Το μόνο βέβαιο είναι πως τα δύσκολα είναι μπροστά. Από 'κεί και πέρα όλα είναι αβέβαια.
Ο πρώτος και κύριος παράγων αβεβαιότητας είναι ο εξωγενής. Ουδείς δύναται να προβλέψει με ασφάλεια σε ποιες αποφάσεις θα καταλήξει η Γερμανία, ο κεντρικός παίκτης του ευρωπαϊκού δράματος, και ποια θα είναι η γενικότερη διεθνής συγκυρία (ενδεχόμενη νέα φάση ύφεσης, εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και το Ιράν, τιμές τροφίμων).
Βασικά ορόσημα είναι οι αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου και σε δεύτερη φάση οι γερμανικές εκλογές του χρόνου. Η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να επηρεάσει αυτές τις εξελίξεις. Το βέβαιο είναι πάντως πως αυτά που κάνει, δηλαδή η μνημονιακή πολιτική, αδυνατίζουν τη θέση και τις αντοχές της χώρας και της στερούν προοπτικές και εναλλακτικές.
Ο δεύτερος παράγων αβεβαιότητας είναι η κατάσταση στην οποία θα βρίσκεται η κοινωνία το φθινόπωρο. Ο συνδυασμός της συνεχιζόμενης ύφεσης, της επιβολής νέων μέτρων, της περαιτέρω απίσχνασης του κράτους πρόνοιας επί εδάφους μιας ήδη τρωθείσας κοινωνικής συνοχής και αντοχής δεν ξέρουμε σε τι αποτελέσματα μπορεί να οδηγήσει και ήδη οι ενδείξεις είναι πως βαδίζουμε προς μία γεωμετρικής κλίμακας κατάσταση, που μπορεί να προσλάβει χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης.
Ο τρίτος παράγων αβεβαιότητας είναι η πολιτική αντίδραση της κοινωνίας, οι κατευθύνσεις και οι αντοχές των πολιτικών δυνάμεων. Δεν είναι τυχαίο ότι η τρικομματική κυβέρνηση δυσκολεύεται να καταλήξει και να ανακοινώσει τα νέα μέτρα. Τα περιθώρια εκμετάλλευσης του κοινωνικού αυτοματισμού μειώνονται, το ίδιο και οι προνομιακές συμμαχίες με κοινωνικές κατηγορίες.
Το εκλογικό μπλοκ του φόβου μεταπηδά στη φάση της απόγνωσης. Η στοχοποίηση των μεταναστών και η φρικιαστική άμιλλα Ν.Δ., μνημονιακών ΜΜΕ και Χρυσής Αυγής δεν μπορεί μεν να συγκροτήσει γενική πολιτικοκοινωνική ατζέντα, αλλά μετακινεί περισσότερο δεξιά, απ' όσο είναι χρήσιμο στο σύστημα, τον πολιτικό άξονα. Η ενδεχόμενη ανάδειξη της Χ.Α. σε υπολογίσιμο πολιτικό παίκτη θα απέκλειε την ομαλή και συντεταγμένη λειτουργία της χώρας στο ίδιο το ευρωσύστημα υπονομεύοντας τον ονομαστικό στόχο της μνημονιακής σταυροφορίας: "Να παραμείνουμε στην Ευρώπη".
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο τελευταίος παράγων αβεβαιότητας. Εκ των πραγμάτων, το εκλογικό του ποσοστό, η απαξίωση των πολιτικών του αντιπάλων, ο χώρος που του έχει αφήσει το μνημονιακό μπλοκ σε συνδυασμό με τον θεσμικό του ρόλο, αυτόν της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δημιουργούν μια δυνητικά θετική προσδοκία. Ωστόσο ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% δεν είναι δύναμη με πενταπλάσια και κάτι ισχύ σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ του 4%.
Δεν υπάρχει κάποιος αυτοματισμός που να εγγυάται ότι ο Σεπτέμβριος θα φέρει μαζί του πλατείες και αγανακτισμένους, απεργιακές κινητοποιήσεις και αυθόρμητες εκδηλώσεις λαϊκής οργής. Ακόμα δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι η επανάληψη των γνωστών μορφών ενεργοποίησης του λαϊκού παράγοντα δεν θα αποδεικνυόταν ατελέσφορη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να αναζητήσει και να προωθήσει ένα συνολικό σχέδιο αντιπαράθεσης, όχι μόνον με τις μνημονιακές δυνάμεις, αλλά και με τη μνημονιακή πραγματικότητα και τις ιδιαίτερες απαιτήσεις της συγκυρίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% καλείται να λειτουργήσει ενοποιητικά και προωθητικά σε μια κοινωνία που έχει υποστεί τρία χρόνια Μνημόνιο και έχει δώσει τρία χρόνια σκληρές μάχες. Έχει σκληραγωγηθεί, αλλά έχει απολέσει την ικμάδα της και την ελπίδα της.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, αν διαταχθεί κατάλληλα και δεν περιοριστεί στο κοστούμι της αξιωματικής αντιπολίτευσης του σημερινού πολιτικού σκηνικού, διαθέτει πλέον το κρίσιμο μέγεθος να ταρακουνήσει την κοινωνία, να τη στρατεύσει σε έναν αγώνα, αρκεί αυτός να έχει ορατή και απτή προοπτική.
Ο πρώτος και κύριος παράγων αβεβαιότητας είναι ο εξωγενής. Ουδείς δύναται να προβλέψει με ασφάλεια σε ποιες αποφάσεις θα καταλήξει η Γερμανία, ο κεντρικός παίκτης του ευρωπαϊκού δράματος, και ποια θα είναι η γενικότερη διεθνής συγκυρία (ενδεχόμενη νέα φάση ύφεσης, εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και το Ιράν, τιμές τροφίμων).
Βασικά ορόσημα είναι οι αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου και σε δεύτερη φάση οι γερμανικές εκλογές του χρόνου. Η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να επηρεάσει αυτές τις εξελίξεις. Το βέβαιο είναι πάντως πως αυτά που κάνει, δηλαδή η μνημονιακή πολιτική, αδυνατίζουν τη θέση και τις αντοχές της χώρας και της στερούν προοπτικές και εναλλακτικές.
Ο δεύτερος παράγων αβεβαιότητας είναι η κατάσταση στην οποία θα βρίσκεται η κοινωνία το φθινόπωρο. Ο συνδυασμός της συνεχιζόμενης ύφεσης, της επιβολής νέων μέτρων, της περαιτέρω απίσχνασης του κράτους πρόνοιας επί εδάφους μιας ήδη τρωθείσας κοινωνικής συνοχής και αντοχής δεν ξέρουμε σε τι αποτελέσματα μπορεί να οδηγήσει και ήδη οι ενδείξεις είναι πως βαδίζουμε προς μία γεωμετρικής κλίμακας κατάσταση, που μπορεί να προσλάβει χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης.
Ο τρίτος παράγων αβεβαιότητας είναι η πολιτική αντίδραση της κοινωνίας, οι κατευθύνσεις και οι αντοχές των πολιτικών δυνάμεων. Δεν είναι τυχαίο ότι η τρικομματική κυβέρνηση δυσκολεύεται να καταλήξει και να ανακοινώσει τα νέα μέτρα. Τα περιθώρια εκμετάλλευσης του κοινωνικού αυτοματισμού μειώνονται, το ίδιο και οι προνομιακές συμμαχίες με κοινωνικές κατηγορίες.
Το εκλογικό μπλοκ του φόβου μεταπηδά στη φάση της απόγνωσης. Η στοχοποίηση των μεταναστών και η φρικιαστική άμιλλα Ν.Δ., μνημονιακών ΜΜΕ και Χρυσής Αυγής δεν μπορεί μεν να συγκροτήσει γενική πολιτικοκοινωνική ατζέντα, αλλά μετακινεί περισσότερο δεξιά, απ' όσο είναι χρήσιμο στο σύστημα, τον πολιτικό άξονα. Η ενδεχόμενη ανάδειξη της Χ.Α. σε υπολογίσιμο πολιτικό παίκτη θα απέκλειε την ομαλή και συντεταγμένη λειτουργία της χώρας στο ίδιο το ευρωσύστημα υπονομεύοντας τον ονομαστικό στόχο της μνημονιακής σταυροφορίας: "Να παραμείνουμε στην Ευρώπη".
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο τελευταίος παράγων αβεβαιότητας. Εκ των πραγμάτων, το εκλογικό του ποσοστό, η απαξίωση των πολιτικών του αντιπάλων, ο χώρος που του έχει αφήσει το μνημονιακό μπλοκ σε συνδυασμό με τον θεσμικό του ρόλο, αυτόν της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δημιουργούν μια δυνητικά θετική προσδοκία. Ωστόσο ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% δεν είναι δύναμη με πενταπλάσια και κάτι ισχύ σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ του 4%.
Δεν υπάρχει κάποιος αυτοματισμός που να εγγυάται ότι ο Σεπτέμβριος θα φέρει μαζί του πλατείες και αγανακτισμένους, απεργιακές κινητοποιήσεις και αυθόρμητες εκδηλώσεις λαϊκής οργής. Ακόμα δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι η επανάληψη των γνωστών μορφών ενεργοποίησης του λαϊκού παράγοντα δεν θα αποδεικνυόταν ατελέσφορη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να αναζητήσει και να προωθήσει ένα συνολικό σχέδιο αντιπαράθεσης, όχι μόνον με τις μνημονιακές δυνάμεις, αλλά και με τη μνημονιακή πραγματικότητα και τις ιδιαίτερες απαιτήσεις της συγκυρίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% καλείται να λειτουργήσει ενοποιητικά και προωθητικά σε μια κοινωνία που έχει υποστεί τρία χρόνια Μνημόνιο και έχει δώσει τρία χρόνια σκληρές μάχες. Έχει σκληραγωγηθεί, αλλά έχει απολέσει την ικμάδα της και την ελπίδα της.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, αν διαταχθεί κατάλληλα και δεν περιοριστεί στο κοστούμι της αξιωματικής αντιπολίτευσης του σημερινού πολιτικού σκηνικού, διαθέτει πλέον το κρίσιμο μέγεθος να ταρακουνήσει την κοινωνία, να τη στρατεύσει σε έναν αγώνα, αρκεί αυτός να έχει ορατή και απτή προοπτική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου