Σε προηγούμενα άρθρα μας δείξαμε ότι από τη λειτουργία της Ευρωζώνης έχουν ωφεληθεί τα βόρεια κράτη-πρώτα μέλη της τόσο στο εμπορικό τους ισοζύγιο όσο και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (αυξάνοντας τα πλεονάσματά τους) εις βάρος των νότιων κρατών-πρώτων μελών της (αυξάνοντας τα ελλείμματά τους).
Εκτός, όμως, από τη μεγάλη ανισοκατανομή των ωφελειών στα ισοζύγια εξωτερικών συναλλαγών, η λειτουργία της Ευρωζώνης αύξησε και την ανισότητα στο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ των 12 κρατών-πρώτων μελών της και μείωσε τα τελευταία χρόνια τη συνοχή τους, δηλαδή αύξησε την ανισότητα στο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ του συνόλου του πληθυσμού τους. Τις δύο αυτές εξελίξεις εξετάζουμε στο άρθρο αυτό.
Χρησιμοποιώντας τα σχετικά στοιχεία από τη βάση δεδομένων της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε., της Eurostat, δίνουμε στον Πίνακα που ακολουθεί το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ των 12 κρατών-πρώτων μελών της Ευρωζώνης με το σύνολό τους (Ε.Ζ.12)=100 για τα έτη 2001-2011. Στην τελευταία στήλη του Πίνακα δίνεται η διακύμανσή του για το κάθε κράτος - μέλος. Στην προτελευταία γραμμή του Πίνακα δίνεται ο δείκτης ανισότητας του κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ με της Ε.Ζ.12=100 των 12 κρατών - μελών και στην τελευταία ο δείκτης συνοχής τους.
Από την τελευταία στήλη του Πίνακα φαίνεται ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές στη διακύμανση του κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ με την Ε.Ζ.12=100 ανάμεσα στα 12 κράτη-πρώτα μέλη της Ευρωζώνης. Η μεγαλύτερη διακύμανση σημειώθηκε στο Λουξεμβούργο και ακολουθούν η Ιταλία και η Ελλάδα και η μικρότερη στην Πορτογαλία και ακολουθούν το Βέλγιο και η Ολλανδία.
Από την προτελευταία γραμμή του Πίνακα φαίνεται ότι ο δείκτης ανισότητας του κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ με την Ε.Ζ.12=100 αυξανόταν συνεχώς μέχρι το 2008. Το 2009 σημειώθηκε μια κάμψη του δείκτη - εξαιτίας της διεθνούς οικονομικής κρίσης, η οποία προκάλεσε μείωση του κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ με την Ε.Ζ.=12 σε 7 από τα 12 κράτη. Στη συνέχεια ο δείκτης αυξήθηκε και το 2011 έφτασε περίπου στο επίπεδο του 2008. Η αύξηση της ανισότητας είναι συνέπεια της άνισης κατανομής (υπέρ των βόρειων και εις βάρος των νότιων κρατών - μελών) των ωφελειών από τη λειτουργία της Ευρωζώνης.
Από την τελευταία γραμμή του Πίνακα φαίνεται ότι ο δείκτης συνοχής των 12 κρατών αυξήθηκε, δηλαδή σημειώθηκε μικρή βελτίωση της συνοχής τους, τα έτη 2002 και 2003, στη συνέχεια ο δείκτης αρχίζει να μειώνεται, δηλαδή να μειώνεται η συνοχή τους, μέχρι το 2007, για να βελτιωθεί τα δύο επόμενα χρόνια. Το 2010 και 2011, όμως, ο δείκτης μειώνεται κάθετα εξαιτίας της εφαρμογής των Μνημονίων στα 3 κράτη και της πολιτικής λιτότητας στα υπόλοιπα 9. Η μείωση της συνοχής των κρατών αυτών έπεσε το 2011 σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο από εκείνο στο οποίο βρισκόταν το 2001!, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι το χάσμα σε ό,τι αφορά το βιοτικό επίπεδο των λαών των κρατών - μελών της Ευρωζώνης -χάσμα το οποίο υπήρχε και πριν από τη λειτουργία της- αυξήθηκε απότομα τα δύο τελευταία χρόνια.
Η διαχρονική εξέλιξη των δεικτών ανισότητας και συνοχής των 12 κρατών-πρώτων μελών της Ευρωζώνης την περίοδο 2001-2001 φαίνεται ανάγλυφα στο ακόλουθο Διάγραμμα.
Είναι προφανές ότι για όσο διάστημα θα συνεχιστεί η πολιτική που έχει επιβάλει η Γερμανία στην Ευρωζώνη, η ανισότητα στο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ των κρατών-μελών της θα αυξάνεται και η συνοχή τους θα μειώνεται. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να συνεχιστεί χωρίς να σημειωθούν κοινωνικές εκρήξεις στα κράτη τα οποία υφίστανται τις συνέπειες της πολιτικής αυτής, με συνέπειες που μπορεί να κλονίσουν ανεπανόρθωτα το ελλιπές οικοδόμημα του κοινού νομίσματος. Ελλιπές, όπως έχουμε τονίσει σε προηγούμενα άρθρα μας, τόσο εξαιτίας της απαγόρευσης δανεισμού των κρατών απευθείας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όσο και από τη μη δημιουργία ενός κοινού προϋπολογισμού ύψους ως ποσοστού του ΑΕΠ ικανού να αναδιανέμει τα οφέλη από τη λειτουργία της Ευρωζώνης στα μέλη της.
Στο θέμα αυτό αναφέρεται και το Μανιφέστο των Χάμπερμας, Μπόφινγκερ και Ρίμελιν (βλέπε «Αυγή» της 19.8.12), οι οποίοι προτείνουν:
«Τη θεσμική θωράκιση μιας συλλογικής δημοσιονομικής, οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής στο πλαίσιο της Ευρωζώνης….», στην οποία, ανάμεσα στα άλλα, θα προβλέπεται «εφαρμογή πολιτικών με αναδιανεμητικά αποτελέσματα διασυνοριακώς» (βλέπε «Καθημερινή» της 19.8.12 το πλήρες κείμενο του Μανιφέστου).
__________
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου