Ο μεγάλος Γάλλος ποιητής Αρθρούρος Ρεμπώ θεωρείται ένας από τους κύριους εκπροσώπους του συμβολισμού, με σημαντική επίδραση στη μοντέρνα ποίηση, παρά το γεγονός πως εγκατέλειψε οριστικά τη λογοτεχνία στην ηλικία των 20 ετών. Γεννημένος στη Γαλλία στις 20 Οκτωβρίου 1854, μέχρι πρόσφατα ο Ρεμπώ είχε χαραχθεί στη μνήμη του αναγνωστικού κοινού ως μία αέναη εφηβική μορφή, καθώς όλα τα μετέπειτα πορτρέτα του έδειχναν τη θολή απεικόνιση του.
Έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις πιο καταστρεπτικές και λυτρωτικές παρουσίες στον πολιτισμό του 20ού αιώνα, παρά το γεγονός ότι έως και το θάνατό του δεν ήταν γνωστός παρά στους κύκλους της αβάν-γκαρντ. Θεωρείται ο πρώτος ποιητής που επινόησε μια επιστημονικά πειστική μέθοδο μεταβολής της φύσης της ύπαρξης, ο πρώτος που βίωσε την περιπέτεια της ομοφυλοφιλίας του ως μοντέλο κοινωνικής αλλαγής, αλλά και ο πρώτος που αποκήρυξε τους μύθους από τους οποίους εξαρτάται ακόμα η φήμη του.
Παρασκευή 31 Αυγούστου 2012
Ο «καταραμένος ποιητής» Charles Baudelaire
Στις 31 Αυγούστου του 1867, σε ηλικία 46 ετών, φεύγει από τη ζωή ο Γάλλος ποιητής, μεταφραστής και κριτικός τέχνης, Charles Baudelaire. Το έργο του ποιητή της θρυλικής συλλογής Τα άνθη του κακού είχε τεράστιο αντίκτυπο στον γαλλικό συμβολισμό. Επιπλέον, ο Baudelaire υπήρξε μεγάλος θαυμαστής του έργου του Edgar Allan Poe στη Γηραιά Ήπειρο, το οποίο και διαδόθηκε σε αυτή τη μεριά του πλανήτη χάρη στις μεταφράσεις του «καταραμένου ποιητή», όπως αποκαλείται.
Ο Baudelaire για ορισμένους αποτελεί την κριτική και τη σύνθεση του ίδιου του Ρομαντισμού, για άλλους είναι ο θεμελιωτής του συμβολισμού και για άλλους, αμφότερα. Ο Baudelaire θεωρείται επίσης ο πατέρας του πνεύματος της παρακμής με στόχο τον σκανδαλισμό της αστικής τάξης. Όλοι πάντως συμφωνούν στο ότι το έργο του άνοιξε το δρόμο για την σύγχρονη ευρωπαϊκή ποίηση. Με επιρροές όπως οι Théophile Gautier, Joseph de Maistre (για τον οποίο είπε ότι του έμαθε να σκέφτεται) και τον Edgar Allan Poe, με τη μετάφραση του έργου του οποίου ασχολήθηκε εκτενώς, τον «ποιητή-ζωγράφο» Eugène Delacroix και τον Édouard Manet, ο ποιητής κατόρθωσε να συνυφάνει στο έργο του την ομορφιά και την σατανική κακία, τη βία και την ηδονή, τη φρίκη και την έκσταση, τη μελαγχολία και το σκοτεινό χιούμορ, τη νοσταλγία και την αίσθηση της κατάρας που κατατρέχει το ανθρώπινο είδος.
Βατερλώ δύο γελοίων
Περιμέναμε κι εμείς με αγωνία να δούμε τι θα αποφασίσει για το ψωμάκι μας η σύσκεψη των τριών στο Μαξίμου. Και φωτιστήκαμε. Ο Βενιζέλος ζήτησε από τους πολίτες να είναι επιφυλακτικοί στον καταιγισμό σεναρίων -έτσι το είπε- που διακινούνται. Ο Κουβέλης από κοντά, μας ενημέρωσε ότι η προσπάθεια ανεύρεσης των 11,5 δισ. συνεχίζεται. Και οι δυο δηλαδή μας διαβεβαίωσαν ότι δεν έχουν υπάρξει ακόμα αποφάσεις και το πράγμα συζητιέται. Έλα όμως που ο Στουρνάρας τους τάπωσε κανονικά, δηλώνοντας ότι το βασικό σενάριο των μέτρων έχει οριστικοποιηθεί. Και ότι απομένουν ορισμένα ελάσσονα ζητήματα σε εκκρεμότητα.
Μπορεί και να πρόκειται απλώς για διαφορές στην αντίληψη της πραγματικότητας, θα πείτε - συμβαίνουν αυτά. Ο ένας να νομίζει ότι ακόμα το παζαρεύουν, ο άλλος να πιστεύει ότι το deal έκλεισε. Το άλλο όμως; Ο Βενιζέλος δηλώνει ότι υπάρχουν απαράβατα όρια για τα νέα μέτρα και αναφέρεται στα χαμηλά εισοδήματα, αλλά και στη μεσαία τάξη, που είναι ο κορμός της Ελλάδας και δεν πρέπει να διαλυθεί. Ο Κουβέλης ξανατραβάει κόκκινες γραμμές κατά των οριζόντιων περικοπών και των περαιτέρω θυσιών για χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους. Και ο Στουρνάρας τους ταπώνει πάλι: Όταν έχεις να κόψεις 11,5 δισ. ευρώ, κόβεις από παντού! Είπατε κάτι;
Μπορεί και να πρόκειται απλώς για διαφορές στην αντίληψη της πραγματικότητας, θα πείτε - συμβαίνουν αυτά. Ο ένας να νομίζει ότι ακόμα το παζαρεύουν, ο άλλος να πιστεύει ότι το deal έκλεισε. Το άλλο όμως; Ο Βενιζέλος δηλώνει ότι υπάρχουν απαράβατα όρια για τα νέα μέτρα και αναφέρεται στα χαμηλά εισοδήματα, αλλά και στη μεσαία τάξη, που είναι ο κορμός της Ελλάδας και δεν πρέπει να διαλυθεί. Ο Κουβέλης ξανατραβάει κόκκινες γραμμές κατά των οριζόντιων περικοπών και των περαιτέρω θυσιών για χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους. Και ο Στουρνάρας τους ταπώνει πάλι: Όταν έχεις να κόψεις 11,5 δισ. ευρώ, κόβεις από παντού! Είπατε κάτι;
Ετοιμάζονται για Ε.Ε. χωρίς ευρώ
ΕΘΝΟΣ
Αίσθηση προκάλεσε ο κεντρικός πρωτοσέλιδος τίτλος της "Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε", της κορυφαίας εφημερίδας του γερμανικού επιχειρηματικού κόσμου: "Οι τράπεζες εξοπλίζονται για την Ημέρα Χ. Προετοιμασίες για κατάρρευση της Ευρωζώνης. Μεγάλος σκεπτικισμός εξαιτίας της Ελλάδας!".
Η "Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε" είναι φυσικά συντηρητική εφημερίδα του κατεστημένου, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν είναι "Μπιλντ" να γράφει εντυπωσιοθηρικά κατασκευασμένα ψέματα και ανοησίες. Από τη στιγμή που γράφει κάτι τέτοιο, είναι βέβαιο πως η κατάσταση είναι σοβαρή.
Αίσθηση προκάλεσε ο κεντρικός πρωτοσέλιδος τίτλος της "Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε", της κορυφαίας εφημερίδας του γερμανικού επιχειρηματικού κόσμου: "Οι τράπεζες εξοπλίζονται για την Ημέρα Χ. Προετοιμασίες για κατάρρευση της Ευρωζώνης. Μεγάλος σκεπτικισμός εξαιτίας της Ελλάδας!".
Η "Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε" είναι φυσικά συντηρητική εφημερίδα του κατεστημένου, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν είναι "Μπιλντ" να γράφει εντυπωσιοθηρικά κατασκευασμένα ψέματα και ανοησίες. Από τη στιγμή που γράφει κάτι τέτοιο, είναι βέβαιο πως η κατάσταση είναι σοβαρή.
Πώς να πολεμήσουμε τα χαράτσια
Ο πλούτος των εθνών είναι η ποιότητα των θεσμών τους, λέει ένα γνωστό απόφθεγμα. Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν μπορεί να επιτραπεί μια εκτροπή από το Σύνταγμα της χώρας λόγω εκτάκτων δημοσιονομικών αναγκών και της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα από τη δικομματική διακυβέρνηση, επί 38 συναπτά έτη, της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Και εάν ναι, πόσο μεγάλη μπορεί να είναι αυτή η εκτροπή; Πόσο πολύ θα επιτραπεί να ανοίξει η “κερκόπορτα” της Δημοκρατίας μας; Σύμφωνα, λοιπόν, με τα όσα τεκταίνονται και από τη σημερινή κυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜ.ΑΡ., η εκτροπή από το Σύνταγμα είναι επιτρεπτή! Τι άλλο σημαίνουν οι προγραμματιζόμενες ιδιωτικοποιήσεις βασικών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας;
Οι εκτρωματικοί νόμοι οι οποίοι, πέραν από τις προφανείς παραβιάσεις των συνταγματικών άρθρων που αναφέρονται στη φορολογία των πολιτών, περιέχουν και το -πρωτοφανές για τη νομοθετική ιστορία των εθνών- μέτρο της απειλής της διακοπής του ρεύματος για όσους -είτε επειδή δεν μπορούν είτε για λόγους συνείδησης- δεν πληρώνουν τον εξοντωτικό φόρο του ΕΕΤΗΔΕ. Ναι, αναφέρομαι στο λεγόμενο “χαράτσι” ακινήτων που εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ.
Οι εκτρωματικοί νόμοι οι οποίοι, πέραν από τις προφανείς παραβιάσεις των συνταγματικών άρθρων που αναφέρονται στη φορολογία των πολιτών, περιέχουν και το -πρωτοφανές για τη νομοθετική ιστορία των εθνών- μέτρο της απειλής της διακοπής του ρεύματος για όσους -είτε επειδή δεν μπορούν είτε για λόγους συνείδησης- δεν πληρώνουν τον εξοντωτικό φόρο του ΕΕΤΗΔΕ. Ναι, αναφέρομαι στο λεγόμενο “χαράτσι” ακινήτων που εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ.
Επανέρχεται με μεγαλοπρέπεια ο άξονας Γερμανίας - Γαλλίας
Μια κοινή γερμανικογαλλική ομάδα εργασίας δημιουργήθηκε με στόχο τη μελέτη προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί από την κρίση του ευρώ. Είναι το πρώτο αποτέλεσμα της τελευταίας συνάντησης στο Βερολίνο των δύο υπουργών οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και Πιέρ Μοσκοβισί. Τα κύρια θέματα που θα απασχολήσουν την κοινή ομάδα εργασίας είναι η προβληματική για την τραπεζική ένωση, η ανακεφαλαιοποίηση των ισπανικών τραπεζών, η ενδυνάμωση της δημοσιονομικής και νομισματικής ένωσης και βεβαίως η κατάσταση της Ελλάδας. Η κοινή ομάδα εργασίας θα πρέπει να μελετήσει τα συγκεκριμένα ζητήματα, χωρίς να αποκλείονται και άλλα ανοικτά ζητήματα, και να προτείνει σειρά λύσεων μέχρι τις αρχές του Οκτωβρίου, δηλαδή πριν από τη σύνοδο κορυφής του ίδιου μήνα. Η κοινή ομάδα εργασίας βρίσκεται υπό την καθοδήγηση δύο υψηλά ιστάμενων λειτουργών των δύο κυβερνήσεων, του γραμματέα του γερμανικού κράτους Τόμας Στέφεν και του διευθυντή του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών Ραμόν Φερνάντεζ.
Ψεύτες και αμαρτωλοί...
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ της κυβέρνησης στην οικονομία, πολιτική που υπαγορεύθηκε από το Μνημόνιο, έχει οδηγήσει σε πλήρες αδιέξοδο. Έπεσε έξω στα έσοδα, έπεσε έξω στις δαπάνες, έπεσε έξω στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, έπεσε έξω στην ύφεση, έπεσε έξω στην ανεργία, έπεσε έξω και στον πληθωρισμό. Προειδοποιήσαμε από τότε ότι η ύφεση θα απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος των θυσιών στις οποίες υποβάλλεται ο ελληνικός λαός. Τους θυμίσαμε αυτό που τόνιζε πάντα ο αείμνηστος Ξενοφών Ζολώτας: ότι 'οι φόροι σκοτώνουν τους φόρους'!
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ έκανε ακριβώς το αντίθετο: αύξησε τους φορολογικούς συντελεστές και μεγάλωσε το κίνητρο της φοροδιαφυγής! Προκαλώντας τεράστιο πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Και σήμερα χιλιάδες επιχειρήσεις κλείνουν ή μεταναστεύουν. Και μεταναστεύουν αφήνοντας πίσω τους εκατοντάδες χιλιάδες άνεργους ή απελπισμένους ανθρώπους, που ετοιμάζονται και εκείνοι να μεταναστεύσουν. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αδικία από μια παρατεταμένη ύφεση! Χτυπάει όλη την κοινωνία και ιδιαίτερα τις φτωχότερες μάζες. Διαλύει τον παραγωγικό ιστό. Διαλύει την πολύτιμη μεσαία τάξη, την οποία κανείς πλέον δεν σκέφτεται. Κι υποχρεώνει τα νέα παιδιά να ξενιτευτούν. Παρατεταμένη ύφεση σημαίνει απελπισία επʼ άπειρον. Και τα παλιά και τα νέα μέτρα είναι 'ασκήσεις ματαιότητας'. Όλα αυτά είναι από τη βαρυσήμαντη ομιλία του Αντώνη Σαμαρά στην Κ.Ο. της Ν.Δ. στις 26-11-2010 όταν σάλπιζε την αντεπίθεση για την εξουσία, όταν το άρωμα των πρόωρων εκλογών ήταν έντονο. Ανατριχίλα για το μέγεθος του οπορτουνισμού και της εξάρτησης!
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ έκανε ακριβώς το αντίθετο: αύξησε τους φορολογικούς συντελεστές και μεγάλωσε το κίνητρο της φοροδιαφυγής! Προκαλώντας τεράστιο πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Και σήμερα χιλιάδες επιχειρήσεις κλείνουν ή μεταναστεύουν. Και μεταναστεύουν αφήνοντας πίσω τους εκατοντάδες χιλιάδες άνεργους ή απελπισμένους ανθρώπους, που ετοιμάζονται και εκείνοι να μεταναστεύσουν. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αδικία από μια παρατεταμένη ύφεση! Χτυπάει όλη την κοινωνία και ιδιαίτερα τις φτωχότερες μάζες. Διαλύει τον παραγωγικό ιστό. Διαλύει την πολύτιμη μεσαία τάξη, την οποία κανείς πλέον δεν σκέφτεται. Κι υποχρεώνει τα νέα παιδιά να ξενιτευτούν. Παρατεταμένη ύφεση σημαίνει απελπισία επʼ άπειρον. Και τα παλιά και τα νέα μέτρα είναι 'ασκήσεις ματαιότητας'. Όλα αυτά είναι από τη βαρυσήμαντη ομιλία του Αντώνη Σαμαρά στην Κ.Ο. της Ν.Δ. στις 26-11-2010 όταν σάλπιζε την αντεπίθεση για την εξουσία, όταν το άρωμα των πρόωρων εκλογών ήταν έντονο. Ανατριχίλα για το μέγεθος του οπορτουνισμού και της εξάρτησης!
Τα 9 θανάσιμα εγκλήματα των ελληνικών κυβερνήσεων
Της Μαρίας Νεγρεπόντη - Δελιβάνη
Τώρα που οδεύουμε ολοταχώς προς άτακτη χρεωκοπία, τώρα που η αδράνεια των κυβερνήσεών μας έδωσε το δικαίωμα στους εταίρους μας- κυρίως, στους Γερμανούς-να τολμούν να ομιλούν περί του ότι θα «μας πετάξουν από το ευρώ», τώρα που η Ελλάδα από το ένα ως το άλλο άκρο της αιμορραγεί και καταρρέει, τώρα που οποιασδήποτε μορφής αναδιάρθρωση ή αναδιαπραγμάτευση του χρέους δεν έχει πια νόημα, τώρα που ό,τι κτίσαμε στα 60 τελευταία χρόνια έχει γκρεμιστεί και η εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό έχει αμαυρωθεί, ας καταμετρήσουμε ποια δικά μας, ποια ασυγχώρητα εγκλήματά μας οδήγησαν τη χώρα και το λαό της σʼ αυτό το οικτρό αποτέλεσμα:
1ο Εγκλημα: Η -ανεξήγητη- επιμονή του Γιώργου Παπανδρέου να βάλει την Ελλάδα στο ΔΝΤ, αν και σαφώς αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί.
2ο Έγκλημα: Η υπογραφή του αρχικού Μνημονίου από τους αρμοδίους, ουσιαστικά με κλειστά μάτια και χωρίς την ελάχιστη διαπραγμάτευση, και στη συνέχεια όλου του υπόλοιπου αποτρόπαιου συρφετού, που έδεσε χειροπόδαρα τον ελληνικό λαό, και τον παρέδωσε, έτσι, στους δανειστές του.
3ο Έγκλημα: Η εντελώς αδικαιολόγητη, απαράδεκτα επιπόλαιη όσο και ασυγχώρητη άρνηση των αρμοδίων να επιδιώξουν την έγκαιρη αναδιαπραγμάτευση/αναδιάρθρωση του χρέους, που τότε εμφάνιζε τη μοναδική οδό σωτηρίας μας.
Τώρα που οδεύουμε ολοταχώς προς άτακτη χρεωκοπία, τώρα που η αδράνεια των κυβερνήσεών μας έδωσε το δικαίωμα στους εταίρους μας- κυρίως, στους Γερμανούς-να τολμούν να ομιλούν περί του ότι θα «μας πετάξουν από το ευρώ», τώρα που η Ελλάδα από το ένα ως το άλλο άκρο της αιμορραγεί και καταρρέει, τώρα που οποιασδήποτε μορφής αναδιάρθρωση ή αναδιαπραγμάτευση του χρέους δεν έχει πια νόημα, τώρα που ό,τι κτίσαμε στα 60 τελευταία χρόνια έχει γκρεμιστεί και η εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό έχει αμαυρωθεί, ας καταμετρήσουμε ποια δικά μας, ποια ασυγχώρητα εγκλήματά μας οδήγησαν τη χώρα και το λαό της σʼ αυτό το οικτρό αποτέλεσμα:
1ο Εγκλημα: Η -ανεξήγητη- επιμονή του Γιώργου Παπανδρέου να βάλει την Ελλάδα στο ΔΝΤ, αν και σαφώς αυτό θα μπορούσε να αποφευχθεί.
2ο Έγκλημα: Η υπογραφή του αρχικού Μνημονίου από τους αρμοδίους, ουσιαστικά με κλειστά μάτια και χωρίς την ελάχιστη διαπραγμάτευση, και στη συνέχεια όλου του υπόλοιπου αποτρόπαιου συρφετού, που έδεσε χειροπόδαρα τον ελληνικό λαό, και τον παρέδωσε, έτσι, στους δανειστές του.
3ο Έγκλημα: Η εντελώς αδικαιολόγητη, απαράδεκτα επιπόλαιη όσο και ασυγχώρητη άρνηση των αρμοδίων να επιδιώξουν την έγκαιρη αναδιαπραγμάτευση/αναδιάρθρωση του χρέους, που τότε εμφάνιζε τη μοναδική οδό σωτηρίας μας.
Συνταγή Δημοκρατίας!
Η οικονομική κρίση που εξαπλώνεται σύμφωνα με τους οικονομικούς δείκτες ακόμα και σε χώρες του “σκληρού πυρήνα ” της Ε.Ε. και έχει ρημάξει την ελληνική οικονομία και κοινωνία μετεξελίσσεται σε κρίση αρχών και αξιών και σε κρίση δημοκρατίας. Η ιστορία διδάσκει ότι η υφιστάμενη κρίση μπορεί να οδηγήσει σε σοβινισμούς, εθνικισμούς, ιδεοληψίες και σκοταδισμό. Οι καθαρόαιμοι εκφραστές αυτών των ιδεών και πρακτικών επιστρέφουν στο πολιτικό προσκήνιο σε όλη την Ευρώπη. Για χιλιάδες χρόνια η Ευρώπη μαστιζόταν από πολέμους μεταξύ των διαφορετικών φυλών, εθνοτήτων, θρησκευτικών ρευμάτων κ.λπ.
Η μακρά ειρήνη που διανύει αυτή η γεωγραφική περιοχή του πλανήτη είναι κατάκτηση που πρέπει να διευρυνθεί και χρονικά και γεωγραφικά. Από το 2008 και μετά βιώνουμε έναν ιδιότυπο πόλεμο, έναν πόλεμο οικονομικό. Η οικονομική κρίση του 2008 κλονίζει την οικονομία, τους θεσμούς και τη λειτουργία στην Ε.Ε., σε τελευταία ανάλυση την δημοκρατία.
Η μακρά ειρήνη που διανύει αυτή η γεωγραφική περιοχή του πλανήτη είναι κατάκτηση που πρέπει να διευρυνθεί και χρονικά και γεωγραφικά. Από το 2008 και μετά βιώνουμε έναν ιδιότυπο πόλεμο, έναν πόλεμο οικονομικό. Η οικονομική κρίση του 2008 κλονίζει την οικονομία, τους θεσμούς και τη λειτουργία στην Ε.Ε., σε τελευταία ανάλυση την δημοκρατία.
Πέμπτη 30 Αυγούστου 2012
O θάνατος της οικειότητας
Εἶναι ἑδραιωμένη στὴν κοινωνία μας ἡ πεποίθηση ὅτι ἡ ἀλλαγὴ εἶναι συνώνυμη μὲ τὴν πρόοδο. Οἱ κυβερνήσεις ἐπανειλημμένα τὸ διακηρύσσουν καὶ πολλοὶ ἄνθρωποι φαίνεται νὰ τὸ ἐνστερνίζονται ὡς φιλοσοφία ζωῆς.
Πρόκειται, βέβαια, γιὰ ἀνοησία. H ἀλλαγὴ δὲν εἶναι πάντα καλή. Καὶ οἱ πρόσφατες ἔρευνες ποὺ δείχνουν ὅτι εἴμαστε λιγότερο εὐτυχισμένοι ἀπ’ ὅ,τι στὸ παρελθὸν ὑποδηλώνουν μία βαθύτερη δυσφορία στὴν καρδιὰ τῆς δυτικῆς κοινωνίας...
Τὰ εὑρήματα αὐτὰ δὲν προκαλοῦν ἔκπληξη. Ἡ ἴδια ἡ ἰδέα γιὰ τὸ τί σημαίνει ἄνθρωπος καὶ ποιές εἶναι οἱ συνθῆκες μέσα στὶς ὁποῖες εὐδοκιμοῦν οἱ ἀνθρώπινες ἰδιότητες, ἔχει διαβρωθεῖ. O λόγος γιὰ τὸν ὁποῖο αἰσθανόμαστε λιγότερο εὐτυχεῖς ἀπ’ ὅσο ἄλλοτε εἶναι ὅτι ἡ οἰκειότητα στὴν ὁποία στηρίζεται ἡ αἴσθηση εὐζωίας –προϊὸν τῶν πιὸ στενῶν, τῶν πιὸ προσωπικῶν μας σχέσεων, ἰδίως μέσα στὴν οἰκογένεια– ἀποδυναμώνεται. Ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἄποψη, τρεῖς τάσεις ἀλλάζουν σὲ βάθος τὴ φύση τῶν κοινωνιῶν μας.
Μετά τον άνθρωπο – Φιλοσοφικές συγγένειες και προϋποθέσεις της βιοτεχνολογίας
Ζήνων Τσικρικάς
Στο έβδομο βιβλίο της «Πολιτείας» του διηγείται ο Πλάτωνας το γνωστό παράδειγμα του σπηλαίου, το οποίο συμπυκνώνει την έννοια της αλήθειας της δυτικής μεταφυσικής. Η μετάβαση από την αναλήθεια, το σκοτάδι και το ημίφως προς το φως και την αληθινή γνώση είναι αδύνατη χωρίς το φως και την αληθινή γνώση. Η αλήθεια εμπεδώνεται και ισχύει λόγω της συνήθειας του ανθρώπου σε αυτή. Ο κάτοχος της αληθινής γνώσης πρέπει να ξανακατεβεί στο σπήλαιο για να λύσει και τους άλλους από τα δεσμά της άγνοιας με τον κίνδυνο της έκπτωσης σε αυτή. Πρέπει να προφυλάξει την αλήθεια του από αυτόν τον κίνδυνο. Η αλήθεια δεν μπορεί να προέλθει από το χώρο της αναλήθειας και είναι ένας συνεχής αγώνας προφύλαξης και απόδειξης της αλήθειας έναντι της πραγματικότητας και δυνατότητας της αναλήθειας. Η ισχύς της αλήθειας φαίνεται κυκλική και ελλειπτική έναντι της αναλήθειας. Η αλήθεια είναι συνεχής πράξη απόδειξης έναντι του πραγματικού και δυνατού κινδύνου της αναλήθειας. Στο Νίτσε η αλήθεια είναι ένα ζωτικό ψεύδος, έχει χάσει τελικά την μάχη εναντίον του ψεύδους. Και το ψεύδος όμως είναι ενσυνείδητο δηλαδή έχει νικηθεί και αυτό από την αλήθεια. Η νίκη της αλήθειας ήταν πύρρειος και τραγική. Νίκησε όχι μόνο την πραγματική ψευδή γνώση αλλά και τον εαυτό της, στράφηκε εναντίον της, κατέρριψε κάθε δεδομένο αληθινό κριτήριο από μια δύναμή της που καταβρόχθισε κάθε δεδομένη αλήθεια έναντι του ανυπέρβλητου κινδύνου του ψεύδους.
To σκιάχτρο της φοροδιαφυγής και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του έλληνα πολίτη
Εκστρατεία κατά της φοροδιαφυγής ετοιμάζει η κυβέρνηση, με βάση το νέο φορολογικό πλαίσιο που σχεδιάζει ο υφυπουργός Οικονομικών, ενώ παράλληλα εκτιμούν ότι θα λειτουργήσει και ως αντίβαρο στα σκληρά μέτρα των 11,6 δισ. ευρώ. Με απλά λόγια θα ξεκινήσει μια ακόμη εκστρατεία στιγματισμού και συλλογικής ενοχοποίησης επαγγελματικών κατηγοριών και γενικά των ελλήνων πολιτών ως άθλιοι και διεφθαρμένοι φοροφυγάδες προκειμένου να «καταπιούν» τα υποζύγια το νέο πακέτο θανάσιμων μέτρων. Αυτό άλλωστε είναι και η επιθυμία της αυτού μεγαλειότητας της κ. Μέρκελ, η οποία μάλιστα υποσχέθηκε να βοηθήσει το προτεκτοράτο της στην πάταξη της φοροδιαφυγής. Πώς; Με «τεχνογνωσία», ειδικό προσωπικό (σύμβουλοι και συνεργάτες, όπως τους ονομάζουν στην κυβέρνηση των δοσίλογων) και εταιρείες.
Ο Σαμαράς έκανε αγωγή Στο ΧΩΝΙ και μας ζητάει 1.000.000 ευρώ!
Το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), στο οποίο πρόεδρος είναι ο αδελφός του πρωθυπουργού Αλέξανδρος Σαμαράς, επέδωσε σήμερα αγωγή με την οποία ζητά 1.000.000 ευρώ από Το ΧΩΝΙ και πέντε δημοσιογράφους της εφημερίδας μας.
Το Ινστιτούτο με πρόεδρο τον αδελφό του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά, μας ζητά ΕΝΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟ ΕΥΡΩ επειδή:
Το Ινστιτούτο με πρόεδρο τον αδελφό του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά, μας ζητά ΕΝΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟ ΕΥΡΩ επειδή:
- αποκαλύψαμε ότι 22 ημέρες αφού ορκίστηκε πρωθυπουργός ο Αντώνης Σαμαράς, το ΜΦΙ με πρόεδρο τον αδελφό του πήρε επιχορήγηση 11,5 εκατ. ευρώ από την Περιφέρεια Αττικής για τις κτιριακές του ανάγκες. Πρόκειται για επιχορήγηση που διεκδικούσε τα τελευταία πέντε χρόνια, αλλά την πήρε ΕΙΚΟΣΙ ΔΥΟ μέρες αφού έγινε πρωθυπουργός ο αδελφός του προέδρου του! Λεπτομέρεια: το θέμα συζητήθηκε και εγκρίθηκε εκτός ημερήσιας διάταξης.
- αποκαλύψαμε ότι πήρε άλλες 600.000 ευρώ για κατασκευή θερμοκηπίου και, άρα, το ινστιτούτο όπου προεδρεύει ο πρωθυπουργικός αδερφός επιχορηγήθηκε συνολικά με 12,1 εκατ. ευρώ ΑΦΟΥ ο Αντώνης Σαμαράς μετακόμισε στο Μέγαρο Μαξίμου.
Η "τρόικα εσωτερικού" διαπραγματεύεται με τον... εαυτό της
Το νέο πακέτο μέτρων σφραγίστηκε χθες με την "πολιτική συμφωνία" που υπήρξε στη σύσκεψη των τριών αρχηγών που στηρίζουν την κυβέρνηση και θα περιλαμβάνει επώδυνες περικοπές, παρά την προσπάθεια, κυρίως από την πλευρά των Ευ. Βενιζέλου και Φ. Κουβέλη, να διαχειριστούν επικοινωνιακά τις εξελίξεις.
Οι δύο αρχηγοί, που μόλις μια μέρα νωρίτερα σημείωναν ότι πρέπει να αποφευχθεί κυβερνητική και πολιτική κρίση, έσπευσαν στις δηλώσεις μετά τη σύσκεψη να μετριάσουν το βάρος των επιλογών τους ισχυριζόμενοι ότι είναι αντίθετοι με οριζόντιες περικοπές και να ζητήσουν δίπλα στα άδικα μέτρα να υπάρξει ανάπτυξη, πάταξη της φοροδιαφυγής και ανάσχεση της ύφεσης.
Τα "ένα - δυο ελάσσονα ζητήματα, τεχνικής φύσεως", που παρέμεναν ανοικτά μετά τη σύσκεψη στο Μαξίμου, αναμενόταν να συζητηθούν σε συνάντηση μεταξύ των εκπροσώπων των τριών κομμάτων, χθες το βράδυ στο υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να βρεθεί και "τεχνικά" η... χρυσή τομή, ενώ θα υπάρξει και νέα συνάντηση των τριών αρχηγών. Πάντως, ο Αντ. Σαμαράς προϊδέασε για "κύμα" γενικευμένων περικοπών, αναφέροντας, με αφορμή τη συνάντηση που είχε με το προεδρείο της ΚΕΔΕ για τις περικοπές στους δήμους, ότι "η κρίση μας αφορά όλους" και πως "η εθνική προσπάθεια που γίνεται από εμένα και τους συνεργάτες μου, για να κρατήσουμε την Ελλάδα στον σκληρό ευρωπαϊκό πυρήνα, πρέπει να στηριχθεί από όλους και κυρίως από εσάς που μοιράζεστε τις ίδιες αγωνίες".
Οι δύο αρχηγοί, που μόλις μια μέρα νωρίτερα σημείωναν ότι πρέπει να αποφευχθεί κυβερνητική και πολιτική κρίση, έσπευσαν στις δηλώσεις μετά τη σύσκεψη να μετριάσουν το βάρος των επιλογών τους ισχυριζόμενοι ότι είναι αντίθετοι με οριζόντιες περικοπές και να ζητήσουν δίπλα στα άδικα μέτρα να υπάρξει ανάπτυξη, πάταξη της φοροδιαφυγής και ανάσχεση της ύφεσης.
Τα "ένα - δυο ελάσσονα ζητήματα, τεχνικής φύσεως", που παρέμεναν ανοικτά μετά τη σύσκεψη στο Μαξίμου, αναμενόταν να συζητηθούν σε συνάντηση μεταξύ των εκπροσώπων των τριών κομμάτων, χθες το βράδυ στο υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να βρεθεί και "τεχνικά" η... χρυσή τομή, ενώ θα υπάρξει και νέα συνάντηση των τριών αρχηγών. Πάντως, ο Αντ. Σαμαράς προϊδέασε για "κύμα" γενικευμένων περικοπών, αναφέροντας, με αφορμή τη συνάντηση που είχε με το προεδρείο της ΚΕΔΕ για τις περικοπές στους δήμους, ότι "η κρίση μας αφορά όλους" και πως "η εθνική προσπάθεια που γίνεται από εμένα και τους συνεργάτες μου, για να κρατήσουμε την Ελλάδα στον σκληρό ευρωπαϊκό πυρήνα, πρέπει να στηριχθεί από όλους και κυρίως από εσάς που μοιράζεστε τις ίδιες αγωνίες".
Κι όμως, οι τρομοκράτες φοβούνται
Νέα επιχείρηση κατατρομοκράτησης της κοινωνίας ετοιμάζει η τρόικα εσωτερικού. Αφού ανέλαβε υποχρεώσεις έναντι της Μέρκελ και της τρόικας εξωτερικού, ο πρωθυπουργός προχωρεί σε πακέτα μέτρων που ισοδυναμούν με χρεωκοπία της κοινωνίας. Η ανεργία θα εκτοξευτεί κι άλλο, το εισόδημα των τυχερών, δηλαδή όσων θα έχουν δουλειά, θα συρρικνωθεί άλλο 20% έως 25%!
Τέτοια μέτρα είναι φυσικό να προκαλέσουν αντίδραση, ακόμη και ανάμεσα σε κυβερνητικούς βουλευτές. Βενιζέλος και Κουβέλης σπεύδουν να στηρίξουν χωρίς όρους την κυβέρνηση Σαμαρά επισείοντας τον μπαμπούλα της πολιτικής αναταραχής. Η κοινωνική κρίση, όμως, που θα προκληθεί με τα νέα μέτρα θα οδηγήσει σε πολιτικές ανατροπές.
Η τρόικα εσωτερικού στήνει νέα επιχείρηση κατατρομοκράτησης της κοινωνίας με το τετριμμένο επιχείρημα - κακόηχο ρεφρέν "περί δραχμής". Έχει την αυταπάτη ότι θα περιορίσει τις λαϊκές αντιδράσεις. Η τρόικα εξωτερικού δεν θα συντάξει την έκθεσή της, με την οποία θα εκταμιευθεί η αναμενόμενη δόση του δανείου, πριν ψηφιστούν τα νέα μέτρα. Δηλαδή πριν παραχωρηθούν στους πιστωτές κοινωνικά δικαιώματα και δημόσια περιουσία. Το ζήτησε χωρίς περιστροφές η Μέρκελ, παρόντος του Σαμαρά. Κι αυτός, ως ευπειθής μαθητής, συνεμορφώθη, κάνοντας μάλιστα και αυτοκριτική για τις... αντιμνημονιακές αταξίες του.
Τέτοια μέτρα είναι φυσικό να προκαλέσουν αντίδραση, ακόμη και ανάμεσα σε κυβερνητικούς βουλευτές. Βενιζέλος και Κουβέλης σπεύδουν να στηρίξουν χωρίς όρους την κυβέρνηση Σαμαρά επισείοντας τον μπαμπούλα της πολιτικής αναταραχής. Η κοινωνική κρίση, όμως, που θα προκληθεί με τα νέα μέτρα θα οδηγήσει σε πολιτικές ανατροπές.
Η τρόικα εσωτερικού στήνει νέα επιχείρηση κατατρομοκράτησης της κοινωνίας με το τετριμμένο επιχείρημα - κακόηχο ρεφρέν "περί δραχμής". Έχει την αυταπάτη ότι θα περιορίσει τις λαϊκές αντιδράσεις. Η τρόικα εξωτερικού δεν θα συντάξει την έκθεσή της, με την οποία θα εκταμιευθεί η αναμενόμενη δόση του δανείου, πριν ψηφιστούν τα νέα μέτρα. Δηλαδή πριν παραχωρηθούν στους πιστωτές κοινωνικά δικαιώματα και δημόσια περιουσία. Το ζήτησε χωρίς περιστροφές η Μέρκελ, παρόντος του Σαμαρά. Κι αυτός, ως ευπειθής μαθητής, συνεμορφώθη, κάνοντας μάλιστα και αυτοκριτική για τις... αντιμνημονιακές αταξίες του.
Ο Σαμαράς ως ποιητής
Και νά που ο Σαμαράς εισάγει τον τελευταίο καιρό στη σκληρή καθημερινότητα την ποίηση -ποιητικές μεταφορές και εικόνες για να καταστεί εναργής η εικόνα της πολιτικής του. Από την άποψη αυτή μπορούμε να πούμε μάλιστα ότι ακολουθεί όχι μόνο τον πολιτικό δρόμο του Παπανδρέου και του Παπακωνσταντίνου, αλλά και τον ποιητικό. Εκείνοι είναι οι αυτουργοί έξοχων μεταφορών, όπως ο βυθιζόμενος "Τιτανικός" και το γεμάτο πιστόλι πάνω στο τραπέζι. Αυτός είναι ακόμα πιο ευφάνταστος, ίσως ως γόνος καλής οικογενείας η οποία σεμνύνεται για τα μέλη της που διακρίθηκαν στη λογοτεχνία.
Θα θυμάστε ασφαλώς πως όταν ήταν στο Βερολίνο παρομοίασε την Ελλάδα με κολυμβητή που κάνει ένα μεγάλο μακροβούτι και ζητάει κάποιες ανάσες για να μην παραδώσει το πνεύμα. Προχτές ο βουτηχτής του βγήκε στην επιφάνεια και έγινε μαραθωνοδρόμος, ο οποίος πέπρωται να νικήσει, όπως ακριβώς ο πρώτος αρχαίος συνάδελφός του -ο οποίος βεβαίως πρόλαβε να φωνάξει νενικήκαμεν και πέθανε, αλλά ας μην τα θέλουμε κι όλα δικά μας. Και χθες, κατά τη συνάντηση με τον Παπούλια, ο ίδιος κολυμβητής, που έγινε μαραθωνοδρόμος, όχι μόνο παρέμεινε στην επιφάνεια, αλλά και προήχθη σε καράβι και μάλιστα καράβι που στρίβει.
Θα θυμάστε ασφαλώς πως όταν ήταν στο Βερολίνο παρομοίασε την Ελλάδα με κολυμβητή που κάνει ένα μεγάλο μακροβούτι και ζητάει κάποιες ανάσες για να μην παραδώσει το πνεύμα. Προχτές ο βουτηχτής του βγήκε στην επιφάνεια και έγινε μαραθωνοδρόμος, ο οποίος πέπρωται να νικήσει, όπως ακριβώς ο πρώτος αρχαίος συνάδελφός του -ο οποίος βεβαίως πρόλαβε να φωνάξει νενικήκαμεν και πέθανε, αλλά ας μην τα θέλουμε κι όλα δικά μας. Και χθες, κατά τη συνάντηση με τον Παπούλια, ο ίδιος κολυμβητής, που έγινε μαραθωνοδρόμος, όχι μόνο παρέμεινε στην επιφάνεια, αλλά και προήχθη σε καράβι και μάλιστα καράβι που στρίβει.
Το λιμπρέτο της ιλαροτραγωδίας
Η τρόικα εσωτερικού ανεβάζει νέο έργο με το ίδιο λιμπρέτο: αιματηρές θυσίες για τον λαό, κέρδη για το κεφάλαιο, υπακοή στην τρόικα. Κι όλα αυτά διανθισμένα με εικονική διαπραγμάτευση μεταξύ των συγκυβερνώντων πολιτικών αρχηγών. Για τη διαπραγμάτευση με την τρόικα, ούτε λόγος! Ξεχάστηκε και η περιβόητη επιμήκυνση!
Το λιμπρέτο της ιλαροτραγωδίας προβλέπει πίεση για "κοινωνική ευαισθησία" από Βενιζέλο και Κουβέλη, κατανόηση, αλλά και "υπευθυνότητα" από Σαμαρά. Τελικώς θα επιβληθεί το τελεσίγραφο της τρόικας. Ο υπουργός Οικονομικών δηλώνει ότι οριστικοποιήθηκαν τα "βασικά" μέτρα και θα απαντήσει σε ερωτήσεις των δύο δευτεραγωνιστών. Στο συρτάρι του έχει 20 "ισοδύναμα μέτρα" για να ικανοποιήσει την πίεση της τρόικας. Τίποτε απ' όσα συζητούνται αυτές τις μέρες δεν έχει εγκριθεί από τον λαό. Ούτε απευθείας στις εκλογές, ούτε εμμέσως με την ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Αυτή η κρίση πολιτικής νομιμοποίησης θα αποδειχθεί ισχυρός παράγων εξελίξεων όταν, συντόμως, οι πολίτες συνειδητοποιήσουν τα μέτρα και αντιδράσουν.
Το λιμπρέτο της ιλαροτραγωδίας προβλέπει πίεση για "κοινωνική ευαισθησία" από Βενιζέλο και Κουβέλη, κατανόηση, αλλά και "υπευθυνότητα" από Σαμαρά. Τελικώς θα επιβληθεί το τελεσίγραφο της τρόικας. Ο υπουργός Οικονομικών δηλώνει ότι οριστικοποιήθηκαν τα "βασικά" μέτρα και θα απαντήσει σε ερωτήσεις των δύο δευτεραγωνιστών. Στο συρτάρι του έχει 20 "ισοδύναμα μέτρα" για να ικανοποιήσει την πίεση της τρόικας. Τίποτε απ' όσα συζητούνται αυτές τις μέρες δεν έχει εγκριθεί από τον λαό. Ούτε απευθείας στις εκλογές, ούτε εμμέσως με την ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Αυτή η κρίση πολιτικής νομιμοποίησης θα αποδειχθεί ισχυρός παράγων εξελίξεων όταν, συντόμως, οι πολίτες συνειδητοποιήσουν τα μέτρα και αντιδράσουν.
Τρίτη 28 Αυγούστου 2012
Τι μεταμορφώνει την αγέλη σε κοινωνία;
Χρήστος Γιανναράς
Γιορτή της Παναγιάς του Δεκαπενταυγούστου: από τις λίγες πια αφορμές που απόμειναν για να διαπομπεύουμε οι Νεοέλληνες επιδεικτικά τον μεταφυσικό άξονα τού κάποτε πολιτισμού μας. Θρησκευτικές παράτες πανηγυριώτικου εντυπωσιασμού, πομπώδεις κενολογίες πολιτικών, δημοσιογράφων και δεσποτάδων – αχταρμάς επιδείξεων ασχετοσύνης και απαιδευσίας. Ολα να βεβαιώνουν την άγνοια ή την κυρίαρχη αδιαφορία για την πάλη «νοήματος» που μεταμορφώνει την αγέλη σε κοινωνία («οίον γιγαντομαχία τις περί της ουσίας»).
Η οικονομική χρεοκοπία και ο έσχατος διεθνής εξευτελισμός μας, η διαφθορά και κατάρρευση του πολιτικού μας συστήματος, η αλλοτρίωση του κοινωνικού σώματος σε αρένα διεκδικήσεων κτηνώδους ιδιοτέλειας, αυτά και τα συναφή εκεί έχουν την αιτία τους: στη συμπλεγματική ταύτιση του μηδενισμού με την «πρόοδο», στην επηρμένη χλεύη για κάθε ιερό και όσιο. Κυρίως, στη διαστροφή των θησαυρισμάτων και θεσμών της μεταφυσικής παράδοσης: στη θρησκειοποίηση του εκκλησιαστικού γεγονότος.
Νέες ημέρες δόξας καταγράφει ο σύγχρονος δοσιλογισμός...
«Εγγυώμαι προσωπικά την αποπληρωμή των δανείων», αυτό δήλωσε ο Αντώνης Σαμαράς, ο φερόμενος ως πρωθυπουργός της χώρας, δυο ημέρες πριν την συνάντησή του με την Μέρκελ στο Βερολίνο. Υποσχέθηκε δηλαδή στους Γερμανούς την αποπληρωμή όλων των δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα. «Αυτό το εγγυώμαι προσωπικά», είπε χαρακτηριστικά ο Αντώνης Σαμαράς προς την Süddeutsche Zeitung (23/8) προαναγγέλλοντας παράλληλα νέες μεταρρυθμίσεις, μεταξύ των οποίων βελτίωση του επενδυτικού πλαισίου με την πάταξη της γραφειοκρατίας αλλά και ιδιωτικοποιήσεις. «Σας διαβεβαιώνω ότι θα ανταποκριθούμε», τονίζει ο κ. Σαμαράς παραδεχόμενος ότι πολλά πράγματα πήγαν στραβά. «Είναι σωστό ότι πολλοί Έλληνες δεν πληρώνουν φόρους, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτό θα σταματήσει», όπως λέει.
Σύμβαση Siemens: Μεγάλο κοινωνικό, θεσμικό και πολιτισμικό ατόπημα
Η γερμανική οικονομική ελίτ, -με το διαχρονικό μόρφωμα οικονομικής και πολιτικής ισχύος, τη Siemens, με δράση εδώ και 100 περίπου χρόνια στην Ελλάδα και κυρίαρχη παρουσία τα τελευταία 50 χρόνια- επιβεβαίωσε με την πολλαπλώς επιζήμια σύμβαση εξώδικου συμβιβασμού τον νεο-αποικιακό της χαρακτήρα.
Αποτελεί πράγματι επένδυση «αυτοκρατορικού τύπου», που δεσμεύει τη χώρα για μεγάλη και αόριστη περίοδο στη δική της τεχνολογία και υλικά, κυρίως στις δραστηριότητες δημοσίου συμφέροντος, εκτοπίζοντας άλλωστε και τις άλλες ανταγωνίστριες εταιρείες.
Καταργώντας δηλαδή στην πράξη και το πρόταγμα του νεοφιλελευθερισμού για θεμιτό ανταγωνισμό, όπως θεσπίζεται από τις Οδηγίες και τους Κανονισμούς της Ε.Ε.
Επικαθόρισε και μεγέθυνε την επικυριαρχία του μεγάλου γερμανικού κεφαλαίου με πλατφόρμα και το πρόγραμμα εξαγοράς των κυβερνήσεων του Νότου από τις χώρες του Βορρά, κάτι που διευκολύνθηκε την τελευταία δεκαετία με τον εύκολο δανεισμό στο σταθερό μεν, αλλά υπερτιμημένο για τους Έλληνες, ευρώ, που μετέφερε πλεονάσματα στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης.
Αποτελεί πράγματι επένδυση «αυτοκρατορικού τύπου», που δεσμεύει τη χώρα για μεγάλη και αόριστη περίοδο στη δική της τεχνολογία και υλικά, κυρίως στις δραστηριότητες δημοσίου συμφέροντος, εκτοπίζοντας άλλωστε και τις άλλες ανταγωνίστριες εταιρείες.
Καταργώντας δηλαδή στην πράξη και το πρόταγμα του νεοφιλελευθερισμού για θεμιτό ανταγωνισμό, όπως θεσπίζεται από τις Οδηγίες και τους Κανονισμούς της Ε.Ε.
Επικαθόρισε και μεγέθυνε την επικυριαρχία του μεγάλου γερμανικού κεφαλαίου με πλατφόρμα και το πρόγραμμα εξαγοράς των κυβερνήσεων του Νότου από τις χώρες του Βορρά, κάτι που διευκολύνθηκε την τελευταία δεκαετία με τον εύκολο δανεισμό στο σταθερό μεν, αλλά υπερτιμημένο για τους Έλληνες, ευρώ, που μετέφερε πλεονάσματα στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης.
Η "ενθουσιώδης απειρία" και η "τομή " του Γκράμσι
ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΑΠΑΚΟΥ
Από την εποχή που ο Θαλής ο Μιλήσιος επινόησε την έννοια της αναλογίας, ανοίγοντας τον δρόμο στην επιστημονική μεθοδολογία και τον ορθολογισμό, η έννοια αυτή έχει ταλαιπωρηθεί όσο καμιά άλλη. Ενδεχομένως η "ταλαιπωρία" αυτή οφείλεται στον ίδιο τον δημιουργό της, ο οποίος την επινόησε πάνω σε μια λανθασμένη εμπειρική παρατήρηση, ότι δηλαδή η γη δεν "πέφτει" επειδή επιπλέει στο νερό.
Χρειάστηκε ένας απο τους μαθητές του, ο ιδιοφυής Αναξίμανδρος, αμφισβητώντας τη θέση του δασκάλου του, να επινοήσει με αξιοζήλευτη σύνθετη σκέψη για την εποχή του, μια νέα θέση πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα ότι δηλαδή η γη δεν "πέφτει" επειδή ασκούνται πάνω της αντίρροπες δυνάμεις!
Από την εποχή που ο Θαλής ο Μιλήσιος επινόησε την έννοια της αναλογίας, ανοίγοντας τον δρόμο στην επιστημονική μεθοδολογία και τον ορθολογισμό, η έννοια αυτή έχει ταλαιπωρηθεί όσο καμιά άλλη. Ενδεχομένως η "ταλαιπωρία" αυτή οφείλεται στον ίδιο τον δημιουργό της, ο οποίος την επινόησε πάνω σε μια λανθασμένη εμπειρική παρατήρηση, ότι δηλαδή η γη δεν "πέφτει" επειδή επιπλέει στο νερό.
Χρειάστηκε ένας απο τους μαθητές του, ο ιδιοφυής Αναξίμανδρος, αμφισβητώντας τη θέση του δασκάλου του, να επινοήσει με αξιοζήλευτη σύνθετη σκέψη για την εποχή του, μια νέα θέση πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα ότι δηλαδή η γη δεν "πέφτει" επειδή ασκούνται πάνω της αντίρροπες δυνάμεις!
Σκέψεις για μια Ευρώπη της δημόσιας σφαίρας
Του Αγγελου Μανταδάκη
Γράφοντας αυτές τις γραμμές, μόλις που έχει λήξει η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Γάλλο πρόεδρο. Το αποτέλεσμα, εντυπωσιακά προβλεπόμενο. Ο κ. Ολάντ, απόλυτα ευθυγραμμισμένος με τη γραμμή Μέρκελ, είπε στον κ. Σαμαρά τα ίδια που του είπε η κ. Μέρκελ μια ημέρα νωρίτερα. Του χάρισε βέβαια μερικά χαμόγελα παραπάνω.
Στο μεταξύ, το πολιτικό τοπίο στην Ευρώπη παραμένει ρευστό, καθώς η Ευρωζώνη, η καρδιά της Ε.Ε., αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία της. Είναι χαρακτηριστικά τα όσα γράφει στο κύριο άρθρο της η Πορτογαλική εφημερίδα «Πούμπλικο»: «η δυσπιστία» -λέει- «ανάμεσα στα λεγόμενα ενάρετα κράτη και τα υπερχρεωμένα έχει φέρει την Ευρωζώνη πολύ κοντά στο σημείο μη επιστροφής».
Είναι οι συνέπειες της κρίσης του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, αλλά και της αποτυχίας της ίδιας της αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ.
Γράφοντας αυτές τις γραμμές, μόλις που έχει λήξει η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Γάλλο πρόεδρο. Το αποτέλεσμα, εντυπωσιακά προβλεπόμενο. Ο κ. Ολάντ, απόλυτα ευθυγραμμισμένος με τη γραμμή Μέρκελ, είπε στον κ. Σαμαρά τα ίδια που του είπε η κ. Μέρκελ μια ημέρα νωρίτερα. Του χάρισε βέβαια μερικά χαμόγελα παραπάνω.
Στο μεταξύ, το πολιτικό τοπίο στην Ευρώπη παραμένει ρευστό, καθώς η Ευρωζώνη, η καρδιά της Ε.Ε., αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία της. Είναι χαρακτηριστικά τα όσα γράφει στο κύριο άρθρο της η Πορτογαλική εφημερίδα «Πούμπλικο»: «η δυσπιστία» -λέει- «ανάμεσα στα λεγόμενα ενάρετα κράτη και τα υπερχρεωμένα έχει φέρει την Ευρωζώνη πολύ κοντά στο σημείο μη επιστροφής».
Είναι οι συνέπειες της κρίσης του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, αλλά και της αποτυχίας της ίδιας της αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ.
Δύο κόσμοι
Η χθεσινή συζήτηση στη Βουλή της επερώτησης του ΣΥΡΙΖΑ για το σκάνδαλο της Siemens υπήρξε πολλαπλά αποκαλυπτική. Το καταρρέον αμαρτωλό πολιτικό σύστημα ομολογεί τη συνενοχή του στην προσπάθεια συμψηφισμού των πολιτικών και ποινικών ευθυνών. Επιχειρούν, χωρίς προσχήματα, να κουκουλώσουν τις πομπές της δικομματικής διακυβέρνησης, ώστε με την ίδια μεθοδολογία να συνεχίσουν στα νέα σκάνδαλα: τις αποκρατικοποιήσεις και την κατάρρευση των εργασιακών - κοινωνικών δικαιωμάτων.
Χθες στη Βουλή ήταν διά γυμνού οφθαλμού φανερή η αντιπαράθεση δύο κόσμων. Ο παλαιοκομματισμός, συγκροτημένος γύρω από το Μνημόνιο, μάχεται για την ατιμωρησία του και δίνει γη και ύδωρ στους πιστωτές της χώρας, ώστε να κερδίσει την ασυλία. Είναι όμηρος των πιστωτών, διότι ενέχεται σε σκάνδαλα. Ακόμη κι αν ήθελε, δεν έχει την ηθική - πολιτική δύναμη να διαπραγματευτεί. Γι' αυτό υποτάσσεται.
Χθες στη Βουλή ήταν διά γυμνού οφθαλμού φανερή η αντιπαράθεση δύο κόσμων. Ο παλαιοκομματισμός, συγκροτημένος γύρω από το Μνημόνιο, μάχεται για την ατιμωρησία του και δίνει γη και ύδωρ στους πιστωτές της χώρας, ώστε να κερδίσει την ασυλία. Είναι όμηρος των πιστωτών, διότι ενέχεται σε σκάνδαλα. Ακόμη κι αν ήθελε, δεν έχει την ηθική - πολιτική δύναμη να διαπραγματευτεί. Γι' αυτό υποτάσσεται.
Δευτέρα 27 Αυγούστου 2012
Σαμαράς: "Ουδείς αναμάρτητος" και ξεμπέρδεψε
Σε ερώτηση Γερμανού δημοσιογράφου σχετικά με το αντιμνημονιακό λάβαρο που είχε σηκώσει τα δυο χρόνια που αντιπολιτευόταν τον Γιώργο Παπανδρέου, ο Πρωθυπουργός μας, Αντώνης Σαμαράς, απάντησε με το αποστομωτικό: "ουδείς αναμάρτητος".
Είναι αυτό που λέμε "σκληρή αυτοκριτική" που συνοδεύεται πάντα βέβαια με ανάληψη του μεριδίου της ευθύνης που αναλογεί στον καθένα. Βέβαια κανείς, ποτέ, νομίζω δεν κατάλαβε σε αυτή τη χώρα τι πρακτικά σημαίνει "αναλαμβάνω το μερίδιο της ευθύνης που μου αναλογεί", κούφια λόγια.
Ο κώλος του Ηγέτη
Η στιγμή που περίμενε ολόκληρη η τιμημένη ελληνική δεξιά επιτέλους έφτασε. Τα κόκκινα χαλιά στρώθηκαν ,οι ορχήστρες παρατάχθηκαν σαν υπάκουα στρατιωτάκια,τα βάθρα στολίστηκαν με δημοσιογραφικά μικρόφωνα και τα τραπέζια των επίτιμων προσκεκλημένων με τα μεταξωτά τραπεζομάντιλα περίμεναν στην εντέλεια γιατί μετά από τέτοια κοπιαστική συνάντηση,οι ηγέτες χρειάζονται ενέργεια ώστε να συνεχίσουν καρδαμωμένοι το έργο της αφαίμαξης.
Το αυστηρό πρωτόκολλο δεν περιλαμβάνει μόνο τις πυρετώδεις ετοιμασίες της μιας πλευράς. Χρειάζεται να προετοιμαστεί κατάλληλα και η άλλη για να δέσει το σκηνικό. Οι ετοιμασίες της δεξιάς οικογένειας σε μια τόσο στενή οικονομικά περίοδο ,δεν είναι αντίστοιχης επισημότητας και χλιδής.Μια τηλεόραση , ένας άνετος καναπές και πολύ ησυχία είναι αρκετά.Για την δεξιά οικογένεια η παρουσία του φυσικού της ηγέτη δίπλα στην ηγέτιδα του 4ου ραιχ (χαρακτηρισμός των δεξιών και ακροδεξιών πατριωτών οι οποίοι δεν ανέχονται την υποδούλωση στους γερμαναραδες),αρκεί ώστε να αναπληρωθεί το χαρισμένο της εισόδημα και να ανακουφιστούν οι βασανισμένες από τα απανωτά χτυπήματα των αλλόθρησκων ψυχές της.
Ενα βαρέλι δίχως πάτο κι ένα λεπτό κρεμμύδι. Της Φωτεινής Τσαλίκογλου
«Δεν πρόκειται να ρίξουμε άλλο χρήμα, είστε βαρέλι δίχως πάτο». Η φιλόστοργος δήλωση Σόιμπλε φέρνει στο προσκήνιο ένα αλλοτινό, γνώριμο στους παλαιότερους, παιδικό παιχνίδι:
«Ενα λεπτό κρεμμύδι, γκέο βαγκέο/ Ενα λεπτό κρεμμύδι, φράξε βαγκέο».
«Σας δίνουμε, σας δίνουμε, φλουρί κωνσταντινάτο», επέμενε η πρώτη ομάδα. «Μας δίνετε, μας δίνετε, βαρέλι δίχως πάτο».
«Σας δίνουμε, σας δίνουμε, ένα τσουβάλι λίρες.»/ «Μας δίνετε, μας δίνετε, ένα τσουβάλι ψείρες.»
Και κάπως έτσι το παιχνίδι συνεχιζόταν με τη δεύτερη ομάδα σταθερά να αμφισβητεί τις προσφορές της πρώτης ομάδας, έως ότου, προς το τέλος, ακούγεται: «Αυτό είναι χάρισμά σας στα μούτρα τα δικά σας».
Ποιος φανταζόταν ότι το αμέριμνο εκείνο παιχνίδι έκρυβε τα στοιχεία της παρανόησης, της ακύρωσης, της υπονόμευσης, της αυτο- και ετερο-εξαπάτησης, που δραπετεύοντας από το άλλοτε και αλλού έρχονται σήμερα να συνοψίσουν δραματικά το «εδώ και τώρα». Δεν υπάρχει τίποτα τόσο φανταστικό όσο η πραγματικότητα.
Οι φόβοι για το νέο -οικονομικό- τείχος του Βερολίνου. Της Μπαλή Κάκη
Ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ, είναι από τους λίγους στην κυβέρνησή του που δίνουν τη μάχη για την ευρωπαϊκή ιδέα χωρίς αστερίσκους. Η Φινλανδία είναι μια από τις χώρες που εγγυώνται με το «άριστα» της πιστοληπτικής τους ικανότητας τη φθηνή χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών μηχανισμών στήριξης, ταυτόχρονα όμως είναι και η χώρα που διεκδίκησε και πήρε εμπράγματες εγγυήσεις από τον κλυδωνιζόμενο Νότο για τα δάνεια που δίνει.
Γι' αυτό και η δήλωση του Στουμπ, ότι «δεν θέλουμε ένα νέο τείχος του Βερολίνου στην Ευρώπη, αυτή τη φορά ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο», δεν είναι ένα ακόμη λεκτικό πυροτέχνημα, από τα αμέτρητα που ακούμε από τότε που ξέσπασε αυτή η κρίση. Ο Φινλανδός πολιτικός κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τον διαφαινόμενο νέο διχασμό στην Ευρώπη -και δεν είναι ο μόνος. Την ίδια αγωνία εξέφρασαν την εβδομάδα που πέρασε με κοινή επιστολή τους οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών χωρών της Βαλτικής μαζί με τον Γερμανό ομόλογό τους.
Τι θα συμβεί στη Ελλάδα τις επόμενες εβδομάδες; Τα σενάρια της Bank of America
Αυτή τη στιγμή το βασικό μας σενάριο είναι ότι «η Ελλάδα αντέχει», υπάρχουν ωστόσο πέντε πράγματα που θα μπορούσαν να πάνε στραβά τις επόμενες εβδομάδες, αναφέρει σε έκθεσή της με τίτλο «Greece In The Next Few Weeks» η Bank of America Merrill Lynch.
Η επιτυχημένη ολοκλήρωση της αξιολόγησης της τρόικας είναι το βασικό μας σενάριο, αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση. Υποθέτοντας ότι η Ελλάδα θα επιλέξει να πραγματοποιήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, πιστεύουμε ότι η Ευρωζώνη θα καταφέρει τελικά να αντιμετωπίσει τα πολιτικά εμπόδια ως προς την αύξηση, για μία ακόμα φορά, της βοήθειας προς την Ελλάδα.
Ο σχεδιασμός της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και η "εις διπλούν" προχειρολογία του υπουργείου Παιδείας
Του Φραγκίσκου Καλαβάση*
Με τη γνωστή πρακτική των διαρροών στα ΜΜΕ, διανθισμένη με τη νεο-κιτς ονοματοδοσία που δεν σημαίνει τίποτα, το «σχέδιο 'Αθηνά'» του υπουργείου Παιδείας επιδιώκει να κατασκευάσει μια ακόμη εικόνα αντίθετη με την πραγματικότητά του: ότι δήθεν επεξεργάζεται ένα δεύτερο σχέδιο ανάπτυξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Στην πραγματικότητα, δεν επεξεργάζεται τίποτε. Κι αν κάποιοι από το υπουργικό επιτελείο εργάζονται, το κάνουν στο κενό, με λάθος τρόπο, συμπληρωματικά στο λάθος της «φιλοσοφίας» του ν. 4009.
Το ζήτημα του χωροταξικού σχεδιασμού είναι ευρύτερο από μια κεντρική διαπραγμάτευση μεταξύ του υπουργείου Παιδείας και των πανεπιστημίων. Συνδέεται με πτυχές τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης, ιδιαίτερα με τον προσανατολισμό των πόλεων και των περιφερειών. Απαιτεί αποκεντρωτική αντίληψη, πολύπλοκη σκέψη, συμμετοχική πρακτική.
Ο κατάλληλος σχεδιασμός των πόλεων για να συνυπάρξουν με τις πανεπιστημιακές μονάδες και τους νέους πληθυσμούς σπουδάζουσας νεολαίας δεν είναι κάτι που μπορεί να έρθει εκ των υστέρων.
Ούτε ο προσανατολισμός των αντίστοιχων περιφερειών στην εκπαίδευση-επιμόρφωση-καινοτομία, προσανατολισμός σε επίπεδο υπηρεσιών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που θα στηρίζει και θα στηρίζεται στα πανεπιστήμια (έρευνα, εκπαίδευση, διεθνή προγράμματα, συνέργειες) μπορεί να θεωρηθεί ως φυσικό επακόλουθο της ίδρυσης πανεπιστημιακών μονάδων.
Με τη γνωστή πρακτική των διαρροών στα ΜΜΕ, διανθισμένη με τη νεο-κιτς ονοματοδοσία που δεν σημαίνει τίποτα, το «σχέδιο 'Αθηνά'» του υπουργείου Παιδείας επιδιώκει να κατασκευάσει μια ακόμη εικόνα αντίθετη με την πραγματικότητά του: ότι δήθεν επεξεργάζεται ένα δεύτερο σχέδιο ανάπτυξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Στην πραγματικότητα, δεν επεξεργάζεται τίποτε. Κι αν κάποιοι από το υπουργικό επιτελείο εργάζονται, το κάνουν στο κενό, με λάθος τρόπο, συμπληρωματικά στο λάθος της «φιλοσοφίας» του ν. 4009.
Το ζήτημα του χωροταξικού σχεδιασμού είναι ευρύτερο από μια κεντρική διαπραγμάτευση μεταξύ του υπουργείου Παιδείας και των πανεπιστημίων. Συνδέεται με πτυχές τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης, ιδιαίτερα με τον προσανατολισμό των πόλεων και των περιφερειών. Απαιτεί αποκεντρωτική αντίληψη, πολύπλοκη σκέψη, συμμετοχική πρακτική.
Ο κατάλληλος σχεδιασμός των πόλεων για να συνυπάρξουν με τις πανεπιστημιακές μονάδες και τους νέους πληθυσμούς σπουδάζουσας νεολαίας δεν είναι κάτι που μπορεί να έρθει εκ των υστέρων.
Ούτε ο προσανατολισμός των αντίστοιχων περιφερειών στην εκπαίδευση-επιμόρφωση-καινοτομία, προσανατολισμός σε επίπεδο υπηρεσιών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που θα στηρίζει και θα στηρίζεται στα πανεπιστήμια (έρευνα, εκπαίδευση, διεθνή προγράμματα, συνέργειες) μπορεί να θεωρηθεί ως φυσικό επακόλουθο της ίδρυσης πανεπιστημιακών μονάδων.
Ρόμπερτ Φισκ για Συρία: "Ο αντάρτικος στρατός; Είναι απλώς μια συμμορία ξένων"
Ο νικηφόρος στρατός; Υπήρχαν ίχνη από σφαίρες σε όλα τα αρχαία πέτρινα σοκάκια, σπασμένα παράθυρα και τρύπες από σφαίρες στη μία πλευρά του τζαμιού Sharaf όπου κάποιος πυροβολούσε από τον μιναρέ. Ένας ελεύθερος σκοπευτής ακόμη πυροβολούσε 150 μέτρα μακριά ό,τι απέμεινε από περισσότερους από 100 αντάρτες που είχαν σχεδόν περικυκλώσει την 4.000 ετών ακρόπολη στο Χαλέπι.
"Δεν θα το πιστέψεις" μου είπε όλο ενθουσιασμό ο ταγματάρχης Σομάρ. "Ένας από τους αιχμαλώτους μας μου είπε: 'Δεν είχα συνειδητοποιήσει πως η Παλαιστίνη ήταν τόσο όμορφη'. Νόμιζε πως βρισκόταν στην Παλαιστίνη για να πολεμήσει τους Ισραηλινούς!".
Αν το πιστεύω αυτό; Είναι βέβαιο πως οι μαχητές που μπούκαραν στους υπέροχους παλιούς δρόμους δυτικά της μεγάλης ακρόπολης ήταν από κάθε πλευρά ένα ετερόκλητο πλήθος. Τα συνθήματα "Είμαστε οι Ταξιαρχίες του 1980", της χρονιάς δηλαδή που η ανάδειξη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας απείλησε την αυτοκρατορία του πατέρα του Σύρου προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ, του Χάφεζ, είναι ακόμη στους τοίχους των ξενοδοχείων και των καταστημάτων ασημικών των Σύρων - Αρμενίων.
Ο βετεράνος ανταποκριτής στη Μέση Ανατολή παρουσιάζει την εκδοχή των κυβερνητικών δυνάμεων για τη μάχη που καταστρέφει το Χαλέπι, μια από τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου
Αν το πιστεύω αυτό; Είναι βέβαιο πως οι μαχητές που μπούκαραν στους υπέροχους παλιούς δρόμους δυτικά της μεγάλης ακρόπολης ήταν από κάθε πλευρά ένα ετερόκλητο πλήθος. Τα συνθήματα "Είμαστε οι Ταξιαρχίες του 1980", της χρονιάς δηλαδή που η ανάδειξη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας απείλησε την αυτοκρατορία του πατέρα του Σύρου προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ, του Χάφεζ, είναι ακόμη στους τοίχους των ξενοδοχείων και των καταστημάτων ασημικών των Σύρων - Αρμενίων.
Στη Ύδρα η εξουσία σκηνοθέτησε την ύπαρξή της
Καίριας σημασίας πλευρές των γεγονότων της Ύδρας θολώθηκαν έντεχνα από την κυρίαρχη αφήγηση, με αποσιωπήσεις ή μονόπλευρες περιγραφές. Αυτή ήταν η βάση για να γίνει πειστική η κυβερνητική προπαγάνδα ή για να μην αναδειχθούν πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες και υπερβάσεις.
Με τη δήλωσή μου θέλησα να ασκήσω πολιτική κριτική σε μια υποκριτική κυβερνητική μεθόδευση διενέργειας εικονικών -κυριολεκτικά- φορολογικών ελέγχων συνοδεία διμοιρίας ΜΑΤ και να τονίσω ότι έτσι δεν χτυπιέται, αλλά, αντίθετα, καλύπτεται ή και ενθαρρύνεται η φοροδιαφυγή. Πού να φανταστώ -ο αφελής- ότι σε όλα τα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, τηλεοπτικά και έντυπα, που ακολούθησαν, θα λείπει η ακριβής περιγραφή των γεγονότων και ότι εξαιτίας αυτής της παραπλανητικής αποσιώπησης, η καταγγελία μου θα γινόταν εύκολος στόχος σκόπιμης παρερμηνείας και συκοφάντησης. Στα 65 μου χρόνια, εξακολουθώ να εμπλουτίζω τα επώδυνα πάντα βιώματά μου, για τη σκληρότητα και την ανθεκτικότητα που έχουν οι μυλόπετρες των πολιτικών σκοπιμοτήτων.
Με τη δήλωσή μου θέλησα να ασκήσω πολιτική κριτική σε μια υποκριτική κυβερνητική μεθόδευση διενέργειας εικονικών -κυριολεκτικά- φορολογικών ελέγχων συνοδεία διμοιρίας ΜΑΤ και να τονίσω ότι έτσι δεν χτυπιέται, αλλά, αντίθετα, καλύπτεται ή και ενθαρρύνεται η φοροδιαφυγή. Πού να φανταστώ -ο αφελής- ότι σε όλα τα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, τηλεοπτικά και έντυπα, που ακολούθησαν, θα λείπει η ακριβής περιγραφή των γεγονότων και ότι εξαιτίας αυτής της παραπλανητικής αποσιώπησης, η καταγγελία μου θα γινόταν εύκολος στόχος σκόπιμης παρερμηνείας και συκοφάντησης. Στα 65 μου χρόνια, εξακολουθώ να εμπλουτίζω τα επώδυνα πάντα βιώματά μου, για τη σκληρότητα και την ανθεκτικότητα που έχουν οι μυλόπετρες των πολιτικών σκοπιμοτήτων.
Tριάντα χρόνια από τη χρεοκοπία του Μεξικού, η Ελλάδα πρέπει να σπάσει αυτό το σαδιστικό σπιράλ του χρέους
Του Νικ Ντίαρντεν
Την ώρα που οι ηγέτες της Ελλάδας πληρώνουν την τελευταία δόση πολλών δισεκατομμυρίων για το χρέος τους, καλό θα ήταν να σημειώσουν την επέτειο ενός γεγονότος εξαιρετικής σημασίας και απήχησης.
Στις 20 Αυγούστου 1982, το Μεξικό κήρυξε στάση πληρωμών - κηρύσσοντας έτσι χρεοκοπία επί των τεράστιων χρεών του. Παρά το γεγονός πως τα χρέη σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής είχαν προκαλέσει βάσανα για αρκετά χρόνια, εκείνη ήταν η στιγμή που οι ηγέτες της Δύσης πιέστηκαν να αντιμετωπίσουν αυτό που μετά ονομάστηκε "Τρίτη Παγκόσμια Κρίση Χρέους".
Το Μεξικό χρωστούσε περισσότερο από 50 δισ. δολάρια, 90% των οποίων σε ξένους ιδιώτες δανειστές - κυρίως από τις τράπεζες των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Βρετανίας. Αυτές οι τράπεζες προσέφεραν απεριόριστα δάνεια τη δεκαετία του 1970 χρησιμοποιώντας τα κέρδη που είχαν καταθέσει σε αυτές οι πετρελαιοπαραγωγοί χώρες από την έκρηξη των τιμών. Η αμερικανική υπερκατανάλωση, ιδιαίτερα στον Πόλεμο του Βιετνάμ, ανακυκλώθηκε υπό μορφήν χρέους προς τον υπόλοιπο κόσμο και για να επιτευχθεί αυτό διαλύθηκαν και οι έλεγχοι στις διεθνείς μετακινήσεις χρημάτων.
Την ώρα που οι ηγέτες της Ελλάδας πληρώνουν την τελευταία δόση πολλών δισεκατομμυρίων για το χρέος τους, καλό θα ήταν να σημειώσουν την επέτειο ενός γεγονότος εξαιρετικής σημασίας και απήχησης.
Στις 20 Αυγούστου 1982, το Μεξικό κήρυξε στάση πληρωμών - κηρύσσοντας έτσι χρεοκοπία επί των τεράστιων χρεών του. Παρά το γεγονός πως τα χρέη σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής είχαν προκαλέσει βάσανα για αρκετά χρόνια, εκείνη ήταν η στιγμή που οι ηγέτες της Δύσης πιέστηκαν να αντιμετωπίσουν αυτό που μετά ονομάστηκε "Τρίτη Παγκόσμια Κρίση Χρέους".
Το Μεξικό χρωστούσε περισσότερο από 50 δισ. δολάρια, 90% των οποίων σε ξένους ιδιώτες δανειστές - κυρίως από τις τράπεζες των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Βρετανίας. Αυτές οι τράπεζες προσέφεραν απεριόριστα δάνεια τη δεκαετία του 1970 χρησιμοποιώντας τα κέρδη που είχαν καταθέσει σε αυτές οι πετρελαιοπαραγωγοί χώρες από την έκρηξη των τιμών. Η αμερικανική υπερκατανάλωση, ιδιαίτερα στον Πόλεμο του Βιετνάμ, ανακυκλώθηκε υπό μορφήν χρέους προς τον υπόλοιπο κόσμο και για να επιτευχθεί αυτό διαλύθηκαν και οι έλεγχοι στις διεθνείς μετακινήσεις χρημάτων.
Όταν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτηρίζει «τρομοκρατία» τη βία των εποίκων
Λίγο καιρό πριν, θα ήταν αδιανόητο. Σήμερα καταγράφεται στην ετήσια έκθεση με τα «περιστατικά τρομοκρατίας» του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών.
Πρόκειται για τη βία των Εβραίων εποίκων ενάντια στους Παλαιστίνιους, αλλά και σε στρατιώτες του ισραηλινού στρατού. Η συμπερίληψη της συγκεκριμένης αναφοράς δεν είναι τυχαία: μαρτυρά την αυξανόμενη ανησυχία τόσο εντός όσο κι εκτός του Ισραήλ σχετικά με τη βία των Εβραίων εξτρεμιστών, η οποία θα μπορούσε να πυροδοτήσει βίαιες παλαιστινιακές αντιδράσεις και άρα νέο κύκλο αίματος στην περιοχή, σε μια περίοδο σοβαρών ανακατατάξεων… Παράλληλα, μια νέα ανάφλεξη θα έθαβε βαθύτερα τις όποιες προοπτικές συνεννόησης των δύο πλευρών, Ισραηλινών και Παλαιστινίων, των οποίων οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται εδώ και καιρό, με ισραηλινή ευθύνη, βοηθούσης και της διαίρεσης της παλαιστινιακής πλευράς (Φατάχ, Χαμάς), σε νεκρό σημείο.
Πρόκειται για τη βία των Εβραίων εποίκων ενάντια στους Παλαιστίνιους, αλλά και σε στρατιώτες του ισραηλινού στρατού. Η συμπερίληψη της συγκεκριμένης αναφοράς δεν είναι τυχαία: μαρτυρά την αυξανόμενη ανησυχία τόσο εντός όσο κι εκτός του Ισραήλ σχετικά με τη βία των Εβραίων εξτρεμιστών, η οποία θα μπορούσε να πυροδοτήσει βίαιες παλαιστινιακές αντιδράσεις και άρα νέο κύκλο αίματος στην περιοχή, σε μια περίοδο σοβαρών ανακατατάξεων… Παράλληλα, μια νέα ανάφλεξη θα έθαβε βαθύτερα τις όποιες προοπτικές συνεννόησης των δύο πλευρών, Ισραηλινών και Παλαιστινίων, των οποίων οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται εδώ και καιρό, με ισραηλινή ευθύνη, βοηθούσης και της διαίρεσης της παλαιστινιακής πλευράς (Φατάχ, Χαμάς), σε νεκρό σημείο.
Κυριακή 26 Αυγούστου 2012
Μια Ρεαλιστική Ουτοπία: Από τον Kant στον Rawls*
Στέλιος Βιρβιδάκης
Είναι γνωστή η ουσιαστική οφειλή του Rawls στην καντιανή πρακτική φιλοσοφία. Στα περισσότερα έργα του υπαρχουν ρητές ή υπόρρητες αναφορές στα σχετικά κείμενα του Κant2. Ετσι, και στην εισαγωγή του εκτενούς δοκιμίου του Το δίκαιο των λαών, που δημοσιεύτηκε στην πλήρη μορφή του το 1999, προτείνει να ακολουθήσουμε τον δρόμο του Kant, όπως τον σκιαγράφησε ο ίδιος στο Για την αιώνια ειρήνη και την ιδέα του περί μιας ομοσπονδίας των λαών νοούμενης ως foedus pacificum3. Και σε αρκετά σημεία κατά την ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας του παραπέμπει σε συγκεκριμένες θέσεις του κλασικού καντιανού κειμένου που εμπνέει την προσπάθειά του να εφαρμόσει τις αρχές της φιλελεύθερης θεωρίας του στο διεθνές δίκαιο και την παγκόσμια πολιτική σκηνή.
Είναι γνωστή η ουσιαστική οφειλή του Rawls στην καντιανή πρακτική φιλοσοφία. Στα περισσότερα έργα του υπαρχουν ρητές ή υπόρρητες αναφορές στα σχετικά κείμενα του Κant2. Ετσι, και στην εισαγωγή του εκτενούς δοκιμίου του Το δίκαιο των λαών, που δημοσιεύτηκε στην πλήρη μορφή του το 1999, προτείνει να ακολουθήσουμε τον δρόμο του Kant, όπως τον σκιαγράφησε ο ίδιος στο Για την αιώνια ειρήνη και την ιδέα του περί μιας ομοσπονδίας των λαών νοούμενης ως foedus pacificum3. Και σε αρκετά σημεία κατά την ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας του παραπέμπει σε συγκεκριμένες θέσεις του κλασικού καντιανού κειμένου που εμπνέει την προσπάθειά του να εφαρμόσει τις αρχές της φιλελεύθερης θεωρίας του στο διεθνές δίκαιο και την παγκόσμια πολιτική σκηνή.
Συνείδηση και συστήματα εξουσίας
Γιώργης Παπανικολάου
Πέρα απ' την αποδοχή της αναμφισβήτητης βιολογικής εξέλιξης, το γεγονός της ανώτερης ή ηθικής συνείδησης προσδίδει στο ανθρώπινο είδος ένα ιδίωμα υπόστασης, το οποίο υπερβαίνει τη κλίμακα οποιασδήποτε μορφής νόησης υπάρχει στην έμβια ύλη του πλανήτη. Οτιδήποτε συνιστά την ανώτερη συνείδηση οφείλεται σ' ένα είδος νόησης που προσδιορίζει μόνο την ανθρώπινη οντότητα, κι οδηγεί σε "υπερβατικές" καταστάσεις και συμπεριφορές, οι οποίες δεν φαίνεται να έχουν καμία ανταπόκριση με την οποιαδήποτε "λογική" αναγκαιότητα.
Η αποφυγή του θανάτου
Γιώργος Μπάρλας
Δύο πρόσφατα γεγονότα μας κάνουν να σκεφτούμε το πώς αντιμετωπίζουν σήμερα οι άνθρωποι στον δυτικό κόσμο το γεγονός του θανάτου. Το πρώτο είναι η λεγόμενη γρίππη των χοίρων (Α/Η1Ν1) που με τη συνήθη κινδυνολογία των ΜΜΕ ήρθε να υπενθυμίσει με έναν σαφή τρόπο ότι η ανθρώπινη ζωή κινδυνεύει και από αυτόν τον νέο παράγοντα, ο οποίος χρήζει ειδικής αντιμετώπισης. Η αντιμετώπιση έγκειται στις προσπάθειες των επιστημόνων να περιορίσουν ή και να καταστήσουν ακίνδυνο τον ιό και επίσης στην ενημέρωση των ανθρώπων για το τι πρέπει να κάνουν έτσι ώστε να μην κινδυνεύσουν αλλά και να προστατεύσουν και τους συνανθρώπους τους. Το δεύτερο είναι ο νέος αντικαπνιστικός νόμος και η επικείμενη απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους δημόσιους χώρους. Θα μπορούσε να προσθέσει κανείς και άλλα στοιχεία της σύγχρονης ζωής (η λατρεία της νεότητας, η προσοχή στις διατροφικές συνήθειες, η έμφαση που δίνεται στη γυμναστική, η συνεχής ιατρική πρόληψη κλπ.) για να διαπιστωθεί η τάση του σημερινού ανθρώπου αλλά και του πολιτισμού γενικότερα να διατηρηθεί με κάθε τρόπο όσο το δυνατόν περισσότερο σε κατάσταση υγείας και ταυτόχρονα να παρατείνει τη ζωή.
Η λειτουργία της Ευρωζώνης αύξησε την ανισότητα και μείωσε τη συνοχή των 12 πρώτων μελών της
ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*
Σε προηγούμενα άρθρα μας δείξαμε ότι από τη λειτουργία της Ευρωζώνης έχουν ωφεληθεί τα βόρεια κράτη-πρώτα μέλη της τόσο στο εμπορικό τους ισοζύγιο όσο και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (αυξάνοντας τα πλεονάσματά τους) εις βάρος των νότιων κρατών-πρώτων μελών της (αυξάνοντας τα ελλείμματά τους).
Εκτός, όμως, από τη μεγάλη ανισοκατανομή των ωφελειών στα ισοζύγια εξωτερικών συναλλαγών, η λειτουργία της Ευρωζώνης αύξησε και την ανισότητα στο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ των 12 κρατών-πρώτων μελών της και μείωσε τα τελευταία χρόνια τη συνοχή τους, δηλαδή αύξησε την ανισότητα στο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ του συνόλου του πληθυσμού τους. Τις δύο αυτές εξελίξεις εξετάζουμε στο άρθρο αυτό.
Σε προηγούμενα άρθρα μας δείξαμε ότι από τη λειτουργία της Ευρωζώνης έχουν ωφεληθεί τα βόρεια κράτη-πρώτα μέλη της τόσο στο εμπορικό τους ισοζύγιο όσο και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (αυξάνοντας τα πλεονάσματά τους) εις βάρος των νότιων κρατών-πρώτων μελών της (αυξάνοντας τα ελλείμματά τους).
Εκτός, όμως, από τη μεγάλη ανισοκατανομή των ωφελειών στα ισοζύγια εξωτερικών συναλλαγών, η λειτουργία της Ευρωζώνης αύξησε και την ανισότητα στο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ των 12 κρατών-πρώτων μελών της και μείωσε τα τελευταία χρόνια τη συνοχή τους, δηλαδή αύξησε την ανισότητα στο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ του συνόλου του πληθυσμού τους. Τις δύο αυτές εξελίξεις εξετάζουμε στο άρθρο αυτό.
Εκείνος κι Εκείνη
Το πιο χαρακτηριστικό από τη συνάντηση Μέρκελ - Σαμαρά ήταν η εικόνα τους στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε. Εκείνος ζεματισμένος, σαν μαθητής που μόλις άκουσε μια γερή κατσάδα και κοιτάζει στα μάτια τη δασκάλα, προσπαθώντας να πει όσα εκείνη θα ήθελε να ακούσει. Εκείνη, αυστηρή δασκάλα, εμφανώς βαριεστημένη και στα όρια της αγένειας - αφήστε τα λόγια και δείξτε μας έργο. Σας βαρεθήκαμε, ήταν το μήνυμα που έδινε η στάση του σώματος και τα εντελώς γερμανικά της μάτια. Ήμαρτον, ήταν το μήνυμα που έδινε η στάση του σώματος και τα ικετευτικά μάτια Εκείνου. Ανατριχίλα...
Επί της ουσίας πολλά θα ειπωθούν και όλο και κάποιο ξύγκι θα βγάλει η κυβερνητική προπαγάνδα από τη μύγα της πολυαναμενόμενης συνάντησης. Ακόμα και η δουλικότητα εύκολα διαφημίζεται -γίνεται όλη την ώρα εξάλλου- ως θυσία για το καλό του έθνους, για να μην εκνευρίσουμε τους Επικυρίαρχους. Αν θέλουμε όμως να είμαστε στοιχειωδώς σοβαροί, θα πρέπει να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι αυτό που βγήκε είναι μια ξευτίλα για την Ελλάδα, για το πολιτικό σύστημα, για τον πρωθυπουργό και από μια άποψη για όλους μας. Επιβεβαιώθηκαν τα γερμανικά ΜΜΕ -η "Die Welt", για παράδειγμα- που σάρκαζαν πριν τη συνάντηση ότι ο Σαμαράς θα παρακαλέσει τη Μέρκελ για μια τελευταία ευκαιρία. Κι έτσι είδαμε Εκείνη να απαιτεί, καλά διαβασμένη, νούμερα κάθε είδους -στις αποκρατικοποιήσεις, στον προϋπολογισμό, στις περικοπές. Και να του κάνει νούμερα κάθε είδους, από την προσβλητική σιωπή σε ερωτήσεις αν έχει εμπιστοσύνη στη σημερινή ελληνική κυβέρνηση ώς την εκατό φορές πιο προσβλητική ατάκα της ότι απαιτεί έργα και όχι λόγια -εκεί έχουμε καταντήσει.
Επί της ουσίας πολλά θα ειπωθούν και όλο και κάποιο ξύγκι θα βγάλει η κυβερνητική προπαγάνδα από τη μύγα της πολυαναμενόμενης συνάντησης. Ακόμα και η δουλικότητα εύκολα διαφημίζεται -γίνεται όλη την ώρα εξάλλου- ως θυσία για το καλό του έθνους, για να μην εκνευρίσουμε τους Επικυρίαρχους. Αν θέλουμε όμως να είμαστε στοιχειωδώς σοβαροί, θα πρέπει να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι αυτό που βγήκε είναι μια ξευτίλα για την Ελλάδα, για το πολιτικό σύστημα, για τον πρωθυπουργό και από μια άποψη για όλους μας. Επιβεβαιώθηκαν τα γερμανικά ΜΜΕ -η "Die Welt", για παράδειγμα- που σάρκαζαν πριν τη συνάντηση ότι ο Σαμαράς θα παρακαλέσει τη Μέρκελ για μια τελευταία ευκαιρία. Κι έτσι είδαμε Εκείνη να απαιτεί, καλά διαβασμένη, νούμερα κάθε είδους -στις αποκρατικοποιήσεις, στον προϋπολογισμό, στις περικοπές. Και να του κάνει νούμερα κάθε είδους, από την προσβλητική σιωπή σε ερωτήσεις αν έχει εμπιστοσύνη στη σημερινή ελληνική κυβέρνηση ώς την εκατό φορές πιο προσβλητική ατάκα της ότι απαιτεί έργα και όχι λόγια -εκεί έχουμε καταντήσει.
Ανταγωνισμός παντού: Ο θαυμαστός νέος κόσμος του κεφαλαίου
του Γιάννη Μηλιού
Γίνεται ολοένα και περισσότερο εμφανές ότι η πολιτική της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τη «δημοσιονομική διάσωση της χώρας», αλλά στοχεύει στην αλλαγή των κοινωνικών σχέσεων του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού. Η ταξική επίθεση που προσπαθεί να υλοποιήσει αυτή την αλλαγή υπερκαθορίζεται από το διεθνές πλαίσιο, είναι μέρος μιας προσπάθειας για να αναδιαρθρωθούν ταυτόχρονα και προς την ίδια κατεύθυνση πολλοί κοινωνικοί σχηματισμοί. Καθώς η Ισπανία αλλά πολύ σύντομα και η Ιταλία γίνονται «μνημονιακές χώρες» και η συνέχιση αυτής της πολιτικής οδηγεί μαθηματικά στα Μνημόνια τη Γαλλία (και ακόμη και την ίδια τη Γερμανία), γίνεται φανερό ότι υπερισχύει το στοιχείο της συνεργασίας μεταξύ των αστικών τάξεων για περισσότερο και βαθύτερο νεοφιλελευθερισμό παντού, σε σχέση με το υπαρκτό στοιχείο του ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών για τη θέση τους στη διεθνή ιεραρχία.
Γίνεται ολοένα και περισσότερο εμφανές ότι η πολιτική της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τη «δημοσιονομική διάσωση της χώρας», αλλά στοχεύει στην αλλαγή των κοινωνικών σχέσεων του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού. Η ταξική επίθεση που προσπαθεί να υλοποιήσει αυτή την αλλαγή υπερκαθορίζεται από το διεθνές πλαίσιο, είναι μέρος μιας προσπάθειας για να αναδιαρθρωθούν ταυτόχρονα και προς την ίδια κατεύθυνση πολλοί κοινωνικοί σχηματισμοί. Καθώς η Ισπανία αλλά πολύ σύντομα και η Ιταλία γίνονται «μνημονιακές χώρες» και η συνέχιση αυτής της πολιτικής οδηγεί μαθηματικά στα Μνημόνια τη Γαλλία (και ακόμη και την ίδια τη Γερμανία), γίνεται φανερό ότι υπερισχύει το στοιχείο της συνεργασίας μεταξύ των αστικών τάξεων για περισσότερο και βαθύτερο νεοφιλελευθερισμό παντού, σε σχέση με το υπαρκτό στοιχείο του ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών για τη θέση τους στη διεθνή ιεραρχία.
Σκηνές Βαϊμάρης
Τα όσα διαδραματίστηκαν στην Κόρινθο με αφορμή τη μετατροπή του στρατοπέδου εκπαίδευσης νεοσυλλέκτων σε στρατόπεδο κράτησης μεταναστών εικονογραφούν πλευρές της κρίσης που ολοένα ενισχύονται. Η τοπική κοινωνία είναι αντίθετη με τα στρατόπεδα κράτησης. Όχι, όμως, όλοι για τους ίδιους λόγους. Οι τοπικοί φορείς δεν διαφωνούν με τον "Ξένιο Δία", αλλά δεν θέλουν να εφαρμοστεί στην πόλη τους η κεντρική επιλογή του σχεδίου που είναι τα στρατόπεδα. Μακριά από την αυλή μας...
Αρκετοί πολίτες διαφωνούν με τις "σκούπες" εις βάρος των μεταναστών και επιχειρούν να αρθρώσουν ορθολογικό - δημοκρατικό λόγο. Έχουν, έχουμε, πολύ και δύσκολο δρόμο για να μιλήσουμε και να πείσουμε.
Μέσα στη σύγχυση που δημιουργείται και, κυρίως, μέσα στην κρίση που παροξύνει τη σύγχυση και αλλοιώνει το ήθος των ανθρώπων, πλασάρεται η Χρυσή Αυγή. Για την ακρίβεια, στρατωνίζεται... Δρα με "τάγματα εφόδου", μεταμφιεζόμενη σε "απειλούμενο λαό", στην ουσία όμως συμπεριφέρεται ως απειλούσα εγκληματική οργάνωση. Ονομάζει "σκουπίδια" τους μετανάστες.
Αρκετοί πολίτες διαφωνούν με τις "σκούπες" εις βάρος των μεταναστών και επιχειρούν να αρθρώσουν ορθολογικό - δημοκρατικό λόγο. Έχουν, έχουμε, πολύ και δύσκολο δρόμο για να μιλήσουμε και να πείσουμε.
Μέσα στη σύγχυση που δημιουργείται και, κυρίως, μέσα στην κρίση που παροξύνει τη σύγχυση και αλλοιώνει το ήθος των ανθρώπων, πλασάρεται η Χρυσή Αυγή. Για την ακρίβεια, στρατωνίζεται... Δρα με "τάγματα εφόδου", μεταμφιεζόμενη σε "απειλούμενο λαό", στην ουσία όμως συμπεριφέρεται ως απειλούσα εγκληματική οργάνωση. Ονομάζει "σκουπίδια" τους μετανάστες.
Σάββατο 25 Αυγούστου 2012
Είναι το φεγγάρι στη θέση του όταν δεν το κοιτάζει κανείς;
του Χάρη Βάρβογλη
Η θεωρία του Νιλς Μπορ ότι δεν υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα και οι αντιρρήσεις του Αλβέρτου Αϊνστάιν
Οι δύο πυλώνες της σύγχρονης Φυσικής, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, που περιγράφει το πολύ μεγάλο, και η Κβαντομηχανική, που περιγράφει το πολύ μικρό, είναι δύσκολο να κατανοηθούν από τον μέσο πολίτη, επειδή χρησιμοποιούν έννοιες ξένες στην καθημερινή ζωή. Αν όμως είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τον τετραδιάστατο χωροχρόνο, στον οποίο «ζει» η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, η Κβαντομηχανική παρουσιάζει μια πολύ μεγαλύτερη πρόκληση: Φαίνεται να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει στον κόσμο γύρω μας αντικειμενική πραγματικότητα!
Η επιστήμη του μικρόκοσμου
Η Κβαντομηχανική είναι η σύγχρονη θεωρία της Φυσικής που περιγράφει τις κινήσεις των σωμάτων του μικρόκοσμου, όπως είναι τα πρωτόνια, τα ηλεκτρόνια και τα φωτόνια. Επί σχεδόν μία εκατονταετία όλα τα πειράματα επιβεβαιώνουν τις θεωρητικές προβλέψεις που επιτυγχάνει η μαθηματική πλευρά της, αλλά η ίδια η θεωρία «πάσχει» από ένα σημαντικό ελάττωμα: Οι φυσικές διεργασίες που περιγράφονται τόσο επιτυχώς από τα μαθηματικά δεν είναι καθόλου προφανείς! Συγκεκριμένα, η Κβαντομηχανική διαφέρει σημαντικά από την υπόλοιπη Φυσική στο ότι δεν μπορεί να προβλέψει τη θέση ενός σωματιδίου στο μέλλον, αλλά μόνο την πιθανότητα το σωματίδιο αυτό να βρίσκεται στη θέση αυτή. Η διαφορά αυτή μπορεί να φαίνεται, σε πρώτη σκέψη, σαν μικρή λεπτομέρεια χωρίς σημασία, έχει όμως βαθύτατες συνέπειες στον τρόπο με τον οποίο καταλαβαίνουμε ότι «λειτουργεί» ο κόσμος γύρω μας. Καταργεί την αίσθηση που έχουμε από την καθημερινή ζωή ότι οι ίδιες αιτίες έχουν πάντοτε τα ίδια αποτελέσματα. Ας φανταστούμε, για παράδειγμα, ένα πείραμα στο οποίο εκτοξεύουμε ένα ηλεκτρόνιο με την ίδια πάντα ταχύτητα και προς την ίδια πάντα κατεύθυνση. Εστω ότι, θεωρητικά, βρίσκουμε πως το ηλεκτρόνιο έχει πιθανότητα 30% να περάσει από έναν ανιχνευτή. Πώς ελέγχουμε αυτό το αποτέλεσμα; Κάνουμε το πείραμα 100 φορές και, αν διαπιστώσουμε ότι στις 30 το ηλεκτρόνιο πέρασε από αυτόν τον ανιχνευτή, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η θεωρία δουλεύει σωστά. Πώς γίνεται, όμως, ηλεκτρόνια με τις ίδιες αρχικές συνθήκες να ακολουθούν διαφορετικές «διαδρομές»;
Η θεωρία του Νιλς Μπορ ότι δεν υπάρχει αντικειμενική πραγματικότητα και οι αντιρρήσεις του Αλβέρτου Αϊνστάιν
Οι δύο πυλώνες της σύγχρονης Φυσικής, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, που περιγράφει το πολύ μεγάλο, και η Κβαντομηχανική, που περιγράφει το πολύ μικρό, είναι δύσκολο να κατανοηθούν από τον μέσο πολίτη, επειδή χρησιμοποιούν έννοιες ξένες στην καθημερινή ζωή. Αν όμως είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τον τετραδιάστατο χωροχρόνο, στον οποίο «ζει» η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, η Κβαντομηχανική παρουσιάζει μια πολύ μεγαλύτερη πρόκληση: Φαίνεται να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει στον κόσμο γύρω μας αντικειμενική πραγματικότητα!
Η επιστήμη του μικρόκοσμου
Η Κβαντομηχανική είναι η σύγχρονη θεωρία της Φυσικής που περιγράφει τις κινήσεις των σωμάτων του μικρόκοσμου, όπως είναι τα πρωτόνια, τα ηλεκτρόνια και τα φωτόνια. Επί σχεδόν μία εκατονταετία όλα τα πειράματα επιβεβαιώνουν τις θεωρητικές προβλέψεις που επιτυγχάνει η μαθηματική πλευρά της, αλλά η ίδια η θεωρία «πάσχει» από ένα σημαντικό ελάττωμα: Οι φυσικές διεργασίες που περιγράφονται τόσο επιτυχώς από τα μαθηματικά δεν είναι καθόλου προφανείς! Συγκεκριμένα, η Κβαντομηχανική διαφέρει σημαντικά από την υπόλοιπη Φυσική στο ότι δεν μπορεί να προβλέψει τη θέση ενός σωματιδίου στο μέλλον, αλλά μόνο την πιθανότητα το σωματίδιο αυτό να βρίσκεται στη θέση αυτή. Η διαφορά αυτή μπορεί να φαίνεται, σε πρώτη σκέψη, σαν μικρή λεπτομέρεια χωρίς σημασία, έχει όμως βαθύτατες συνέπειες στον τρόπο με τον οποίο καταλαβαίνουμε ότι «λειτουργεί» ο κόσμος γύρω μας. Καταργεί την αίσθηση που έχουμε από την καθημερινή ζωή ότι οι ίδιες αιτίες έχουν πάντοτε τα ίδια αποτελέσματα. Ας φανταστούμε, για παράδειγμα, ένα πείραμα στο οποίο εκτοξεύουμε ένα ηλεκτρόνιο με την ίδια πάντα ταχύτητα και προς την ίδια πάντα κατεύθυνση. Εστω ότι, θεωρητικά, βρίσκουμε πως το ηλεκτρόνιο έχει πιθανότητα 30% να περάσει από έναν ανιχνευτή. Πώς ελέγχουμε αυτό το αποτέλεσμα; Κάνουμε το πείραμα 100 φορές και, αν διαπιστώσουμε ότι στις 30 το ηλεκτρόνιο πέρασε από αυτόν τον ανιχνευτή, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η θεωρία δουλεύει σωστά. Πώς γίνεται, όμως, ηλεκτρόνια με τις ίδιες αρχικές συνθήκες να ακολουθούν διαφορετικές «διαδρομές»;
Από το απειροστά μικρό στο απείρως μεγάλο
του Γιάννη Ηλιόπουλου, Ομότιμος διευθυντής ερευνών, ENS, Γαλλία
Τα πρώτα στάδια της δημιουργίας
Η Κοσμολογία είναι μια σχετικά νέα επιστήμη. Για πολλά χρόνια οι αστρονόμοι πίστευαν πως το Σύμπαν, σε μεγάλες κλίμακες, ήταν στατικό. Καμιά εξέλιξη δεν ήταν αισθητή. Η πεποίθηση αυτή βασιζόταν στο γεγονός ότι τα οπτικά μέσα που διαθέταμε μας περιόριζαν στην εξερεύνηση μόνο της άμεσης γειτονιάς του γαλαξία μας. Οπως οι πρώτοι άνθρωποι, που δεν μπορούσαν να δουν πολύ πιο πέρα από τον ορίζοντά τους, πίστευαν πως η επιφάνεια της Γης είναι επίπεδη, έτσι κι εμείς πιστεύαμε πως το Σύμπαν δεν έχει ιστορία.
Τα πρώτα στάδια της δημιουργίας
Η Κοσμολογία είναι μια σχετικά νέα επιστήμη. Για πολλά χρόνια οι αστρονόμοι πίστευαν πως το Σύμπαν, σε μεγάλες κλίμακες, ήταν στατικό. Καμιά εξέλιξη δεν ήταν αισθητή. Η πεποίθηση αυτή βασιζόταν στο γεγονός ότι τα οπτικά μέσα που διαθέταμε μας περιόριζαν στην εξερεύνηση μόνο της άμεσης γειτονιάς του γαλαξία μας. Οπως οι πρώτοι άνθρωποι, που δεν μπορούσαν να δουν πολύ πιο πέρα από τον ορίζοντά τους, πίστευαν πως η επιφάνεια της Γης είναι επίπεδη, έτσι κι εμείς πιστεύαμε πως το Σύμπαν δεν έχει ιστορία.
Τα επτά «Άγια Δισκοπότηρα» της Φυσικής
Επτά καίρια άλυτα ερωτήματα που κρατούν τους φυσικούς άγρυπνους τη νύχτα.
Το καναδικό Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Περίμετρος, που έχει δημιουργήσει από το 2000 ο οραματιστής ελληνικής καταγωγής επιχειρηματίας Μάικ Λαζαρίδης (δημιουργός της εταιρίας RIM που παράγει το κινητό Blackberry), έχει ήδη αποκτήσει παγκόσμια φήμη για την ικανότητά του να βρίσκεται στην επιστημονική πρωτοπορία και να προσελκύει τα καλύτερα «μυαλά» στα ερευνητικά προγράμματα του. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Στίβεν Χόκινγκ, μόλις παραιτήθηκε λόγω ηλικίας από την έδρα του στο Κέμπριτζ, άρχισε αμέσως τη συνεργασία του με το Perimeter Institute.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε μια δεκαήμερη εκδήλωση με τίτλο «Από τα Κβάντα στον Κόσμο», στο πλαίσιο της οποίας ζητήθηκε από ένα πάνελ κορυφαίων φυσικών του πλανήτη να απαντήσουν στο πρωτότυπο ερώτημα «Τι σας κρατάει άγρυπνους τα βράδια;». Ακολουθεί μια σύντομη παράθεση των απαντήσεων, όπως τα κατέγραψε το «New Scientist».
Το καναδικό Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Περίμετρος, που έχει δημιουργήσει από το 2000 ο οραματιστής ελληνικής καταγωγής επιχειρηματίας Μάικ Λαζαρίδης (δημιουργός της εταιρίας RIM που παράγει το κινητό Blackberry), έχει ήδη αποκτήσει παγκόσμια φήμη για την ικανότητά του να βρίσκεται στην επιστημονική πρωτοπορία και να προσελκύει τα καλύτερα «μυαλά» στα ερευνητικά προγράμματα του. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Στίβεν Χόκινγκ, μόλις παραιτήθηκε λόγω ηλικίας από την έδρα του στο Κέμπριτζ, άρχισε αμέσως τη συνεργασία του με το Perimeter Institute.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε μια δεκαήμερη εκδήλωση με τίτλο «Από τα Κβάντα στον Κόσμο», στο πλαίσιο της οποίας ζητήθηκε από ένα πάνελ κορυφαίων φυσικών του πλανήτη να απαντήσουν στο πρωτότυπο ερώτημα «Τι σας κρατάει άγρυπνους τα βράδια;». Ακολουθεί μια σύντομη παράθεση των απαντήσεων, όπως τα κατέγραψε το «New Scientist».
Τα πολλά πρόσωπα του χρόνου
Πως γεννήθηκε ο χρόνος
Stuart Clark
Τι είναι ο χρόνος; Το ερώτημα έχει απασχολήσει μερικά από τα μεγαλύτερα μυαλά – από τους αρχαίους φιλοσόφους ως τους επιστήμονες του Διαφωτισμού και ακόμη παραπέρα.
Παρ’ όλα αυτά, ύστερα από χιλιετίες στοχασμού και επιστημονικής προόδου η συναίνεση γύρω από τη φύση του χρόνου δεν έχει επιτευχθεί. «Μπορούμε να αναγνωρίσουμε τον χρόνο αλλά δεν τον καταλαβαίνουμε» λέει ο φιλόσοφος Τζούλιαν Μπάρμπουρ. «Είναι αξιοσημείωτο ότι υπάρχει τόσο μικρή συμφωνία σχετικά με το τι είναι ο χρόνος, ή ακόμη και σχετικά με το πώς πρέπει να διερευνήσουμε μια απάντηση σε αυτό».
Αυτό ίσως συμβαίνει επειδή η βαθιά κατανόηση του χρόνου αποδείχθηκε σχεδόν περιττή για την πρόοδό μας. Στη Φυσική, για παράδειγμα, οι νόμοι του Νεύτωνος για την κίνηση, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν και η Κβαντική Θεωρία δεν απαιτούν από εμάς να γνωρίζουμε τη φύση του χρόνου για να τις κάνουμε να λειτουργήσουν. Ακόμη και οι ωρολογοποιοί δεν χρειάζεται να καταλαβαίνουν τον χρόνο. Τα ρολόγια, παρ’ όλα αυτά, μας δίνουν μια ένδειξη ως προς το πού θα πρέπει να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας, επειδή ένα ρολόι χρειάζεται κάποιο είδος κινούμενου τμήματος για να εκτιμήσει την πάροδο του χρόνου. Αυτό μπορεί να είναι το τικ-τακ ενός εκκρουστήρα, οι παλμοί ενός κρυστάλλου χαλαζία ή η εκτόξευση ενός σωματιδίου από ένα ραδιενεργό άτομο – με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο θα πρέπει να υπάρχει κίνηση.
Stuart Clark
Τι είναι ο χρόνος; Το ερώτημα έχει απασχολήσει μερικά από τα μεγαλύτερα μυαλά – από τους αρχαίους φιλοσόφους ως τους επιστήμονες του Διαφωτισμού και ακόμη παραπέρα.
Παρ’ όλα αυτά, ύστερα από χιλιετίες στοχασμού και επιστημονικής προόδου η συναίνεση γύρω από τη φύση του χρόνου δεν έχει επιτευχθεί. «Μπορούμε να αναγνωρίσουμε τον χρόνο αλλά δεν τον καταλαβαίνουμε» λέει ο φιλόσοφος Τζούλιαν Μπάρμπουρ. «Είναι αξιοσημείωτο ότι υπάρχει τόσο μικρή συμφωνία σχετικά με το τι είναι ο χρόνος, ή ακόμη και σχετικά με το πώς πρέπει να διερευνήσουμε μια απάντηση σε αυτό».
Αυτό ίσως συμβαίνει επειδή η βαθιά κατανόηση του χρόνου αποδείχθηκε σχεδόν περιττή για την πρόοδό μας. Στη Φυσική, για παράδειγμα, οι νόμοι του Νεύτωνος για την κίνηση, η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν και η Κβαντική Θεωρία δεν απαιτούν από εμάς να γνωρίζουμε τη φύση του χρόνου για να τις κάνουμε να λειτουργήσουν. Ακόμη και οι ωρολογοποιοί δεν χρειάζεται να καταλαβαίνουν τον χρόνο. Τα ρολόγια, παρ’ όλα αυτά, μας δίνουν μια ένδειξη ως προς το πού θα πρέπει να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας, επειδή ένα ρολόι χρειάζεται κάποιο είδος κινούμενου τμήματος για να εκτιμήσει την πάροδο του χρόνου. Αυτό μπορεί να είναι το τικ-τακ ενός εκκρουστήρα, οι παλμοί ενός κρυστάλλου χαλαζία ή η εκτόξευση ενός σωματιδίου από ένα ραδιενεργό άτομο – με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο θα πρέπει να υπάρχει κίνηση.
Επιστήμη, Γνώση και 'Ανθρωπος
Γιώργος Π. Παύλος
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Οι Έλληνες καινοτομούν στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού καθ' όσον αναδεικνύουν το οντολογικό ερώτημα, χωρίς να το αναιρούν και να το μηδενίζουν, είτε στα όρια μιας πανθειστικής ή δυιστικής θεολογίας είτε στα όρια μιας χρησιμοθηρικής και κατ' ουσίαν ιδεοληπτικής και φαντασιοποιητικής αντικειμενοποίησης. Ήτοι το οντολογικό ερώτημα καθίσταται ο βαθύτερος πυρήνας της γνωσιολογίας αλλά και της ανθρωπολογίας και πολιτειολογίας ευρύτερα. Από την άποψη αυτή, η επιστήμη για τους Έλληνες αποκτά κυριολεκτική σημασία και κινείται σε πολλαπλά επίπεδα, ένα εκ των οποίων είναι και αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως θετική επιστήμη. Το ερώτημα λοιπόν περί της ύπαρξης, του είναι και του όντος είναι το καίριο ερώτημα και μέλημα της ανθρώπινης επιστήμης. Η απορία όμως και η αναζήτηση της αλήθειας των πραγμάτων και των όντων (αεί απορούμενον και αεί ζητούμενον τι εστί το ον), ταυτοχρόνως είναι η πηγή αλλά και ο στόχος της γνώσης. Τι είναι στην ουσία τους τα όντα; Τι είναι το ον και η ύπαρξη και το υπαρκτό; Τι είναι αυτό που βλέπω, αγγίζω, αισθάνομαι ή σκέπτομαι; Τι είναι η σκέψη ή η γνώση; Τα ερωτήματα αυτά συνιστούν την καρδιά της αρχαιοελληνικής οντολογίας και γνωσιολογίας.
Παρασκευή 24 Αυγούστου 2012
Ενας από τους σκληρότερους επικριτές των ΜΜΕ ( Νιλ Πόστμαν)
Και ξαφνικά μια συνέντευξη που πήρα πριν από δύο εβδομάδες στην Αθήνα έγινε εξαιρετικά επίκαιρη. Βέβαια θα πει κανείς ότι μια συνομιλία γύρω από την τηλεόραση σήμερα είναι πάντα επίκαιρη, ειδικώς όταν ο συνεντευξιαζόμενος είναι Αμερικανός και ένας από τους βασικότερους κριτές των μέσων μαζικής επικοινωνίας στην εποχή μας. Ο Νιλ Πόστμαν, λοιπόν, καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Πολιτισμού και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, συγγραφέας 18 βιβλίων με θέμα τα μίντια και την τεχνολογία, επισκέπτης καθηγητής στο Χάρβαρντ και κάτοχος πολλών διακρίσεων. Ενα λαμπρό μυαλό που δεν διστάζει να μιλήσει για τη νέα «δικτατορία των Μέσων», τους νέους τυράννους της τηλεόρασης, τους τηλεοπτικούς ηγέτες, τους τηλεοπτικούς παρουσιαστές και τις πολιτικές βλέψεις τους. Επίσης δεν «μασάει τα λόγια του» όταν μιλάει για τη δημοκρατία όπως εφαρμόζεται σήμερα στις ΗΠΑ αλλά και σε όλες τις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου μας, ούτε όταν μιλάει για τον διπολισμό, τον εξευτελισμό της δημοκρατίας, την αποχή των ψηφοφόρων από τις εκλογές λόγω της μονολιθικής πια επιλογής που έχουν: να διαλέξουν μεταξύ ενός ζάπλουτου Ρεπουμπλικανού και ενός βαθύπλουτου Δημοκρατικού υποψηφίου... Τέλος, υποστηρίζει ότι η νέα ιμπεριαλιστική υπερδύναμη είναι οι ΗΠΑ και ως κύριο όπλο κυριαρχία τους έχουν την αγγλική γλώσσα, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο! Μια μοναδική σκέψη που έρχεται να ξεμπερδέψει λίγο τη δημιουργηθείσα κατάσταση στη χώρα μας μεταξύ δημοσιογραφίας, τηλεόρασης και πολιτικής.
Έξωση.Του Γιώργου Πήττα
Ήρθε που λέτε, μία περίεργη εποχή στην ιστορία, κατά την οποία κρατικοί υπάλληλοι που κάποτε λέγονταν «Δικαστικοί Επιμελητές» μετονομάστηκαν σε «Εξόδιοι Επιμελητές».
Η δουλειά τους ήταν απλή- όπως και πρώτα άλλωστε.Ήταν, κατά κανόνα οι κομιστές του επίσημου κρατικού εγγράφου που ανήγγειλε την Συμφορά του Άλλου.
Όταν πια η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των αποφάσεων κατέληξε να είναι οι Εξώσεις, με τους αποδέκτες αμέσως μετά την επίδοση να αντιδρούν πέφτοντας από ταράτσες και βεράντες, το Σύστημα, έτσι ευέλικτο που είναι, φρόντισε να μετονομάσει την σχετική υπηρεσία στην οποία συγχωνεύθηκαν για λόγους οικονομίας και μνημονιακής προσαρμογής και αρκετοί άλλοι κλάδοι.
Απρόσωποι και διπρόσωποι πολιτικοί. Του Γιάννη Πανούση
Η απόφαση της ΔΗΜΑΡ για συμμετοχή στην Κυβέρνηση προκειμένου να δοθεί η μάχη του Ευρώ, δεν στερεί κανένα μέλος της από την κριτική στην εξουσία. Ιδού λοιπόν οι πρώτες διαπιστώσεις.
Οι υπουργοί «άνευ γνώμης» όσο πάει πληθαίνουν. Καθώς όλοι οι βουλευτές έχουν γίνει λίγο – πολύ «κυβερνητικοί», με την έννοια ότι θεωρούν ως αποκλειστικό τους στόχο να μπουν και να παραμείνουν εσαεί στην κυβέρνηση, είναι φυσικό ν’ αποφεύγουν τις τριβές που προκαλεί η διατύπωση άποψης. Ιδεολογικά αποστεωμένοι, πολιτικά φοβισμένοι, κοινωνικά αποξενωμένοι, οι υπουργοί «άνευ γνώμης» επιλέγουν συνειδητά το δρόμο των πολλαπλών και πολυεπίπεδων συμφωνιών (ή συμβιβασμών).
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)