Αρκετοί έμπειροι διεθνείς αναλυτές υποστηρίζουν ότι, όπως πριν από την κάθαρση έχουμε την κορύφωση του δράματος, έτσι και η οικονομική κρίση στην Ευρώπη θα κορυφωθεί στο έπακρο πριν από τη δρομολόγηση κοινώς αποδεκτών διαδικασιών επίλυσης των προβλημάτων της και εξόδου από τα δημοσιονομικά αδιέξοδα των κρατών-μελών. Ηδη τις τελευταίες ημέρες η συστημική κρίση που μέσω της Πορτογαλίας μπήκε στην Ιβηρική Χερσόνησο χτύπησε και την Ισπανία, την 4η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη της Ε.Ε. Τέσσερα κράτη-μέλη, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ελλάδα και τώρα Ισπανία, έχουν χτυπηθεί από τον ιό του χρέους και οι οικονομίες τους δοκιμάζονται σκληρά.
Ο άξονας Βερολίνου - Παρισιού των παλιών καλών ημερών Μέρκελ - Σαρκοζί δεν υφίσταται πλέον και ο νέος Γάλλος Πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, μετά από μια εντυπωσιακή είσοδο στο διεθνές σκηνικό, σιωπά ανασυντάσσοντας τις δυνάμεις του εν όψει των κρίσιμων συναντήσεων που θα γίνουν τις προσεχείς ημέρες. Στον Νότο ο Ιταλός τεχνοκράτης πρωθυπουργός Μάριο Μόντι, ο οποίος ανοιχτά πλέον επιδιώκει την παγίωση της παρουσίας του στο πολιτικό σκηνικό της χώρας του, φτιάχνει συμμαχίες με Γαλλία και Βρετανία, προκειμένου να πιέσει τη Γερμανία σε υποχώρηση από τις αρχικές αυστηρές θέσεις της περί δημοσιονομικής καθαρότητας, ευταξίας και κύκλου τιμωρημένων απείθαρχων χωρών υπό επιτροπεία.
Η Γερμανία της κ. Μέρκελ όντως εμφανίζεται απομονωμένη και σε αμηχανία, ωστόσο δεν παύει να κρατά στα χέρια της τον έλεγχο των περισσοτέρων ευρωπαϊκών οργανισμών και ινστιτούτων. Κάποιοι διαβλέπουν μερική υπαναχώρηση της καγκελαρίου στο ζήτημα της επαναγοράς μέρους του χρέους της Ευρωζώνης από ένα κοινό ευρωπαϊκό Ταμείο, αν και κάτι τέτοιο επιχειρείται πάλι να μη φορτωθεί στις πλάτες των φορολογουμένων της Ευρώπης. Δύσκολο και το τελευταίο…
Τηλεφωνική επικοινωνία Ομπάμα - Κάμερον
Μια πρώτη εικόνα για το προς τα πού γέρνει η πλάστιγγα των εξελίξεων ίσως να έχουμε στο Μεξικό, στη νέα Σύνοδο των G20, την επομένη και μεθεπομένη των ελληνικών εκλογών, στις 18 και 19 Ιουνίου. Θα προηγηθεί της συνάντησης των «4» που συγκαλεί ο Μάριο Μόντι στη Ρώμη (Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία και Ιταλία) πριν από τη Σύνοδο Κορυφής στις 27 και 28 Ιουνίου, και πιστεύεται ότι θα λειτουργήσει υποβοηθητικά στην όλη προσπάθεια μετακίνησης της Γερμανίας από τις θέσεις της. Οι ΗΠΑ, πάντως, εξακολουθούν να ευελπιστούν σε γρήγορη δράση από τους Ευρωπαίους ηγέτες. Πριν μιλήσει άλλωστε με τον Βρετανό πρωθυπουργό και συμφωνήσει στην αναγκαιότητα της άμεσης επίλυσης του προβλήματος και της κοινής συνδρομής τους προς αυτή την κατεύθυνση, ο Αμερικανός Πρόεδρος, σε άλλη τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τη Γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι, συμφώνησε πως πρέπει να γίνουν περισσότερα για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομίας και της ανάπτυξης και πίεσε προς αυτή την κατεύθυνση το Βερολίνο. «Οι τρεις ηγέτες συμφώνησαν στην ανάγκη να γίνουν βήματα για να ενδυναμωθεί η ανθεκτικότητα της Ευρωζώνης καθώς και για την ανάπτυξη στην Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως, ενώ επίσης συμφώνησαν να είναι σε επαφή» ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.
Η Ισπανία πιέζει…
Η ένταση της κρίσης στην Ισπανία, της οποίας μια κατάρρευση θα έχει δεκάδες φορές πολλαπλάσια επίπτωση από οποιαδήποτε πτώχευση της Ελλάδας, θα ασκήσει πολλαπλάσια μεγαλύτερες πιέσεις προς την ΕΚΤ και τη Γερμανία, ώστε θα βρεθούν τρόποι παρέμβασης, κάτι στο οποίο φαίνεται να αντιστέκονται και οι δύο πλευρές. Η ΕΚΤ έχει μέχρι στιγμής ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να παρέμβει, ενώ το Βερολίνο έχει διαμηνύσει ότι έγκειται στην ίδια τη Μαδρίτη να αποφασίσει εάν θα προσφύγει σε βοήθεια, στο πρότυπο της Ελλάδος. Ο Ισπανός πρωθυπουργός πιέζει και αυτός από την πλευρά του για να υπάρξει ένα απευθείας ευρωπαϊκό σχέδιο διάσωσης των ισπανικών τραπεζών με την ηθική υποστήριξη της Ε.Ε., κάτι το οποίο βρίσκει και πάλι αντίθετη τη Γερμανία. «H Ευρώπη πρέπει να βοηθήσει στα προβλήματα ρευστότητας» δήλωσε ο κ. Ραχόι, χαρακτηρίζοντας εξαιρετικά δύσκολη την κατάσταση στην Ισπανία και επαναλαμβάνοντας το αίτημα για έκδοση κοινών ευρωομολόγων. Η Ισπανία «τρέμει» μπροστά στην προοπτική να προσφύγει σε πρόγραμμα διάσωσης από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ, όπως έπραξε ατυχέστατα η Ελλάδα επί κυβερνήσεως Γ. Παπανδρέου τον Μάιο του 2010, γι’ αυτό και πιέζει με κάθε τρόπο για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού που θα επέτρεπε την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της και τη δημιουργία μιας μεγαλύτερης τραπεζικής ένωσης.
…η Γερμανία υπαναχωρεί;
Την ίδια στιγμή, εμφανίζεται να εξασθενεί η αντίθεση της γερμανικής κυβέρνησης στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ταμείου για την εξαγορά χρέους των χωρών της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, το οποίο επικαλείται δύο συνεργάτες της Γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ, υπάρχει κάποια… κίνηση στη γερμανική κυβέρνηση προς την πρόταση για ένα ταμείο εξαγοράς του χρέους. Σύμφωνα με πληροφορίες, σήμερα υπάρχει μεγαλύτερο περιθώριο για την αποδοχή του Ταμείου στη Γερμανία, αν αντί για «την κοινή υποχρέωση αρκετών» προβλεφθεί η «υποχρέωση αρκετών», ώστε να περιορισθεί η μελλοντική επίπτωση στις χώρες, σε μια κλίμακα που θα βασίζεται στο μέγεθος των οικονομιών τους. Ενδιαφέρον μάλιστα παρουσιάζει και η άποψη του Κουρτ Λάουκ, πρώην βουλευτή και επικεφαλής μιας επιχειρηματικής ομάδας στη Χριστιανοδημοκρατική Ενωση (CDU), το κόμμα της κ. Μέρκελ, ο οποίος δήλωσε ότι θα υποστηρίξει τη συγκέντρωση του χρέους με μια περίοδο αποπληρωμής 50 ετών! «Οι υποχρεώσεις της Γερμανίας από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν πληρώθηκαν για σχεδόν έναν αιώνα» δήλωσε ο ίδιος, προσθέτοντας: «Πρέπει να βρούμε κάτι ισοδύναμο για το ευρωπαϊκό χρέος». Ο Λάουκ θεωρεί ότι η γερμανική κυβέρνηση πρέπει να συμφωνήσει σε μια ρύθμιση καταμερισμού του χρέους για να σωθεί το ευρώ. «Η γερμανική κυβέρνηση θα κινηθεί πριν η Ευρωπαϊκή Νομισματική Ενωση χτυπήσει στον τοίχο» δήλωσε. Η συνάντηση του Μάριο Μόντι με τον Φρανσουά Ολάντ στις 14 Ιουνίου, στη Ρώμη, λίγες ημέρες πριν από τις γαλλικές αλλά και τις ελληνικές βουλευτικές εκλογές, θα συμβάλει στην αύξηση της πίεσης προς το Βερολίνο και θα επιβεβαιώσει την ύπαρξη ισχυρότατου άξονα που ενώνει τη Ρώμη και το Παρίσι υπέρ του κοινού νομίσματος και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ο Μάριο Μόντι θεωρεί ότι η Γερμανίδα καγκελάριος παίζει με τη φωτιά και χαρακτηρίζει το σενάριο τιμωρητικής εξόδου της Ελλάδος από το ευρώ «πραγματικό εφιάλτη, με συνέπειες που ουδείς μπορεί να προβλέψει». Η Ιταλία θα ζητήσει και τη συνδρομή της Μεγάλης Βρετανίας ώστε το Βερολίνο να νιώσει όλο και πιο έντονα ότι οδεύει προς πραγματική απομόνωση.
Η Ελλάδα
Ολο αυτό το σκηνικό διαπραγματεύσεων και συγκρούσεων δεν σημαίνει ότι εξυπηρετείται η θέση της Ελλάδος. Τουλάχιστον όχι άμεσα. Δυστυχώς αυτό το ρευστό σκηνικό αβεβαιότητας και φόβου χρησιμοποιείται ιταμότατα την ίδια στιγμή από τη γερμανική πολιτική για να προωθήσει και να ολοκληρώσει κατά το δυνατόν τον έλεγχό της επί της ελληνικής οικονομίας και του εθνικού της πλούτου, ανεξάρτητα από την έκβαση των συζητήσεων. Τι σημαίνει αυτό; Οτι όταν και εάν φθάσουμε σε μια νέα συνθήκη στην Ευρώπη αντιμετώπισης του χρέους, πιο φιλική προς τις χώρες-μέλη, η Γερμανία θα έχει ήδη πάρει θέση στη δομή των οικονομιών των προβληματικών κρατών-μελών ελέγχοντας την ακίνητη περιουσία και όλα τα επενδυτικά σχέδια που θα εξελίσσονται σε αυτές. Το σενάριο εκδίωξης της Ελλάδος από το ευρώ δεν εξυπηρετεί τα γερμανικά επεκτατικά οικονομικά συμφέροντα, όσο βέβαια η ελληνική πολιτική τάξη κινείται στο πλαίσιο επαχθών μνημονίων και δανειακών συμβάσεων. Εάν ισχύει αυτό βέβαια, τότε κάποιος θα μπορούσε να μιλήσει και για στημένο παιχνίδι από πλευράς των «4» που αφήνει λίγο χρόνο στη Γερμανία να «δέσει» την παρουσία της στις προβληματικές χώρες και στην Ελλάδα, πριν ξεκινήσουν τα όποια σχέδια διάσωσης της Ευρωζώνης. Ετσι, ακόμη και στις περιπτώσεις που θα προκύψει όφελος από οικονομικά μέτρα ή αναπτυξιακές παρεμβάσεις, πίσω από τον έλεγχο των διαδικασιών αλλά και πίσω από τους αποδέκτες θα υπάρχει το ίδιο ισχυρό ευρωπαϊκό λόμπι, με πρωταγωνιστή ως επί το πλείστον τη Γερμανία...
Εκτακτες αρμοδιότητες ζήτησε ο Τρισέ
Τη δυνατότητα να δίνονται έκτακτες αρμοδιότητες σε κεντρικά ευρωπαϊκά όργανα σε καιρούς κρίσης, οι οποίες θα υπερτερούν εκείνων των εθνικών οργάνων, πρότεινε ο τέως πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ, με στόχο να αποφασίζεται άμεσα η εφαρμογή μέτρων σε ένα κράτος-μέλος. Η «κατ’ εξαίρεση ομοσπονδία», όπως είπε, που προτείνει ο Τρισέ θα πρέπει απαραίτητα να έχει διασφαλισμένη τη δημοκρατική νομιμοποίηση και για αυτόν τον λόγο ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα είναι κεντρικός.
Σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Erasmus στο Ρότερνταμ, ο Τρισέ υπογράμμισε την άποψή του πως χρειάζεται μια νέα, ταχύτερη και δραστικότερη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην Ε.Ε., δεδομένης της έκτασης της κρίσης. Η συμβολή του για νέα, ταχύτερη και δραστικότερη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην Ε.Ε., στη συζήτηση που γίνεται αυτή την περίοδο για στενότερη οικονομική ενοποίηση, έχει συμβολική βαρύτητα: Πέραν του ότι ο Τρισέ κρατούσε το «τιμόνι» της ΕΚΤ στο ξέσπασμα της κρίσης και καθόρισε την –κατά γενική ευρωπαϊκή ομολογία– κατάλληλη παρεμβατική πολιτική, ο Γάλλος αξιωματούχος ήταν ο πρώτος που είχε μιλήσει, έναν χρόνο πριν, για την ανάγκη πλήρους οικονομικής ενοποίησης της Ευρωζώνης προτείνοντας τη δημιουργία ένα είδος «υπουργείου Οικονομικών» του ευρώ. Σε τέτοιες έκτακτες περιστάσεις, είπε ο Τρισέ, οι ευρωπαϊκές αρχές, η Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και –αυτό είναι καίριο– το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα μπορούσαν να προτείνουν και να υλοποιούν αδιαμεσολάβητα τα μέτρα που πρέπει άμεσα να εκτελούνται στην εν λόγω χώρα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου