Συγκεκριμένα, το κίνημα «Καταλάβατε» έχει εξαπλωθεί μεταξύ άλλων σε Σικάγο, Τορόντο, Όκλαντ, Λος Άντζελες, Βανκούβερ, Φοίνιξ, Νιου Χέβεν, Μαϊάμι, Μεξικό, Σαν Φρανσίσκο, Ρώμη, Σύνταγμα, Τόκυο, Στοκχόλμη, Ζυρίχη, Φραγκφούρτη, Βερολίνο, Σίντνεϊ, Χονγκ Κόνγκ, Μακάτι και συνεχίζει... φτάνοντας τις 951 πόλεις σε 82 χώρες μέχρι να φτάσει το «Καταλάβατε τα Πάντα». Και μάλιστα όχι με "κινητοποιήσεις-υποδείγματα", αλλά συγκεντρωμένους στους δρόμους χιλιάδες ανθρώπους που δεν είχαν ξανασυναντηθεί ούτε είχαν κατέβει ποτέ στους δρόμους.
Μέχρι και «Καταλάβατε το Όραντζ Κάουντι» έχει δημιουργηθεί. Πρόκειται για πανάκριβη περιοχή της Καλιφόρνιας, στον τρόπο ζωής της οποίας έχουν αφιερωθεί δύο αμερικάνικα σήριαλ και κάμποσα ριάλιτι... αποδεικνύοντας πως ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός.
Ποιος είναι ο κοινός παρονομαστής όλων αυτών των κινητοποιήσεων πέρα από τη μαζικότητά τους; Η «Αραβική Άνοιξη» πυροδότησε σειρά γεγονότων και κινητοποιήσεων που αποδεικνύουν τις τεράστιες πολιτικές δυνατότητες που αναπτύσσονται όταν οι άνθρωποι δίνουν μαζικά το "παρών" ακόμη και σε κράτη που τα "σκιάζει η φοβέρα". Πρόκειται σαφώς για κινητοποιήσεις των οποίων η δημογραφική σύνθεση είναι κοινή: δηλαδή νέοι άνθρωποι που μέσω των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης συσπειρώθηκαν και βγήκαν ακηδεμόνευτα στους δρόμους. Δεν πρόκειται για τυπικές κινητοποιήσεις της αριστεράς ή των συνδικάτων. Κοινή είναι επίσης σε όλες τις περιπτώσεις η αγανάκτηση, ακόμη κι αν αυτή αρθρώνεται μέσα από διαφορετικά κοινωνικο-πολιτικά αιτήματα. Η αγανάκτηση και η μαζικότητα μπορούν δυνητικά να λειτουργήσουν ως η συγκολλητική ουσία που προσανατολίζει όλα αυτά τα κινήματα για τη δημιουργία μιας νέας τάξης πραγμάτων.
Αφετηρία: "Aραβική Άνοιξη" ή το τέλος του φόβου
Κανείς δεν περίμενε πως η αυτοπυρπόληση του Μοχάμεντ Μπουαζίζι μπροστά από το δημαρχείο της πόλης Σιντί Μπουζίντ -του 26χρονου Τυνήσιου απόφοιτου Πανεπιστημίου που αναγκαζόταν να πουλάει φρούτα για να ζήσει την οικογένειά του- σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την ανεργία θα πυροδοτούσε ένα ντόμινο κινητοποιήσεων που κατέληξε σε επανάσταση κατά της σιδερένιας γροθιάς του καθεστώτος του Μπεν Άλι. Η από αέρος αποχώρηση του πάλαι ποτέ ισχυρού άνδρα της χώρας, προέδρου Μπεν Άλι, έγινε σύνθημα σε όλο τον αραβικό κόσμο, απευθυνόμενο στον εκάστοτε ηγέτη. Οι μνήμες της Αργεντινής, προφανείς...
Αντίστοιχα, στις αρχές Ιανουαρίου, Αιγύπτιοι ακτιβιστές ξεκίνησαν εκστρατεία μέσω Ίντερνετ καλώντας τον κόσμο να βγει στον δρόμο ώστε να δώσει τέλος στην 30ετή διακυβέρνηση του Χόσνι Μουμπάρακ. Ένα ραπ τραγούδι δίνει τον ρυθμό, ο τραγουδιστής συλλαμβάνεται, οι μπλόγκερς επίσης, αλλά ο κόσμος έχουν ήδη ξεχυθεί κατά χιλιάδες στους δρόμους. Οι μέρες βαφτίστηκαν «Μέρες Οργής», ο κόσμος κατασκήνωσε στην Πλατεία Ταχρίρ και στις 11 Φεβρουαρίου ο Χόσνι Μουμπάρακ αποχώρησε. Και στις δύο περιπτώσεις η σφοδρή καταστολή στοίχισε τη ζωή σε εκατοντάδες πολίτες. Τα αιτήματα και στις δύο περιπτώσεις κοινά, πολιτικές ελευθερίες, τέλος στην κυβερνητική διαφθορά, αξιοπρέπεια, θέσεις εργασίες. Η «Αραβική Άνοιξη» σήμανε το τέλος του φόβου, απέδειξε πως υπάρχει εναλλακτική και ενέπνευσε νέους και νέες σε όλο τον κόσμο υπό την προϋπόθεση πως η επαναστατική διαδικασία θα συνεχιστεί, ο λαός θα είναι σε εγρήγορση και δεν θα "αναθέσει" στον στρατό να έρθει στα πράγματα.
Ορόσημα: Οι Αγανακτισμένοι της Ευρώπης
Όλα ξεκίνησαν στις 16 Μαΐου φέτος από τη Μαδρίτη και σε όλη την υπόλοιπη χώρα μέσω Διαδικτύου. Η εξέλιξη αυτή εξέπληξε μόνον όσους παραγνωρίζουν πως η Ισπανία, εκτός από το ποδόσφαιρο, είναι και πρωταθλήτρια στην ανεργία. Κυβέρνηση, αστυνομία και ΜΜΕ πιάστηκαν στον ύπνο, αφού οι νέοι χρησιμοποιούσαν το Διαδίκτυο για να επικοινωνήσουν αδιαμεσολάβητα - χωρίς να περάσουν μέσω των καναλιών πολιτικών νεολαιών ή συνδικάτων. Τα νέα εξαπλώθηκαν άμεσα, τα ΜΜΕ αρχικά δυσκολεύτηκαν να παρακολουθήσουν. Κεντρικό σύνθημα έγινε το «Πραγματική Δημοκρατία Τώρα!» (Democracia Real Ya!) και το «Δεν είμαστε εμπόρευμα στα χέρια πολιτικών και τραπεζιτών» να ακολουθεί. Οι κινητοποιήσεις μαζικοποιήθηκαν άμεσα, δημιουργήθηκαν οι γενικές συνελεύσεις με αυστηρά οριζόντια δομή, οι αποφάσεις παίρνονταν αμεσοδημοκρατικά, οι νέοι κατασκήνωναν στις πλατείες. Προσωπικότητες εκδήλωναν τη στήριξή τους, όπως ο έγκριτος οικονομολόγος Χοσέ Λουίς Σανπέδρο.
Πρώτη τους ενέργεια ήταν να οργανώσουν καμπάνια κατά της ψήφισης του Νόμου Sinde, που επιτρέπει την κρατική λογοκρισία του Διαδικτύου. Στις 27 Ιουλίου η αστυνομία επιτέθηκε στους ειρηνικούς Indignados, καθώς είχε εντολή να «καθαρίσει την πλατεία». Οι αστυνομικοί με δακρυγόνα, βομβίδες κρότου - λάμψης, αλλά και πιάνοντας τις ειρηνικές διαδηλώτριες από τα μαλλιά, κατάφεραν να αδειάσουν την πλατεία. Το ίδιο έγινε και στις υπόλοιπες πλατείες της χώρας. Λίγη ώρα μετά, αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο το μήνυμα «Ευτυχώς ξέρουμε τον δρόμο για να επιστρέψουμε». Μετά από λίγες ημέρες επέστρεψαν, ωστόσο δεν κατάφεραν να ανακόψουν τη νικηφόρα πορεία του συντηρητικότατου Λαϊκού Κόμματος. Είχαν κάνει όμως την αρχή...
Occupy: H ανατροπή του "99%"
Στα τέλη Σεπτεμβρίου μια χούφτα νέοι ξεκίνησε να μαζεύετε έξω από το προπύργιο του καπιταλισμού, το χρηματιστήριο της Wall Street. Τα ΜΜΕ δεν τους πήραν στα σοβαρά, όταν όμως οι νέοι έγιναν εκατοντάδες, ακόμη και οι "New York Times" αναγνώρισαν πως το σύνθημά τους «Είμαστε το 99%» είναι «σαφές, με συγκεκριμένες πολιτικές επιταγές». Πλέον το κίνημα θεωρείται ο αντίποδας του συντηρητικού Tea Party και αποτελεί τη σημαντικότερη κινητοποίηση στη χώρα μετά τις εξεγέρσεις του 1968. Η διαμαρτυρία τους διαδόθηκε ευρέως, κέρδισε τη στήριξη των συνδικάτων, απλώθηκε εκτός Νέας Υόρκης, στηρίζεται από παγκοσμίου βεληνεκούς προσωπικότητες όπως ο Σλάβοϊ Ζίζεκ, η Ναόμι Κλάιν και πολλοί άλλοι.
Τι ζητά το κίνημα; Δικαιοσύνη. Να δοθεί τέλος στην τεράστια ανισότητα, τη δίχως τέλος εκμετάλλευση των λαών από το 1%. Καταλαμβάνουν τα οικονομικά κέντρα, για όλα όσα αυτά συμβολίζουν, γιατί εκεί δεν υπάρχει άλλη αξία πέρα από το κέρδος.
Το αντίστοιχο βρετανικό κίνημα αποτελεί άμεση αντανάκλαση του αμερικανικού, με την έννοια ότι δεν τροφοδοτήθηκε από τις ευρωπαϊκές, αλλά από τις υπερατλαντικές πλατείες. Ωστόσο υφίσταται και σύνδεση με το φοιτητικό κίνημα του 2010, νεολαιίστικου χαρακτήρα. Η "Guardian" μάλιστα κάνει λόγο για ανθρώπους που δεν είχαν ξαναβγεί στους δρόμους. Το «Καταλάβατε το Λονδίνο» αντιστρατεύεται τις περικοπές των δημοσίων δαπανών, εκφράζει την αγωνία για το μέλλον, τάσσεται κατά του χρηματοπιστωτικού συστήματος, όπως και το αμερικανικό αδερφάκι του. Όπως οι Αγανακτισμένοι, έτσι και τα κινήματα "Occupy" πηγάζουν από τις αραβικές πλατείες, προσανατολίζονται όμως στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, αποκτώντας ουσιαστικά πολιτικο-οικονομικό χαρακτήρα.
Η "Αραβική Άνοιξη" δεν πέτυχε μόνο την ανατροπή διεφθαρμένων και απολυταρχικών καθεστώτων, απέδειξε τη δύναμη των συλλογικοτήτων, έστω κι αν δεν ακολουθούν τις παραδοσιακές οργανωτικές δομές. Αυτό που παρακολουθούμε σήμερα να απλώνεται σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι επαναστατικό, εξεγερσιακό. Άνθρωποι που μέχρι πρότινος δεν πήγαιναν καν να ψηφίσουν, βγαίνουν στους δρόμους διαδηλώνοντας. Το εφικτό και το ανέφικτο αλλάζουν δεδομένα.
Τώρα πια, η θατσερική ρήση "Δεν υπάρχει εναλλακτική" (γνωστή με τα αρχικά TINA, There is no Alternative), που χρησιμοποιείται από τους ηγέτες όλου του κόσμου, αναιρέθηκε στην πράξη κάνοντας πιο επίκαιρο από ποτέ το σύνθημα του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ, "ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός", που πριν από δέκα χρόνια έμοιαζε ανέφικτο. Παράλληλα οι πάντες αναγνωρίζουν ότι η ραγδαία εξάπλωση του κινήματος "Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ" οφείλεται στο γεγονός ότι αγγίζει την ουσία της σημερινής κοινωνικής κατάστασης: τη ραγδαία αύξηση των ανισοτήτων. Ένα θέμα που αφορά το σύνολο των αναπτυγμένων χωρών. Εξ ου και η επιτυχία του...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου