυχώς, όμως, ακόμα και σήμερα, παρά την κρίση, η συζήτηση γύρω από την ίδια την Ευρωζώνη και πιο πολύ τη συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτήν, εξακολουθεί να είναι, και μάλιστα περισσότερο από παλιά, απαγορευμένη!
Κι όμως, η κρίση που βιώνουμε δεν είναι ελληνική, αλλά πρωτίστως ευρωζωνική.
Κάτω από την μπότα της τρόικας και του Μνημονίου έχουν καταπλακωθεί η Ιρλανδία και η Πορτογαλία και τώρα η Κύπρος. Ταυτόχρονα, Ισπανία και Ιταλία, μπορεί ακόμα να μην έχουν τεθεί επισήμως σε μνημονιακή τροχιά αλλά εφαρμόζουν, υπό την πίεση της Ε.Ε., προγράμματα εξοντωτικής λιτότητας, χειρότερα, ίσως, από το Μνημόνιο, ενώ έχουν εισέλθει σε ύφεση!
Η Ευρωζώνη δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει χωρισμένη η ίδια βαθιά σε ζώνες με όλο και πιο άνισες ταχύτητες. Είναι αδύνατον, πλέον, κάτω από μια γερμανική νομισματική ομπρέλα, που μοιάζει περισσότερο με «στρατόπεδο καταναγκαστικών έργων», να εξακολουθούν να συνυπάρχουν όλο και πιο άνισες οικονομίες, με όλο και πιο άνισα επίπεδα παραγωγικότητας, σε όλο και πιο άνισους οικονομικούς κύκλους και βαθύτατα άνισα επίπεδα μισθών και απασχόλησης, τα οποία, μάλιστα, σε όλο και περισσότερες χώρες καταρρέουν. Το ενιαίο νόμισμα καταντά έτσι κινητήριος δύναμη τρομακτικών αποκλίσεων και οικονομικών, εργασιακών και κοινωνικών εξαρθρώσεων.
Όσον αφορά την Ελλάδα, το νέο πακέτο-βόμβα των 15 δισ., που συσκευάζουν Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜ.ΑΡ. και τρόικα, στο όνομα της παραμονής της χώρας στην Ευρωζώνη, όχι μόνο θα επιφέρει τη χαριστική βολή στην ελληνική οικονομία αλλά μπορεί να θέσει, αντιθέτως, γρήγορα και ανεξέλεγκτα τη χώρα εκτός τροχιάς ευρώ!
Γιατί έβαλαν τη χώρα στο ευρώ; Για να την κατεδαφίσουν εργασιακά και κοινωνικά και να την ερημώσουν παραγωγικά και οικονομικά, στο όνομα της παραμονής της στην Ευρωζώνη;

Αμφίβολη η δυνατότητα επιβίωσης της Ευρωζώνης!
Αυτήν την ώρα η Ευρωζώνη βρίσκεται σε τροχιά διάλυσης.
Προτάσεις, όπως αυτές των ευρωομολόγων και του απʼ ευθείας δανεισμού των κρατών από την ΕΚΤ και άλλες παρεμφερείς, μπορεί να δώσουν προσωρινές ανάσες, δεν απαντούν, όμως, στο πρόβλημα της Ευρωζώνης που είναι δομικό, ενώ η εφαρμογή τους θα έχει ως τίμημα μια «καθαρόαιμη» γερμανική πολιτική Ευρώπη.
Σε κάθε περίπτωση, η Γερμανία θα πρέπει να αναλάβει σημαντικές υποχρεώσεις και να διαθέσει σημαντικούς πόρους για μια πολύ αμφίβολη βραχυπρόθεσμα και μάλλον ανύπαρκτη μακροπρόθεσμα διάσωση της Ευρωζώνης. Η σημερινή Γερμανία, όμως, δεν είναι σε θέση να πράξει κάτι τέτοιο. Αντίθετα, το γερμανικό πολιτικό κλίμα σπρώχνει τα πράγματα προς εντελώς διάφορη κατεύθυνση.

Για ένα ιστορικό ελληνικό προοδευτικό πείραμα!
Η Ευρώπη χρειάζεται, όσο ποτέ, την πιο βαθιά και προωθημένη αλλά ισότιμη πολιτική και οικονομική συνεργασία. Αυτή η συνεργασία, όμως, δεν μπορεί να ταυτίζεται με τα μονεταριστικά δόγματα του ευρώ ούτε με την ενιαία νεοφιλελεύθερη ευρωπαϊκή αγορά.
Η Ελλάδα από πειραματόζωο για την γερμανική Ευρώπη, η οποία θα προσομοιάζει εργασιακά και κοινωνικά με τη νοτιο-ανατολική Ασία, μπορεί να γίνει το έδαφος για ένα ιστορικό πείραμα μιας μεγάλης προοδευτικής ανατροπής και ενός «ντόμινο» προοδευτικών, ανατρεπτικών εξελίξεων στον ευρωπαϊκό Νότο και όχι μόνο!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου