ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΚΤΑΚΤΟΥ ΑΝΑΓΚΗΣ
Αν η αμάθεια ήταν θανατηφόρα τα Σχολεία
και τα Πανεπιστήμια θα είχαν γεμίσει πτώματα
Οι σκέψεις που ακολουθούν περιορίζονται στη νεοελληνική εκπαίδευση και δεν επεκτείνονται στο ευρύτερο θέμα της παιδείας, που σχετίζεται περισσότερο με την γενικότερη καλλιέργεια και οφείλεται σε ποικίλους παράγοντες, πολιτικούς, κοινωνικούς, πολιτισμικούς, ιδεολογικούς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, που δημοσιεύθηκαν την Ανοιξη 2006, το 25% των δεκαπεντάχρονων ελληνοπαίδων δυσκολεύεται να διαβάσει –το ποσοστό αυτό είναι το μεγαλύτερο από όλες τις χώρες της Ευρώπης. Επίσης το 33% δεν έχει τελειώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση. Με το ποσοστό αυτό η Ελλάς κατατάσσεται στην 23η θέση σε σύνολο 28 κρατών. Δηλαδή πρόκειται για απελπιστική κατάσταση που αγγίζει τα τριτοκοσμικά επίπεδα. Από όλες τις πλευρές πιστοποιείται ότι η Ελλάς έχει το χειρότερο εκπαιδευτικό σύστημα. Οι ευθύνες βαρύνουν αποκλειστικώς την Πολιτεία, με άλλα λόγια το πρόβλημα της εκπαιδεύσεως είναι κυρίως πολιτικό: δεν υπάρχει πολιτική βούληση για τη ανασυγκρότηση και αναγέννηση της εκπαιδεύσεως.
Αυτή η έλλειψη βουλήσεως, εκτός των ευκόλως εννοουμένων κινήτρων, υποβοηθείται και από μια σειρά κοινωνικών παραγόνων, όπως ο παραδοσιακός συντηρητισμός του κοινωνικού σώματος, το χαμηλό του πολιτισμικό επίπεδο και η ανύπαρκτη πολιτική του συνείδηση – παράγοντες που εμποδίζουν άλλωστε κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού και σε άλλους τομείς, αφού οι κυβερνήσεις, όταν δεν είναι ανίκανες, υπολογίζουν το κομματικό κόστος. Δεύτερος παράγων είναι ο ασφυκτικός εναγκαλισμός της Πολιτείας με την Εκκλησία που δεν επιτρέπει άνοιγμα σε άλλες περιοχές ελευθερίας, δημιουργίας και αυτογνωσίας – η Ελλάς είναι η μοναδική χώρα, εκτός των μουσουλμανικών, στην οποία υπάρχει η πρωινή προσευχή στα σχολεία, η θρησκευτική κατήχηση είναι οιονεί υποχρεωτική και ο αρχηγός της Εκκλησίας έχει λόγο για τις κυβερνητικές εκπαιδευτικές επιλογές. Τρίτος παράγoντας είναι ο εθνοκεντρικός και εθνικιστικός προσανατολισμός τον οποίο συντηρούν ποικιλώνυμοι ιδεολογικοί χώροι – η Ελλάς είναι η μοναδική χώρα στην οποία υπάρχουν μαθητικές παρελάσεις που αποτελούν κατάλοιπο ολοκληρωτικών και φασιστικών καθεστώτων. Τέλος σημαντικός παράγων είναι η μακροχρόνια έλλειψη πνευματικής παράδοσης και η απουσία διανοουμένων και στοχαστών που να αρθρώνουν έναν ουσιαστικό κριτικό λόγο και να αμφισβητούν με έγκυρο τρόπο την πολιτική αγυρτεία, τον θρησκευτικό φανατισμό και την εθνικιστική σκλήρυνση, ανοίγοντας δρόμους γνώσεως, συγκροτώντας πεδίο αμφισβήτησης και διαλόγου, θερμαίνοντας συνειδήσεις.
Η ανεπάρκεια του εκπαιδευτικού συστήματος, ο τρόπος διδασκαλίας και οι αδυναμίες του τρόπου εξετάσεων για την εισαγωγή στην Ανώτατη Εκπαίδευση έχει οδηγήσει στην απομνημόνευση, αποστήθιση (παπαγαλία) ως κύριο εφόδιο των νέων και την απουσία οποιασδήποτε δημιουργικής και κριτικής σκέψεως. Το σύμπτωμα της νόσου αυτής είναι η παραπαιδεία των φροντιστηρίων – η Ελλάς είναι η μοναδική χώρα στην οποία υπάρχει αυτή η απαράδεκτη κατάσταση των μαζικών και ιδιαιτέρων φροντιστηρίων, με τον τεράστιο τζίρο πολλών δισεκατομμυρίων.
Η νεοελληνική εκπαίδευση θα έπρεπε να κηρυχθεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, να αποτελέσει το κύριο και πρωταρχικό μέλημα των κυβερνήσεων με διαρθρωτικές αλλαγές και σημαντική αύξηση των δαπανών από τον δημόσιο προϋπολογισμό. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος σωτηρίας, όλοι οι υπόλοιποι επιφανειακοί και πρόχειροι σχεδιασμοί αποτελούν παράγοντες που συντελούν στην παρακμή της παρεχόμενης εκπαιδεύσεως. Χωρίς υλική, τεχνική υποδομή και εκπαιδευμένο συγκροτημένο προσωπικό δεν δύναται να γίνει η ανέγερση του ερειπωμένου εκπαιδευτικού οικοδομήματος. Σημειωτέον ότι η Ελλάς έχει τις ολιγώτερες δαπάνες για την εκπαίδευση από όλες τις χώρες της Ευρώπης. Τα οικονομικά μέσα είναι απαραίτητα για να γίνουν μια σειρά βασικών υποδομών που θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονόητες αλλά δυστυχώς εν Ελλάδι, τα αυτονόητα έχουν καταντήσει ακατανόητα. Αναφέρουμε εν συντομία ορισμένες τέτοιες βασικές υποδομές:
Κτιριακό, δηλαδή κατασκευή καινούριων κτιρίων για την κατάργηση της νυκτερινής βάρδιας. Η Ελλάς είναι η μοναδική χώρα όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά στον κόσμο που έχει αυτή την αντιεκπαιδευτική αντιπαιδαγωγική διπλή βάρδια.
Οργάνωση σχολικών βιβλιοθηκών σε όλα τα σχολεία και πανεπιστήμια και εφοδιασμός με υπολογιστές. Είναι απαράδεκτη η σημερινή κατάσταση, όπου δεν υπάρχουν βιβλιοθήκες και αναγνωστήρια. Σημειωτέον ότι η Ελλάς είναι η μοναδική χώρα η οποία δεν έχει μια αξιοπρεπή Εθνική Βιβλιοθήκη και το πρώτο ιστορικό πανεπιστήμιό της, το Καποδιστριακό Αθηνών, δεν έχει πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη.
Γενναία αύξηση των μισθών των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων – η Ελλάς προσφέρει τους πιο χαμηλούς μισθούς στους εκπαιδευτικούς σε όλη την Ευρώπη.
Συνεχής επιμόρφωση και μετεκπαίδευση του εκπαιδευτικού προσωπικού – η Ελλάς είναι η μοναδική χώρα της Ευρώπης που δεν παρέχει στοιχειώδη επιμόρφωση στους εκπαιδευτικούς.
Ανανέωση και αλλαγή στα σχολικά εγχειρίδεια που βρίθουν λαθών, προχειροτήτων, ελλείψεων, ιδεολογικής επιβολής θρησκευτικών και εθνικιστικών προτύπων και στερούνται παιδαγωγικής και επιστημονικής μεθόδου. Η Ελλάς είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης στην οποία τα σχολικά εγχειρίδια είναι απωθητικά και προτρέπουν στην καύση τους από τους μαθητές.
Διορισμός γραμματέων σε όλα τα σχολεία όπως επίσης και ενημερωμένων υπευθύνων Ψυχολόγων και Κοινωνικών λειτουργών – η Ελλάς είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει αυτο το βασικό στοιχειώδες θεσμό για τη βοήθεια των μαθητών και των γονέων.
Αναβάθμιση των Πειραματικών Σχολείων με μετεκπαιδευμένο και επιλεγμένο αξιοκρατικώς διδακτικό προσωπικό καθώς και την καθιέρωση στοιχειωδών εξετάσεων για την εισαγωγή των μαθητών – οι εξετάσεις που υπήρχαν καταργήθηκαν με λαϊκιστικά και συνδικαλιστικά κριτήρια και όχι παιδαγωγικά. Η Ελλάς είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης που δεν διαθέτει σύστημα επιλογής των μαθητών σε τέτοιου είδους σχολεία.
Ενημέρωση για τις σεξουαλικές σχέσεις, για τους κινδύνους του καπνίσματος, του αλκοόλ και των ναρκωτικών, σε συνδυασμό με άλλες δραστηριότητες πολιτιστικές, αθλητικές, ψυχαγωγικές, περιβαλλοντικές,κλπ.
Ιδιαίτερη μέριμνα για τα παιδιά των μεταναστών που σε λίγα χρόνια θα είναι ένα σημαντικό ποσοστό στο σύνολο των μαθητών (εκμάθηση της γλώσσας, προγράμματα αφομοίωσης και προσαρμογής – κοινωνικής, πολιτισμικής, πολιτικής). Πλαίσιο στηρίξεως θα πρέπει να είναι η αγωγή κατά της ξενοφοβίας, του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας που θα επιτρέψει την ανοχή της ετερότητας και την ομαλή συνύπαρξη με τους αλλοδαπούς συνανθρώπους μας Ηδη είναι πολύ αργά και το πρόβλημα θα λάβει εκρηκτικές διαστάσεις στο μέλλον με ανυπολόγιστες συνέπειες για την ομαλή πορεία της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Τα γεγονότα στη Γαλλία και σε άλλες χώρες είναι μεγάλη προειδοποίηση.
Εκτός αυτών των αυτονόητων (εκ των ών ουκ άνευ) η Πολιτεία επιβάλλεται να ακολουθήσει συμπληρωματικώς και άλλους δρόμους. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα στην Ευρώπη από τα οποία δύναται να εμνευσθεί, όχι μόνο από τις μεγάλες χώρες αλλά και από τις μικρές, όπως η Ιρλανδία και η Φινλανδία. Ιδιαιτέρως η τελευταία η οποία φημίζεται για το επιτυχές εκπαιδευτικό σύστημα που βασίζεται στην γενναία χρηματοδότηση της δημόσιας παιδείας. Σημειωτέον ότι όλο το ευρωπαϊκό σύστημα βασίζεται στη δημόσια εκπαίδευση όλων των βαθμίδων. Εάν η Πολιτεία αποκτήσει την ευαισθησία και τη γνώση, τη βούληση και τον κοινό νου, είναι εύκολο να οργανώσει επιτροπές για την παρακολούθηση και κατανόηση αυτών των εκπαιδευτικών συστημάτων και νοοτροπιών. έτσι θα διευκολυνθεί στην εκτίμηση και στην αξιολόγησή τους για την ανάλογη εφαρμογή στην ελληνική πραγματικότητα. Αυτό απαιτεί βεβαίως τη στελέχωση των σχετικών επιτροπών από εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων με γνώση, σοβαρότητα, ευαισθησία, με ανοικτούς ορίζοντες, αυξημένα προσόντα, με διεπιστημονικά ενδιαφέροντα και κυρίως γνώση ξένων γλωσσών – και όχι από κομματικά και συνδικαλιστικά στελέχη περιορισμένων οριζόντων και ικανοτήτων. Η αξιοκρατία όμως εν Ελλάδι είναι φρούτο που δεν ευδοκιμεί.
Το δεύτερο που πρέπει να γίνει είναι να αποσαφηνισθούν οι στόχοι και ο σκοπός της εκπαιδεύσεως σε όλες τις βαθμίδες της. Η αναμφισβήτητη αλήθεια, στους λόγους και στη θεωρία, είναι ότι το σχολείο πρέπει πρωτίστως να αποβλέπει στον μαθητή, στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς του και των ικανοτήτων του. Η παλαιά ρήση ότι ήταν ότι το παιδί πρέπει να πάει στο σχολείο «για να μορφωθεί και να γίνει άνθρωπος». Σήμερα όμως δεν έχει κανένα νόημα, απ’ότι φαίνεται οι γονείς δεν το στέλνουν με αυτόν τον σκοπό αλλά για να τελειώσει το σχολείο, να πάρει το χαρτί και να βρει τι θα κάνει από κει και πέρα. Δεν ενδιαφέρει ούτε η μόρφωση ούτε το να γίνει άνθρωπος. Η επιθυμία και η χαρά για μάθηση έχει χαθεί από όλους τους εμπλεκομένους και άμεσα ενδιαφερομένους, μαθητές, γονείς και καθηγητές.
Το πιο σημαντικό είναι ότι έχει περιπέσει στη λήθη ο σκοπός της εκπαιδεύσεως: να δημιουργήσει ελευθέρους και υπευθύνους πολίτες, πράγμα που διακηρύσσει άλλωστε και το Σύνταγμα. Αυτή πρέπει να είναι η προτεραιότητα και σε αυτή να υπακούουν τα προγράμματα, η διδακτέα ύλη, οι μέθοδοι, κλπ. Σε αυτή πρέπει να υπακούει ο προσανατολισμός της εκπαιδευτικής διαδικασίας και όχι στις απαιτήσεις της αγοράς και της βιομηχανίας, ούτε στις ταλαντεύσεις και αλλαγές των κυβερνήσεων, στις κομματικές, θρησκευτικές και άλλες ιδεολογικές αγκυλώσεις. Ο σκοπός αυτός είναι ήδη γνωστός από την αρχαιότητα. τονίζεται από πολιτικούς, φιλοσόφους, τραγωδούς και πραγματοποιείται στο δημοκρατικό πολίτευμα των Αθηνών.
Σήμερα τα κρούσματα βίας, αλητείας, ανυπακοής, απειθαρχίας, ελλείψεως σεβασμού και γενικώς παραβατικής συμπεριφοράς είναι ένα φαινόμενο που από εξαίρεση τείνει να γίνει κανόνας. Αυτό σημαίνει ότι το εκπαιδευτικό σύστημα τείνει ολοταχώς προς την αποτυχία σε μία από τις βασικές λειτουργίες του: την εξάλειψη της βίας και τη δημοκρατική συγκρότηση κοινωνικού δεσμού και αλληλεγγύης που θα σέβεται την ετερότητα, τον άλλον. Τα γεγονότα της Εύβοιας, που είναι η κορυφή του παγόβουνου, δηλώνουν με τον εναργέστερο τρόπο την προϊούσα σήψη του εκπαιδευτικού συστήματος καθώς και του κοινωνικού σώματος. Κρούουν το κώδωνα του κινδύνου αλλά δυστυχώς η Πολιτεία έχει καταντήσει φέουδο κομματικών συντεχνιών, υποκριτών, κωφών και αλάλων. Ετσι ο γενικός εκβαρβαρισμός συνεχίζεται ακάθεκτος, εισβάλλοντας σε όλους τους τομείς. Η χώρα έχει γεμίσει ποικίλους βαρβάρους, κυρίως νεοέλληνες κομματικούς, τηλεπαρουσιαστές των reality show, δημοσιογράφους θυρών και παραθύρων, καναλάρχες, καλλίγραμες πλαστικές τραγουδίστριες, κ.λπ. Το πιο ανησυχητικό όμως είναι ότι δεν τίθεται από τους πολλούς και τους ποιητές το πρέπον ερώτημα: «και τώρα τι θα γίνουμε με τόσους βαρβάρους;».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου