Οι φήμες μιλούν για ένταξη της Ισπανίας στον Μηχανισμό Στήριξης μέσα στο Σαββατοκύριακο

Ο συναγερμός χθες άρχισε να χτυπάει από το πρωί, όταν το πρακτορείο Reuters και το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων έριξαν στα δίκτυα του κόσμου ένα σχεδόν πανομοιότυπο τηλεγράφημα, σύμφωνα με το οποίο η Ισπανία θα ζητήσει σήμερα να ενταχθεί στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης EFSF για να χρηματοδοτήσει τις «μαύρες τρύπες» στις τράπεζές της. Και μάλιστα πριν κάνει επισήμως την αίτηση θα προηγηθεί μια τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.

Έκτακτο Εurogroup σήμερα το πρωί με τηλεδιάσκεψη, αν και η Κομισιόν αρνείται να το επιβεβαιώσει

Η είδηση, αν και μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν επιβεβαιώθηκε, ακούστηκε περίπου ως αυτονόητη. Η Ισπανία από τις αρχές της εβδομάδας παραδέχτηκε διά του υπουργού της επί του Προϋπολογισμού ότι «κλείνουν γιʼ αυτή οι αγορές», ενώ η πίεση αυξήθηκε ακόμη περισσότερο το βράδυ της Πέμπτης με την κίνηση του οίκου αξιολόγησης Fitch να υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της τέταρτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης. Μάλιστα, το ανεπίσημο παζάρι ήταν εάν θα δοθεί στην Ισπανία βοήθεια χωρίς Μνημόνιο- ή εάν θα αναγκαστεί να ακολουθήσει το δρόμο της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας. Οι φήμες που βοούσαν χτες αναφέρονταν σε έναν συμβιβασμό μεταξύ Μαδρίτης και Βερολίνου, με την Ισπανία να αποδέχεται ένα μνημόνιο light και τη Γερμανία να αποδέχεται την πιο… ευέλικτη χρηματοδότηση των ισπανικών τραπεζών. Δηλαδή η Ισπανία θα αποδεχόταν τους όρους των δανειστών για εξυγίανση και μεταρρύθμιση του τραπεζικού της τομέα, αλλά θα απέφευγε την οποιαδήποτε επιπλέον δέσμευση για τα δημοσιονομικά της.
Οι φήμες αυτές ούτε επιβεβαιώθηκαν αλλά ούτε και διαψεύστηκαν.

Στο επίπεδο των επίσημων δηλώσεων τώρα βγήκε η γενική γραμματέας του υπουργείου Προϋπολογισμού της Ισπανίας να πει ότι «η Ισπανία δεν ζήτησε βοήθεια», για να τη διορθώσει τρόπον τινά η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης Σοράγια ντε Σανταμαρία λέγοντας ότι «δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις σε οποιαδήποτε κατεύθυνση». Επιπλέον η ντε Σανταμαρία υποστήριξε ότι δεν γνωρίζει τίποτε για κάποιο επίσημο ραντεβού σε ευρωπαϊκό επίπεδο με αντικείμενο τις ισπανικές τράπεζες.
Θεωρητικά η Ισπανία περιμένει για να πάρει τις αποφάσεις της να μελετήσει την έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και δύο εταιρειών συμβούλων για τις ανάγκες των προβληματικών τραπεζών της χώρας. Η έκθεση του ΔΝΤ επισήμως θα δημοσιοποιηθεί την επόμενη Δευτέρα και λέγεται ότι θα ανεβάζει το άμεσο κόστος για τις κλυδωνιζόμενες τράπεζες στα 40 δισεκατομμύρια ευρώ και το συνολικό κόστος στήριξης του ισπανικού τραπεζικού συστήματος στα 90 δισεκατομμύρια.
Από τις Βρυξέλλες ο εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε ότι η Ευρωζώνη διαθέτει τα εργαλεία για να βοηθήσει την Ισπανία, εάν αυτή το ζητήσει, διευκρίνισε όμως -χθες το μεσημέρι- ότι η Μαδρίτη δεν έχει υποβάλει ακόμη τέτοιο αίτημα. Επίσης αρνήθηκε να επιβεβαιώσει εάν θα γίνει σήμερα τηλεδιάσκεψη του Eurogroup για την Ισπανία.
Αλλά και ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης από το Βερολίνο αρνήθηκε να σχολιάσει τα τηλεγραφήματα του Reuters και του γερμανικού πρακτορείου προσθέτοντας ότι «η απόφαση είναι αποκλειστικά θέμα της ισπανικής κυβέρνησης και αν την πάρει, τα εργαλεία της Ευρωζώνης θα είναι στη διάθεσή της». Ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας περιέγραψε και τη διαδικασία: «Εάν η Ισπανία αποφασίσει να μπει στον μηχανισμό, θα ακολουθήσει τη γνωστή διαδικασία: θα υποβάλει το αίτημα και θα αποδεχτεί τους όρους».
Να σημειωθεί ότι η καγκελάριος Μέρκελ είχε δηλώσει πως η Γερμανία ουδέποτε άσκησε πίεση στην Ισπανία ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα να μπει στον μηχανισμό στήριξης, ενώ ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ είχε δηλώσει από το βράδυ της Πέμπτης ότι «εάν η Ισπανία χρειαστεί βοήθεια, θα την υποστηρίξουμε».

Ξεχειλίζει από ρευστότητα η Γερμανία
Την ώρα, πάντως, που όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στις ισπανικές τράπεζες και πληθαίνουν τα δημοσιεύματα για «τεράστια διαρροή» των καταθέσεων, οι γερμανικές τράπεζες ξεχειλίζουν από ρευστότητα, καθώς τραβούν σαν μαγνήτης τις αποταμιεύσεις των καταθετών της υπόλοιπης Ευρώπης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, οι καταθέσεις στις γερμανικές τράπεζες αυξήθηκαν τον τελευταίο χρόνο κατά 4,4%, ενώ στην Ισπανία, την Ιρλανδία και την Ελλάδα -ως σύνολο- μειώθηκαν το ίδιο διάστημα κατά 6%.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Bafin, της γερμανικής τραπεζικής εποπτικής αρχής, «οι γερμανικές τράπεζες επωφελούνται από τη φυγή στην ποιότητα. Αυτός είναι ο λόγος που έχουν εισροές καταθέσεων και έχουν λιγότερα προβλήματα αναχρηματοδότησής τους από τις άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες».
Σημειώνεται ότι οι καταθέτες ακολουθούν τους επενδυτές ομολόγων, οι οποίοι στο μεταξύ έχουν φτάσει να…πληρώνουν τη Γερμανία για να τη δανείζουν.
Αυτά τα καλά για τη Γερμανία -και μόνο- μαντάτα δεν εφησυχάζουν την Bundesbank, την κεντρική τράπεζα της χώρας, η οποία εκτιμά ότι η ελληνική πολιτική κατάσταση και τα προβλήματα στον ισπανικό τραπεζικό κλάδο αποτελούν ρίσκο για τις προοπτικές ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας.
Ο διοικητής της Bundesbank Γενς Βάιντμαν αναθεώρησε μεν χθες τις προβλέψεις του για την πορεία της γερμανικής οικονομίας φέτος προς τα πάνω -στο 1%-, ωστόσο τις διόρθωσε προς τα κάτω για το 2013.


Πρόντι: «Τεστ η Ελλάδα» για να δούμε τα όρια της ενωμένης Ευρώπης
Συνεχίζονται τα σενάρια περί εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ -αυτή τη φορά από τις σελίδες του Economist- και μαζί τους τα ξόρκια γιʼ αυτά τα σενάρια. Χθες ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν Ρομάνο Πρόντι βγήκε με συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα Ιl Sole 24 Ore να δηλώσει ότι «η Ελλάδα αποτελεί τεστ για το μέλλον της Ευρώπης, ειδικότερα σε ό,τι αφορά την ικανότητα των κρατών μελών να μείνουν ενωμένα. Αν αυτό δεν συμβεί, θα εξαφανιστούμε χάνοντας οικονομική ισχύ και διεθνή αξιοπιστία».
Σύμφωνα με τον Πρόντι, «η περίπτωση της Ελλάδας είναι εμβληματική, μας βοηθά να καταλάβουμε τα όρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην αρχή ήταν ένα πρόβλημα περιορισμένης έκτασης, αλλά στη συνέχεια προσέλαβε διαφορετικές διαστάσεις λόγω των διχασμών των Ευρωπαίων εταίρων».
Ο και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας εκτιμά ότι «η ελληνική κρίση, μάλλον, θα λυθεί και δεν θα υπάρξει, τεχνικά, πτώχευση της χώρας» αλλά, παράλληλα, σημειώνει ότι «το συνολικό κόστος της όλης υπόθεσης θα μπορούσε να ήταν πολύ πιο χαμηλό».
Ο Πρόντι τονίζει ότι «το κοινό νόμισμα αντιπροσωπεύει μια εξαιρετική πολιτική επιλογή, αλλά δεν υπήρξε η βούληση για να θεσμοθετηθούν μέσα που να ελέγχουν τις εθνικές πολιτικές και ούτε, βέβαια, για τη δημιουργία ταμείων που να λειτουργήσουν ως εγγύηση σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης. Αυτό φαίνεται και από την ξεκάθαρη ελληνική ευθύνη στην αλλοίωση των στοιχείων της δημόσιας οικονομίας της χώρας».
Και ρωτά με νόημα τη Γερμανία «πού θα βρίσκονταν οι εξαγωγές της χωρίς το ευρώ;», ενώ υπογραμμίζει ότι «η Ευρώπη μπορεί να γίνει ή ένα εργαστήρι ή ένα μουσείο. Επικρατεί ο φόβος των ξένων εμπορευμάτων και της μετανάστευσης και με τα συναισθήματα αυτά δεν μπορεί κανείς να έχει μεγάλη προοπτική».
«Στην Ιταλία, αλλά όχι μόνον, η μείωση των ρυθμών της πολιτικής, με όλο και πιο συχνές προσφυγές στις κάλπες, αλλάζουν τη Δημοκρατία. Χωρίς τη δυνατότητα να επεξεργασθεί κανείς μια προοπτική, περιορίζεται μέσα σε πολύ μικρά όρια. Και με τη μυωπία αυτή υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να επικρατήσουν οικονομίες της αγοράς αυταρχικές, με βάση το ασιατικό μοντέλο» καταλήγει ο Πρόντι.